MAYOZ BÖLÜNME
-Eşey ana hücrelerinde görülür. -Diploit (2N) hücrelerde görünür. -Kromozom sayısı yarıya iner. -Kromozomların yapısında değişiklik olur. -Sinaps ve krossing-over görülür. -Tür içi çeşitlilik sağlanır. -Türlerde nesiller boyu kromozom sayısının sabit kalmasını sağlar. -Hayat boyu devam etmez.
-Sonuçta 4 tane gamet denilen(sperm, yumurta) haploit (N) kromozomlu hücre oluşur. -Oluşan hücreler tekrar mayoz bölünme geçirmezler. -İki çekirdek bölünmesi ve iki stoplazma bölünmesi görülür.
MAYOZ BÖLÜNME EVRELERİ MAYOZ 1 MAYOZ 2 İNTERFAZ _____ PROFAZ 1 PROFAZ 2 METAFAZ 1 METAFAZ 2 ANAFAZ 1 ANAFAZ 2 TELOFAZ 1 TELOFAZ 2
MAYOZ 1 İNTERFAZ:Mitoz bölünmedeki olayların aynısıdır. HOMOLOG KROMOZOM: Biri anneden diğeri babadan gelen karşılıklı bölgelerinde aynı karaktere etki eden genler bulunduran kromozomlardır.
PROFAZ 1 :Anne ve babadan gelen homolog kromozomlar yan yana gelerek dört kromatinli bir yapı oluştururlar. Bu olaya sinaps denir. Sinaps yapan kromotidler arasında gen alışverişi olur. Bu olaya krossing-over denir.
NOT:Krossing-over olayında parça alışverişi kardeş olmayan kromotidler arasında görülür. NOT:Bu evrede sinaps olayı her zaman görülür. Ancak krossing-over görülmeye bilir.
METAFAZ 1:homolog kromozomlar ekvatoral düzlemde çift sıra halinde dizilirler. ANAFAZ: Homolog kromozomlar birbirinden ayrılırlar ve kutuplara doğru çekilirler. NOT:Mayoz bölünmede kalıtsal yapısı farklı hücrelerin meydana gelmesini sağlayan olay homolog kromozomların ayrılmasıdır. NOT:Kromozom sayısının yarıya indirildiği evredir.
TELOFAZ: Profaz evresinin tersi gerçekleşir. STOPLAZMA BÖLÜNMESİ(SİTOKİNEZ): Stokinez sonucunda N kromozomlu 2 tane hücre oluşur.
Mayoz 2 Normal mitoz bölünmeye benzer şekilde gerçekleşir. Tek farklı kısmı interfazı olmayıp DNA eşlemesi görülmez. Sentromlar eşlenir.
HAZIRLAYANLAR: GÜL ÇAKICIER - TUBA BÜYÜKÇAVDAR ESKİŞEHİR İSMET İNÖNÜ İ.Ö.O. 8A ÖĞRENCİSİ
NOT:Mayoz bölünmede çeşitliliğin oluşmasında; __Homolog kromozomların ayrılması __Krossing-over olması etkilidir.