Ölçme sonuçları üzerinde yapılan istatiksel işlemler
A)Merkezi Eğilim Ölçüleri Tepe Değer ( Mod ): Bir veri grubunda en çok tekrarlanan, yani frekansı en yüksek olan puandır. Bir dağılımın tepe değeri birden fazla olabilir.
2. Aritmetik Ortalama (X) Toplam puanların puan sayısına (öğrenci sayısına) bölünmesi ile aritmetik ortalama bulunur. Ya da
3. Ortanca (medyan) Büyüklük sırasına göre düzenlenmiş puanlar dizisinin tam ortasına düşen puandır. Bir dizinin ortancasını bulabilmek için formülü kullanılır.
B)Merkezi Dağılım (Değişim) Ölçüleri Merkezi dağılım ölçüleri, verilerin yığılma gösterilen noktadan ne kadar uzakta olduklarını, nasıl bir dağılım gösterdiklerini belirten istatistiklerdir. Ranj(puan genişliği) Bir dağılımda en yüksek puan ile en düşük puan arasındaki farktır.
2. Standart Sapma (standart kayma-SS) Puanların her birinden, bu puanların aritmetik ortalaması çıkarılırsa farkları elde edilir. Elde edilen fark puanlarına ortalamadan sapma denir. Aritmetik ortalamadan sapmaların kareleri alınıp toplanırsa elde edilen sonuca Varyans denir. Bir dizideki ölçümlerin birbirinden farkı arttıkça standart sapma büyür, ölçümler birbirine yaklaştıkça da küçülür. standart sapma formülü
3. Çeyrek Sapma Standart Puanlar Ortanca puan sırasının “yüzde ellinci” puanıdır. Standart Puanlar Hesaplamasında standart sapma kullanılır. Standart puan, gözlenen puanların ortalamadan farklarının standart sapmaya bölünerek, standart sapma birimi cinsinden ifade edilmesidir.
Z puanı, normal dağılıma sahip ölçme kümesinde, puan dağılımının aritmetik ortalamasının 0 ve standart sapmasının 1.00 olacak şekilde dönüştürülmesiyle elde edilen puanlardır. T puanı ise, puan dağılımının aritmetik ortalamasının 50 ve standart sapmasının 10 olarak kabul edildiği bir standart puandır.
X<medyan<ortanca başarılı bir sınıftır
X>medyan>ortanca başarısız bir sınıftır
X=medyan=ortanca normal bir sınıftır