ANKOS 3. ULUSLARARASI TOPLANTISI 6-7 HAZIRAN 2003 ANKARA

KULLANICI EĞİTİMİ SEMSA OLSEN GÜZİDE ÜLKER ÖZEN MÜNEVVER TONTA

KULLANICI EĞİTİMİ: Tanım Amaç Önem Kullanıcı Eğitim Materyalleri Kullanıcı Eğitiminde Hedef Kitle Sonuç ve Öneriler

Tanım: Kütüphane kullanıcılarına bilgi kaynaklarından en verimli şekilde yararlanmalarını sağlayacak bilgi ve beceriyi kazandırmak.

Amaç: Bilgi kaynaklarını tanıtmak, İçeriğini anlamalarına yardımcı olmak, Kaynaklar arasında doğru seçim yapmasına yardımcı olmak, Tarama yöntemlerini öğretmek,

Önem: Değişim çok hızlı, Kaynaklar hızla artıyor ve çeşitleniyor, Teknoloji değişiyor, Mevcut kaynakların yeni versiyonları ortaya çıkıyor, Kullanıcı düzeyleri ve ihtiyaçları farklı.

Eğitim programları; Hedef kitlenin ihtiyaçlarına hitap eden, İyi tasarlanmış, Anlaşılır, Kolay erişilebilen, Sürekli yenilenen.

Kullanıcı Eğitim Materyalleri Kütüphane ve sınıf içi eğitim (Instruction) Kütüphane turları, Sanal Kütüphane turları, Temel kütüphane tanıtım rehberleri, Konu rehberleri, Veritabanı içerik rehberleri, Veritabanları kullanım kılavuzları, Internet Rehberi ve diğer yardımcı rehberler.

Kullanıcı Eğitim Materyalleri: Kütüphane içi eğitim seminerleri (Instruction), Sınıf içi eğitim seminerleri.

Kullanıcı Eğitim Materyalleri: Kütüphane Turları; –Yeni kullanıcılara yönelik, –Mekan olarak binayı, kaynakları, hizmet birimlerini ve işlevlerini gezerek, göstererek tanıtma.

Kullanıcı Eğitim Materyalleri: Sanal Kütüphane Turları; Web sayfasında kütüphaneyi tanıtan, grafik ve resimlerle zenginleştirilmiş görsel turlar.

Kullanıcı Eğitim Materyalleri: Temel Kütüphane Rehberi, –Temel kavramlar, –Kurallar, –Online katalog, –Genel koleksiyon, –Referans kaynakları, –Kütüphane hizmetleri, –Adres, telefon vb bilgileri içerir.

Kullanıcı Eğitim Materyalleri: Konu rehberleri; –Üniversitenin eğitim verdiği alanlarda kütüphanenin sahip olduğu basılı ve elektronik referans kaynaklarını tanıtan, linkler veren basılı ve web üzerinde erişilebilen rehberler.

Kullanıcı Eğitim Materyalleri: Veritabanları içerik rehberleri: –konu kapsamı, –yayıncı, –içerik tarihi, Amaç kullanıcının veritabanları arasında seçim yapabilmesine yardımcı olmaktır.

Kullanıcı Eğitim Materyalleri Kullanım Kılavuzları : –Online katalog kullanım kılavuzu; –Veritabanları kullanım kılavuzları; –Elektronik dergi veritabanları kullanım kılavuzu.

Kullanıcı Eğitim Materyalleri Internet Rehberi; –Mevcut ücretsiz bilgi kaynakları, –Portallar, –Elektronik arşivler, –Dernek, –Kurum adresleri ve linkleri.

Kullanıcı Eğitim Materyalleri: Diğer yardımcı kaynaklar; –İlgili kütüphanecilerin iletişim bilgileri, –Kaynakların nasıl referans gösterileceğini anlatan rehberler, –Telif haklarını açıklayan notlar, –Bilimsel hırsızlık (plagiarism) konularında rehberler.

Kullanıcı eğitiminde hedef kitle: Kütüphaneciler, Öğretim üyeleri, Öğrenciler, Özel kullanıcılar; ziyaretciler (walk-in user) vb.

Kütüphanecilerin Eğitimi; Kullanıcı eğitimi konusunda bilgilenme, Koleksiyonu ve bilgi kaynaklarını çok iyi tanıma, Teknolojiyi iyi takip etme, Ulusal ve uluslararası toplantılara katılma, Güncel gelişmelerden haberdar olma.

Kütüphanecilerin Eğitimi; Kim tarafından; Firmalar, Bölümler, Dernekler ve ANKOS tarafından sağlanabilir, Yöntemler; Seminer, çalıştay, Internet üzerindeki tartışma listelerini izleme, yerel ve uluslararası toplantılara katılma.

Öğretim üyelerinin eğitimi: İletişim ve işbirliği iyi sağlanmalı, Öğrencileri kütüphaneye yönlendirmeleri istenmeli, Ödev ve projelerde işbirliği yapılmalı, Öğretim üyelerine açık tartışma listesi oluşturulmalı.

Öğrencilerin Eğitimi; Hazırlık öğrencileri, Lisans öğrencileri, Yüksek lisans öğrencileri, Uzaktan eğitim alan öğrenciler.

Özel (dış) kullanıcılar; Ücret karşılığı kütüphaneye üye olanlar ve ziyaretci (walk-in user) kullanıcıların haklarının neler olduğu konusunda bilgilendirilmeleri gerekmektedir.

Sonuç ve öneriler: Eğitim planlı, programlı ve hazırlıklı olmalı, İşbirliğine önem verilmeli, Kullanıcı eğitimi konusunda kütüphanecilerin eğitiminde ve eğitim materyallerinin hazırlanmasında ANKOS koordinasyon merkezi görevini almalı, Kütüphanecilerin yurtdışında yapılan uygulamaları yerinde görmeleri sağlanmalıdır.