NOKTALAMA İŞARETLERİ
Soru 1 Hangi cümlenin sonuna nokta konmalıdır? A)Düşüncelerimi ah bir anlatabilsem B)Ne güzel okudun C)Beni mi çağırdılar D)Bu konular bizi ilgilendirmiyor
CEVAP:D Açıklama A ve B seçeneklerinde duygu anlatıldığından ünlem; C seçeneği soru anlamı verdiğinden cümle sonuna soru işareti getirilir. D seçeneğinin soru veya ünlem ifadesi olmadığından sonuna nokta konmalıdır.
Soru 2 Hangi cümlede virgül kaldırılırsa cümlenin anlamı değişir? A)Buraya, gelmeni kim istedi? B)Genç, doktora şöyle bir baktı. C)Annesi, oğlunun boynuna sarıldı. D)O, nereye gideceğini bilmiyordu.
CEVAP:B Açıklama “genç” sözcüğü adlaşmış sıfattır. “Genç” ile “doktor” arasındaki virgül kaldırılırsa cümlenin anlamı ve öznesi değişir. Virgül kaldırılırsa “genç” sözcüğü “doktor” sözcüğünün sıfatı olur.
Soru 3 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalı virgül yanlış kullanılmıştır? A)Bu yaz çok yağmur yağdı; fakat barajlar dolmadı. B)At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şan kalır. C)Seni hiç tanımadığım için; yanına gelmedim. D)Çok çalıştı; ama yine de kazanamadı.
CEVAP:C Açıklama Bu cümle içinde bir bağlaç yoktur.Aynı zamanda sıralı cümle değil, sadece birleşik yapılı bir cümledir. Oysa, diğer cümlelerde hem bağlaç vardır hem de sıralı cümle konumundadır.
Soru 4 Hangi cümlede parantez ile gösterilen yere iki nokta( : ) konmalıdır? A)İki şey çok önemliydi () Sağlık ve eğitim. B)Bu gece sinemaya gidecektik () Ali gelmedi. C)Öğretmenimiz geldi mi () diye sordu. D)Heyhat () bir daha görüşemeyeceğiz.
CEVAP:A Açıklama A seçeneğinde önemli olan şeyler açıklanacağından ortaya iki nokta konulmalıdır.
Soru 5 Babam () bana () “artık büyüdün ()” dedi. Bu cümlede parantezlerle belirtilen yerler aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri sırayla getirilmelidir? A)(;) (:) (.) B)(,) (:) (.) C)(,) (;) (.) D)(.) (;) (!)
CEVAP:B Açıklama “babam” “özne” dir ve özneden sonra virgül konur. Birinin konuşmasından önce iki nokta, cümlenin sonuna da nokta işareti konur.
Soru 6 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işaretinin kullanılmasına gerek yoktur? A)Arkadaşım, tatile Bodrum’a gidecekmiş. B)Ali’ler rengârenk çiçekler yetiştirmişler. C)Ağabeyim, uzun zamandır TRT’de çalışıyor. D)Saat, 10.30’da bize geleceklerini söyledi.
CEVAP:B Açıklama Sadece özel isimlere gelen çekim ekleri kesme işaretiyle ayrılır. Oysa B seçeneğinde –ler eki çoğul anlamı katmamaktadır.
Soru 7 Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna soru işareti getirilemez? A)Ne söyleyeceğini önceden düşünmen gerekirdi B)Burada ne aradığını sorabilir miyim C)Kız sen İstanbul’un neresindensin D)Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda
CEVAP:A Açıklama Bu cümlede soru anlamı yoktur. “Ne” sözcüğünü cümleden çıkarıp yerine başka bir soru sözcüğü getiremiyoruz. Oysa soru cümlelerinde soru sözcüğü başka bir soru sözcüğünün yerine geçebilir. Bu cümlede böyle bir kullanım söz konusu değildir.
Soru 8 “Arkadaş () Yurduma alçaklara uğratma () sakın ()” Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla hangi noktalama işareti getirilir? A)(!) (,) (!) B)(.) (,) (!) C)(,) (,) (.) D)(!) (,) (.)
CEVAP:D Açıklama Seslenme ve hitap sözlerinden hemen sonra ünlem işareti konulabileceği gibi sonuna da konulabilir.
Soru 9 Hangi cümlede tırnak işareti doğru kullanılmıştır? A) Babam: Çalışmak “başarının anahtarıdır.” dedi. B) Babam: “Çalışmak, başarının anahtarıdır.”dedi. C) Babam: “Çalışmak” başarının anahtarıdır,dedi. D) “Babam: Çalışmak, başarının anahtarıdır.”dedi.
CEVAP:B Açıklama Bu cümlede aktarılan söz, “Çalışmak, başarının anahtarıdır.”sözüdür. Bu nedenle alıntı söz, tırnak içinde olmalıdır.
Soru 10 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde parantez yanlış kullanılmıştır? A)Türkiye’nin en kalabalık şehri (İstanbul) bugün oldukça sessiz. B)Montaigne (Monteyn) deneme yazılarıyla tanınır. C)Mehmet Akif Ersoy’un (eseri), bütün şiirlerini kapsar. D)Bitmemiş cümlelerin sonuna üç nokta (…) konur.
CEVAP:C Açıklama Yazarın eseri vurgulanmak istenince tırnak içine alınır. Burada yanlışlık yapılarak parantez içine alınmıştır.
Soru 11 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kısa çizginin (-) kullanımı yanlıştır? A)Ankara-İstanbul arası yolculuk çok zevklidir. B)Gide-gele kapıyı aşındırdı. C)Türkçede “-ler” eki çoğul anlamın dışında da kullanılır. D)2007-2008 öğretim yılı çok zorlu geçti.
CEVAP:B Açıklama “gide gele” bir ikileme oluşturuyor ve ikilemelerin arasında herhangi bir işaret getirilemez.
Soru 12 Aşağıdaki cümlelerde yer alan “ki”lerden hangisi yanlış yazılmıştır? A)Bir de baktıkki okula geç kalmışız. B)Kitaptaki şiiri deftere yazıyordu. C)Bu yarışmaya öyle hırslı hazırlandım ki… D)Daha çok çalışalım ki ilerlemek mümkün olsun.
CEVAP:A Açıklama Bağlaç olan “ki” sözcüğe bitişik yazılmaz. A seçeneğinde çekimli eylemden (baktık) sonra gelen ve ayrı yazılması gereken “ki” bitişik yazılarak yanlışlık yapılmıştır.
Soru 13 “Edirne” sözcüğüne, aşağıdaki eklerden hangisi getirilirse kesme işareti konmaz? A) –m B) –den C) –(u) D) –li
CEVAP:D Açıklama Özel isimlere getirilen yapım ekleri bitişik yazılır. D seçeneğinde “ –li” yapım ekidir ve sözcüğe eklenirken üstten ayrılmaz.
Soru 14 Hangi cümlede yazım yanlışı vardır? A)Kardeşim sporu da sever. B)Çocuklar da buraya gelecekler. C)Aradığı elbiseyi çarşı da bulamadı. D)Sözlerine de dikkat et.
CEVAP:C Açıklama Çekim eki olan “ –de”, sözcüğe bitişik yazılması gerekirken C seçeneğinde ayrı yazılmıştır.
Soru 15 Hangi cümlede tırnak işareti yanlış kullanılmıştır? A)”Küçük Ağa” son yılların en güzel romanlarından biridir. B)Hüseyin Efendi,”olmaz” böyle şey dedi. C)Akşama doğru, “Geliyorlar!” diye bir ses duyduk. D)Mehmet, “yuva” dediği yukarıdaki odada kalırdı.
CEVAP:B Açıklama Birinden aktarılan sözün tamamı tırnak içinde belirtilir. B seçeneğinde sözün bir kısmı tırnak içinde gösterilmiştir.