HAZIRLAYAN : Ali DAĞDEVİREN Sevgili öğrenciler; Bu ünitedeki amacımız; ısı enerjisini maddenin tanecikli doğası ile ilişkilendirerek ısı iletim yollarını keşfedebilmek,ısı iletimi ve yalıtımını irdeleyerek ısı yalıtım teknolojisini kavrayabilmektir.
Ünitenin kavram haritası
MADDE VE ISI KONULAR: 1)MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI 2)ISININ YAYILMASI 3)ISI YALITIMI
1)MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI Bütün maddeler tanecikli yapıya sahiptir. Taneciklerin hareketi ile maddenin ısınması arasında bir ilişki var mıdır?
Konunun Anahtar Kelimeleri MaddeMolekül Molekül yığını IsıTanecik
Etkinlik -1 >>> Bir beherin veya deney tüpünün üçte ikisine kadar su doldurup yavaş yavaş ısıtalım. su doldurup yavaş yavaş ısıtalım. >>> Sudaki hareketleri gözlemleyelim: >>> Görünen hareket, ısınan molekül yığınlarının hareketidir. (Moleküller tek tek gözle görülemeyecek kadar küçüktür.) Isı ve hareket ilişkisi sıvı ve gazlarda kolayca görülebilir. Sonuç: MADDELER ISINDIKÇA MOLEKÜLLER HIZLANIR.
Cevaplayalım… Beherdeki su ısınırken neler gözlemlediniz? Beherdeki su ısınırken neler gözlemlediniz? Hareket edenler tek bir molekül mü yoksa Hareket edenler tek bir molekül mü yoksa molekül yığınları mı? Bu deneyde ısı veren ve ısı alan maddeler Bu deneyde ısı veren ve ısı alan maddelernelerdir? Su, ısıyı ısı kaynağından nasıl almış olabilir? Su, ısıyı ısı kaynağından nasıl almış olabilir?
ETKİNLİK-2 Bir elektrik sobası veya ocağını,çıplak direnç telleri üste gelecek şekilde yerleştirip güç kaynağına takalım. Ocağın cm üstünden geçen bir el feneriyle oluşturulmuş ışık huzmesini beyaz bir arka zemine(duvar olabilir.)düşürelim. Direnç akkor haline gelirken ısınan havanın içinde hareket olup olmadığını arkaplanda gözlemleyelim.
Bilgi: Etkinliğimizdeki ısı alışverişi kısmen,doğrudan Etkinliğimizdeki ısı alışverişi kısmen,doğrudan temas ile olmuştur. temas ile olmuştur. Teldeki veya alevdeki hızlı moleküller hava Teldeki veya alevdeki hızlı moleküller hava moleküllerine çarpıp onları hızlandırmıştır. moleküllerine çarpıp onları hızlandırmıştır.
ÖZET: Bütün maddeler(katı,sıvı,gaz) tanecikli Bütün maddeler(katı,sıvı,gaz) tanecikli yapıdadır. yapıdadır. Isıtılan maddenin tanecikleri sıcaklığın etkisiyle hareketlenirler. Isıtılan maddenin tanecikleri sıcaklığın etkisiyle hareketlenirler. Sıcak moleküller hızlı,soğuk moleküller Sıcak moleküller hızlı,soğuk moleküller yavaş hareket eder. yavaş hareket eder.