1.soru Aşağıdaki sözcüklerden hangisi Türkçenin ses yapısına uymaktadır ? A. Telefon B. Spor C. Yosun D. Saat
Cevap : C Açıklama : A daki sözcük büyük ünlü uyumu kuralına uymamaktadır. B ‘ deki sözcük iki ünsüz harfle başladığı için D’deki ise iki ünlü yan yana bulunduğu için sözcükler Türkçenin ses yapı kuralına uymamaktadır.
2.soru 1- Kökü bende bir sarmaşık 2- Uçsuz , bucaksız değirmen 3- Mavi , masmavi bir ışık 4- Ortasında yüzmekteyim Yukarıdaki numaralandırılmış dizelerin hangisinde ulama vardır ? A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
Cevap : C Açıklama : Bir , ışık sözcükleri arasında ulama meydana gelmiştir
3.soru Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerin hangisinde ünsüz türemesi vardır ? A. Karşıdan karşıya geçerken dikkat etmelisin. B. Bu sırrı en yakın dostuma bile anlatmadım. C. Babamla birlikte kağıttan kayıklar yaptık. D. Bakkaldan bir kaç paket çikolata aldım.
Cevap : B Açıklama : A ve D seçeneklerindeki sözcüklerde İkiz Ses vardır ve bu bir türeme değildir. C de ise ünsüz benzeşmesi vardır. Sırrı sözcüğünde ‘r’ ünsüzü türemiştir.
4.soru Günlerdir bize uğramıyor. Bu cümledeki altı çizili sözcükte aşağıdaki ses olaylarından hangisi vardır ? A. Ünlü daralması B. Ünlü düşmesi C. Ünsüz benzeşmesi D. Ünsüz yumuşaması
Cevap : A Açıklama : Uğramıyor sözcüğünde ünlü daralması meydana gelmiştir. Uğra-ma - yor
5.soru Aşağıdaki cümlelerden hangisindeki sözcükte ses değişikliği olmamıştır. A. Köydeki üzüm bağlarını gezdik. B. Aldığımız hediyeyi çok beğendi. C. Otobüs durağının biraz ilerisinde oturuyoruz. D. Sağ kulağından bir şişlik vardır.
Cevap : A Açıklama : B , C ve D seçeneklerindeki altı çizili sözcüklerde ünsüz yumuşaması meydana gelmiştir. Aldık – ımız = aldığımız Durak – ı = durağı Kulak – ı = kulağı
6.soru Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde diğerlerinin hangisinden farklı bir ses olayı vardır ? A. Adamın iyisi alışverişte belli olur. B. Davulun sesi uzaktan hoş gelir. C. Bal tutan parmağını yalar D. Her işte bir hayır vardır.
Cevap : C Açıklama : A , B ve D seçeneklerinde geçen alışverişte uzaktan işte sözcüklerinde ünsüz benzeşmesi vardır. Fakat C ‘ deki parmağını sözcüğünde ünsüz yumuşaması vardır.
7.soru Zamanı gelmiş bir fikrin karşısına dikilme gücüne hiçbir ordu sahip değildir. Bu cümlede aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur ? A. Ulama B. Ünsüz benzeşmesi C. Ünsüz yumuşaması D. Ünlü düşmesi
Cevap : B Açıklama : ‘Fikrin ‘ sözcüğünde ´ ünlü düşmesi ´ ´gücüne´ sözcüğünde ünsüz yumuşaması ´hiçbir ordu ´ sözcükleri arasında ulama vardır.
8.soru Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bütün sözcükler büyük ünlü uyumuna uymaktadır ? A. Bu rüzgar ortalığı darma duman edecek B. Kaygan yollarda dikkatli olmak gerekiyor. C. Komşusunun bahçesinden dut ağaçları vardı. D. Günlerdir alınmayan çöpler vatandaşı bezdirdi.
Cevap : D Açıklama : A’ da ; ´rüzgar´ , B ‘de ´gerekiyor´ , C’ de ; ´bahçe´ sözcükleri büyük ünlü uyumuna uymamaktadır.
9.soru Yavaş , yavaş güneş ufukta kayboluyor Bu cümledeki ses olayları aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir ? A. Ünsüz benzeşmesi – ünsüz benzeşmesi - ünlü düşmesi B. Ünsüz benzeşmesi - ünlü düşmesi – ünsüz yumuşaması C. Ünsüz yumuşaması – ünlü düşmesi – ünsüz benzeşmesi D. Ünsüz yumuşaması – ünlü daralması – ünlü düşmesi
Cevap: B Açıklama : Ufuktan sözcüğünde ses olayı ünsüz benzeşmesi ´kayıp ve olmak ´ sözcüğü birleşirken ünlü düşmesi ve ünlü yumuşaması meydana gelmiştir.
10.soru Seni saatlerdir durakta bekliyorum Yukarıdaki cümledeki ses olayının benzeri aşağıdakilerden hangisinde yoktur ? A. Günlerdir onun yollarını gözlüyor. B. Yıllardır ilçemize kar yağmıyor. C. Başarısını düzenli çalışmasına bağlıyor. D. Herkesle iyi geçinmeye gayret ediyorum.
Cevap : D Açıklama : A ‘da gözlüyor , B’ de yağmıyor , C’ de bağlıyor sözcüklerinde ünlü daralması vardır. Gözle – yor = gözlüyor Yağ – ma – yor =yağmıyor Bağ – la – yor = bağlıyor.
11.soru Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ses düşmesi olmamıştır. A. Çağrılarıma günlerdir karşılık vermiyor. B. İkimiz arasında asla ayrım yapmazdı. C. Küçücük bahçemizde çay içtik birlikte. D. Memleketten gelen misafirlere karşıladık.
Cevap : D Açıklama : A’ da çağrı , B’ de ayrım ,sözcüklerinde ünlü düşmesi C ’de küçücük sözcüğünde ünsüz düşmesi vardır. Hak – ım = hakkım Af – et = affet Sır – ı = sırrı Zan – et = zannet
12.soru Aşağıdakilerin hangisinde ulama vardır ? A. Çocukların hepsini bahçeye çıkardı. B. Onun itiraz etmesi bizi de rahatlattı. C. Kalbimde kimseye karşı kin yoktur. D. Bahar gelince her yer güzelleşir.
Cevap : B Açıklama : ´onun itiraz etmesi ´ bölümünde sözcüklerin arasında ulama vardır.