REFRAKSİYON KUSURLARI VE LENSLERLE DÜZELTME TEKNİKLERİ

Refraksiyon nedir? Kelime olarak "kırılma" anlamına gelir. Fizik prensip olarak, ışığın bir ortamdan diğerine geçişte açısını değiştirmesi ve hızında değişiklik olması anlamında kullanılır. Göz Hastalıkları yönünden ise gözün kırma kusurunun tespiti için yapılan muayeneye verilen isimdir. Göz hekimlerinin en sık yaptığı işlem olan refraksiyon bu özelliğiyle temel oftalmolojik muayenelerin başında gelir

Refraksiyon kusurları nelerdır ? Miyopi Hipermetropi Astigmatizma

MİYOPİ Miyop göz uzağı göremez Göz istirahatta iken (uyum yapmıyor iken) sonsuzdan gelen ışık ışınlarının retina önünde fokus (odak) yapmalarından meydana gelen refraksiyon kusurudur . Miyop göz uzağı göremez

Miyopi başlıca üç’e ayrılabilir; 1. Basit Miyopi: Eksensel miyopi: Kurvatür ( eğrilik ) miyopisi : İndis (kırıcılık) miyopisi: Lensin öne doğru yer değiştirmesi: 2. Konjenital (Doğumsal) Yüksek Miyopi: 3. Dejeneratif Miyopi ( Patolojik Miyopi ):

Miyopinin tedavisinde sferik özellikte (-) değerli konkav lensler kullanılır Retina önünde ki görüntüyü retina üzerine düşürmek için gözün önüne konkav lens koymak gerekir

Küresel yapılarda yarıçap bütün meridyenlerde aynıdır. Konkav lensler küresel yapıların bir parçasıdır Tüm meridyenlerdeki diyoptri gücü aynıdır Çünkü bütün meridyenlerde küre kesiti eğriliği aynıdır ve diyoptri gücü sferiktir. Reçetede (-) değerlidir ve sph bölümüne yazılır Küresel yapılarda yarıçap bütün meridyenlerde aynıdır.

HİPERMETROPİ Göz istirahatta ve uyum yapmıyorken göze gelen ışık ışınlarının Retina arkasında fokus (odak) yapmalarından meydana gelen refraksiyon kusurudur Hipermetrop göz yakını göremez

Hipermetropi genel olarak 1)Eksenel Hipermetropi 2)Eğim (Kurvatür) Hipermetropisi 3) İndis hipermetropisi olarak incelenmektedir.

Hipermetropinin tedavisinde sferik özellikte (+) değerli konveks lensler kullanılır Retina arkasında ki görüntüyü retina üzerine düşürmek için gözün önüne konveks lens koymak gerekir

Konveks lensler küresel yapıların bir parçasıdır Tüm meridyenlerdeki diyoptri gücü aynıdır Çünkü bütün meridyenlerde küre kesiti eğriliği aynıdır ve diyoptri gücü sferiktir (+) Reçetede (+) değerlidir ve sph bölümüne yazılır

ASTİGMATİZMA Astigmatizm korneanın her yönde aynı eğiklikte (daire şeklinde) olmamasından kaynaklanan bir göz kusurudur. Basitçe gözün top gibi değil yumurta gibi olması şeklinde tarif edilebilir. Buna bağlı olarak retinada (görme tabakasında) bulanık bir görüntü oluşur. Astigmatizm kelime anlamı olarak noktasızlık (Yunan dilinde) demektir. Astigmatizma da gözün her bir meridyeninin kırma kusuru diğerinden farklıdır. Astigmatizma silindirik camlarla tedavi edilir.

Astigmatlı gözde görüntü ve düzeltilmesi

Astigmatizm basit tipte olabildiği gibi bazı hastalarda ayrıca miyopi veya hipermetropiyle birlikte olabilir. Astigmatlar hem uzağı, hem de yakını net göremezler.Astigmatlarda baş ve göz ağrısı şikâyetlerine çok sık rastlanır. Astigmatizmada kırma kusuru en çok ve kırma kusuru en az olan iki temel meridyen vardır Bu iki meridyen daima birbirine dik durumdadır. Her bir meridyenin kırma kusuru diğerinden farklıdır.

Astigmatizma da az kırıcı eksen ile çok kırıcı eksen genellikle birbirine diktir. Bu durum “regüler (düzenli) astigmatizma” adını alır. Regüler astigmatizmada temel eksenler çoğunlukla 90 ve 180°’lerdedir. 900 1800

Eğer astigmatizma da temel eksenler birbirine dik değilse bu duruma “irregüler (düzensiz) astigmatizma” adı verilir. İrregüler astigmatizma gözlük camları ile düzeltilemez. İrregüler astigmatizma nın tedavisi sert kontakt lenslerle sağlanır. İrregüler astigmatizma kornea veya lens nedenli olabilir Tedavisinde sert kontak lensler kullanılır, lensle kornea arasında oluşan gözyaşı sıvısı tedaviyi sağlar

ASTİGMATİZMA Basit (Simple) Astigmatizma DÜZENLİ (REGÜLER) ASTİGMATİZMA Bu tip astigmatizma da kırılma kusuru bildiğimiz yöntemlerle düzeltilir. Üç şekilde incelenir. Basit (Simple) Astigmatizma Bileşik (Kompoze) Astigmatizma Karma (Mıkst) Astigmatizma

Basit Astigmatizma Basit Miyopik Astigmatizma Bir eksen emetropik, diğer eksen ametropiktir. Ametropik eksen miyopik dir. Örneğin (0.00)(-1.00)α90° Basit Hipermetropik Astigmatizma Bir eksen emetropik, diğer eksen ametropiktir Ametropik eksen hipermetropik dir Örneğin (0.00)(+1.00)α90° Basit Astigmatizma Plan silindirik camlarla tedavi edilir .

Basit Miyopik Astigmatizma (-1.00)D 1800 (0.00)D 900 X X (-1.00) α 900

Basit Hipermetropik Astigmatizma (+1.00)D 1800 (0.00)D 900 X X (+1.00) α 900

Plan Silindirik Camlar Basit astigmatizmanın tedavisinde kullanılır Reçete de cyl hanesine yazılır Yada sph ve cyl aynı numarada işaretleri farklı olmalıdır. Bir reçete de cyl varsa aks mutlaka olmalıdır

Bileşik Astigmatizma Her iki eksen de farklı diyoptrilerde ama aynı tipte olmak üzere ametropiktir. Bileşik Miyopik Astigmatizma’da eksenlerin her ikisi de retinanın önünde fakat retinaya farklı uzaklıktadır. Örneğin (-0.25)(-1.00)α90° Bileşik Hipermetropik Astigmatizma’da ise eksenlerin her ikisi de retinanın arkasında fakat retinaya olan uzaklıkları farklıdır. Örneğin (+0.25)(+1.00)α90° Basit astigmatizmanın tedavisinde sferosilindirik lensler kullanılır.

Bileşik Miyopik Astigmatizma (-1.25)D 900 (-0.25)D 1800 X X (-0.25)(-1.00) α 1800

Bileşik HipermetropikAstigmatizma (+1.25)D 1800 (+0.25)D 900 X X (+0.25)(+1.00) α 900

Sferosilindirik Lensler Bileşik astigmatizmanın tedavisinde kullanılır. Reçete de sph cyl aks haneleri doludur. Sph ve cyl hanesinin işaretleri aynı olmalıdır Sph Cyl hanesinin işaretleri farklıysa sph cyl den rakamsal olarak büyük olmalıdır.

Karma astigmatizma Bir eksen miyopik iken diğer eksen hipermetropiktir. Örneğin (+0.25)(-1.00)α90° Karma astigmatizmanın tedavisinde mikst(mix) camlar kullanılır Reçete de Sph cyl ve aks haneleri doludur Sph ve cyl nin işaretleri farklıdır, cyl sph dan rakamsal olarak büyük olmalıdır.

Karma Astigmatizma (-0.75)D 1800 (+0.25)D 900 X X (+0.25)(-1.00) α 900 (-0.75)(+1.00) α 1800

PRESBİYOPİ Gözün iki temel kırıcı ortamından biri olan kornea statik ve sabit bir yüzey iken; lens akomodasyon yeteneği sayesinde kırma gücünü değiştirebilir. Lens, zonül ismi verilen ve lensi 3600 çevreleyen liflerle ekvatorundan siliyer cisime asılı konumdadır. Siliyer cisim içinde bulunan dairesel bir kas olan siliyer kas kasılınca dairenin çapı küçülür.

AKAMODASYON Siliyer kas kasılınca zonüllerin geriliminin azalmasına bağlı olarak elastik bir yapı olan lensin ekvatoriyel çapı kısalırken, ön arka çapı artarak kırıcılık gücü de artar. Bu güç değişikliği akomodasyon adını alır.

AKAMODASYON Lens kapsülü ve lens içeriğinin esnekliğini kaybetmesi sonucu olarak akomodasyonun azalmasıdır. Bu durumda kişinin yakın noktası gözden uzaklaşır. Zaman içerisinde yakın nokta okuma mesafesinin uzağına düşer.

Presbiyopi Presbiyopinin başlangıç yaşı değişkenlik gösterebilir. Presbiyopik yakınmalar bazı ırklarda 40 yaşlarında başlarken, bazı ırklarda ise 50 yaşlarında başlar Tedavisinde konveks (+) lensler kullanılır.

Öğ.Gör.Optisyen Neslihan DEMİRÖZ Kaynaklar Carl Zeiss Vision Kompendium Gözlükçülük Kitabı – TOOMB Derneği Vikipedia Cem-Fa Optik