ETK101 mühendislik etiği SİGARA YASAĞI
Sigara yasaği Nehir KURTULUŞ 050090323 Beytullah TEKİN 050080303 Ersin uğur ALPARSLAN 050080313 Fatih HAYTA 050080710
sigara -Tütün ilk olarak Amerika'daki Antil takım adalarından birinde bulunmuştur. -1496 M. yılında Kristof Kolomb (1451-1506) Antil adalarını gezisi sırasında yerlilerin bu bitkiyi yakarak içtiklerini gördü. -Gemicilerden biri; Tobago adalarından bir örnek alıp Avrupa'da Petros Marden adında bir tüccara gönderdi. İspanyol gemicileri 1511 M. yıllarında, bu keyif verici maddeyi İspanya ve Portekiz limanlarında iyice tanıttılar. -Fransızların Lizbon elçisi olan Jean Nicot, tütünden elde edilen ve kendi adıyla anılan nikotin zehirini ilaç olarak kullanmak üzere, tütünü Fransa'ya soktu. -1560 ‘tan sonra artık tütün Almanya, İtalya, İngiltere ve sırasıyla diğer dünya ülkelerine yayıldı.
SİGARA DÜNYASI Pek çok zenginliği olan dünyamızda tütün çok önemli bir endüstri olmaya devam ediyor. Yıllık sigara üretiminden her birimize yaklaşık bin paket düşüyor. Bu da toplam altı trilyon paket sigara yapıyor! Bu rakam, sektörün para hacminin ne kadar büyük olduğuna dair bir fikir veriyor. Kısacası, sigara satışı, sektöre yaklaşık 200 milyar dolarlık (yaklaşık 1 Katrilyon 500 Trilyon Türk Lirası) bir gelir sağlıyor ve tabii parayı paylaşan dev sigara şirketleri, her yıl biraz daha devleşiyor.
SİGARA DÜNYASI Dünyanın en büyük sigara şirketleri ve bunların pazar payı şöyle: Şirket Adı Ülke Pazar Payı (%) Çin Milli Tütün Fabrikası Çin 31 Philip Morris ABD 17 BAT İngiltere-ABD 13 RJR Reynolds ABD 6 Rothmas International ABD 4
SİGARA DÜNYASI Ancak, bu ekonomik faaliyet dünyanın zenginleşmesine hiç de katkı sağlamıyor. 1993 yılında, Dünya Bankası sigaradan kaynaklanan hastalıkların maddi bedellerini, bu hastalıklar yüzünden oluşan iş kaybını, sigara tiryakilerinin kaybettiği iş gücünü, yangın kayıplarını ve sigaraya harcanın parayı hesaplayarak, tüm bunların dünya ekonomisine yılda net 200 milyar dolar kaybettirdiğini ortaya çıkardı. Ne yazık ki, bu kaybın yarısı gelişmekte olan ülkeleri kapsıyor.
SİGARA DÜNYASI Dünyada her yıl 4 milyon insan sigaradan hayatını kaybetmektedir. Eğer, gerekli önlemler alınmazsa bu sayı, önümüzdeki 20 yılda 10 milyona ulaşacaktır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) dünyada en büyük sağlık sorunun sigara olduğunu ilan etmiştir. Türkiye’de ise her yıl 100.000 insanımızı erken yaşlarda sigaraya kurban vermekteyiz; eğer önlem alınmazsa önümüzdeki 20 yılda bu sayı 250.000’e çıkacaktır. Her yıl 100 bin kişi ne anlama geliyor? -Her gün 1 uçak düşüyor ve 300 kişi ölüyor -Her yıl yüz bin nüfuslu bir şehrimize bir atom bombası atılıyor -Her gün içi dolu 6 otobüs uçuruma yuvarlanıyor kimse sağ kalmıyor
Sigaranin zararlari Sigara dumanında vücudumuz için zararlı 4.000’den fazla madde bulunur. En tehlikeli maddeler NİKOTİN KARBONMONOKSİT KATRAN
KATRAN Parmak ve dişlerdeki sarı renkten sorumludur. Kanser yaptığı kanıtlanmıştır. %70 oranda akciğerde birikir. Akciğerleri tahrip eder Parmak ve dişlerdeki sarı renkten sorumludur.
KARBONMONOKSİT Kanın %15 ’i oksijen yerine karbonmonoksit taşır Kalp, beyin ve diğer organlara daha az oksijen gider
Sigaranin zararlari Sigara içilmesinin vücuttaki zararlı etkileri Organlar Etkileri Akciğerler Öksürük, balgam ,kanser Kalp Damarlarda tıkanma, kalp krizi Ağız-Boğaz Tat alamama, ağız kokusu, dişlerde sararma, boğaz kanseri, boğaz iltihabı Burun Koku almada azalma
sigaranin zararlari Sigara; Akciğer kanseri ölümlerinin % 90’ından, Tüm kanser ölümlerinin % 30’undan, Bronşit ölümlerinin % 75’inden, Kalp krizi ölümlerinin % 25’inden sorumludur.
Sigara: Akciğer kanseri, kanser ölümlerinin birinci sırasında yer alır. Akciğer kanserinin % 90 nedeni sigaradır. Ülkemizde her yıl 40 bin kişide akciğer kanseri tespit edilmektedir.
Sigara içilen akciğer sigara içilmeyen akciğer
Sigara içenler sadece kendilerine değil, çevrelerine de zarar verirler.
Gelişmiş batı ülkelerinde sigara içenlerin sayısı azaldıkca, sigara şirketleri az gelişmiş olan ülkelerde reklam ve tanıtım kampanyaları yapmaktadırlar. Buna karşılık gelişmekte olan ülkelerde salgın hızla artıyor. Son 20 yılda sigara tüketimi; Türkiye’de % 80 artmış,
SİGARA YASAĞI 65 ülke sigara içimine çeşitli sınırlamalar getirmiştir. Dünya üzerinde bilinen ilk uygulama 1993 yılında ABD'nin Kaliforniya eyaletinde başlamıştır. Hollanda ve İrlanda'da 1 Ocak 2004, Fransa'da 1 Şubat 2007, İngiltere'de 1 Mayıs 2007, Almanya'da 1 Ocak 2008, İspanya'da 1 Ocak 2006, Norveç'te 1 Haziran 2004, İsveç'te 1 Mayıs 2005 ve Kosova'da 1 Mart 2011 tarihinde kapalı yerlerde sigara içilmesi yasaklanmıştır.
SİGARA YASAĞI Türkiye'de sigara tüketimine ilişkin ilk yasal kısıtlama, 26 Kasım 1996 tarih ve 22829 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun ile öngörülmüştür. Bu Kanun ile sigara başta olmak üzere tütün ürünlerinin zararlarının anlatılması ve tüketiminin önlenmesine ilişkin tanıtım, vb. uygulamalar gündelik hayatta yer bulmaya başlamıştır.
Sigara yasaği kanunu Tükiye’de sigara yasağına yönelik ilk kanun 7 Kasım 1996 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girdi. 4207 no’lu “Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun” ile sigara içilemeyecek mekanlar, uyarı levhaları, tütün ürünlerinin reklamı ve alım yaşı hakkında düzenlemeler getiriyordu Bu Kanunun amacı,kişileri tütün ve tütün mamüllerinin zararlarından,bunların alışkanlıklarını özendirici reklam,tanıtım ve teşvik kampanyalarından koruyucu tertip ve tedbirler almaktır.
Yasağa uymayanlar hakkinda işlem Tütün ve tütün mamüllerinin içilmesinin yasaklandığı ve yasağa ilişkin yazılı uyarıların bulunduğu yerlerde tütün ve tütün mamülleri içenlere,ilgili yerin yetkilisi veya amiri durumundaki kişi tarafından yazılı uyarı gösterilmek suretiyle yasağa uyması,aksi takdirde o yeri terk etmesi gerektiği bildirilir.Bu bildirime rağmen tütün ve tütün mamülleri içenler genel zabıta marifetiyle o yerden uzaklaştırılır.
Yasağa uymayanlar hakkinda işlem Yeni uygulamaya göre, her türlü sakız, şeker, çerez, oyuncak, kıyafet, takı, aksesuar ve benzeri ürünlerin tütün ürünlerine benzeyecek veya markasını çağrıştıracak şekilde üretilmesi durumunda 31 bin 920 lira ile 146 bin 527 lira arasında ceza kesilecek. Yeni düzenlemeye göre, stadlarda sigara içmenin cezası da 88 lira oldu.
Yasağa uymayanlar hakkında işlem kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında, koridorları dâhil olmak üzere her türlü eğitim, sağlık, üretim, ticaret, sosyal, kültürel, spor, eğlence ve benzeri amaçlı özel hukuk kişilerine ait olan ve birden çok kişinin girebileceği (ikamete mahsus konutlar hariç) binaların kapalı alanlarında tütün mamullerini tüketmenin cezası 82 liradan 88 liraya çıkarıldı.
Sonuçlari HASTALIKLAR ORANINDAKİ AZALMA (%) -kalp hastalığı %33,6 -Astıma %20,5 -akciğer hastalığı %21,4.
Sonuçlari HASTALIKLAR ORANINDAKİ AZALMA (%) - Pnömoni (Zatüre) %32,9 - Soğuk algınlığı %16 - Akut bronşit %18,8
Sonuçlari HASTALIKLAR ORANINDAKİ AZALMA (%) - Alerjik rinite (Saman Nezlesi) %59,2 - Akut alt solunum yolu enfeksiyonları %61,3
Sonuçlari 0-6 yaş grubundaki çocuklarda astım atağı başvurularına bakıldığında; Şişli Etfal Hastanesi’nden alınan veriler başvurularda %29 azalma; Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden alınan veriler ise %27 azalma olduğunu gösteriyor. 7-14 yaş grubundaki çocuklarda astım atağı başvurularına bakıldığında ise; Şişli Etfal Hastanesi’nden alınan veriler başvurularda % 24 azalma