AŞI
Sağlıklı bir toplum, bireylerin korunması ile meydana getirilir. Bu da çocukluk çağında aşılanmalarla mümkündür.
AŞI NEDİR? Aşı: Kişileri hastalıklardan ve onun kötü sonuçlarından koruyabilmesi için sağlam ve risk altındaki kişilere (bebekler, gebe kadınlar, erişkinler ve sağlık personeli) uygulanan biyolojik maddelere denir. Hastalık oluştuktan sonra (Örneğin: Hepatit B hastalığı gibi) hasta kişiye aşı yapmanın yararı yoktur.
Herhangi bir aşının koruyucu etki gösterebilmesi için uygun yaşlarda ve uygun aralıklarla yapılması şarttır. Aşıların, çocukların hastalıklara yakalanma riskinin en yüksek olduğu dönemlerden önce yapılması gerekmektedir.
AŞILAR: BCG (Verem) Polio ( Çocuk Felci ) Difteri Boğmaca Tetanoz Hib (Menenjit) KPA (Zatürre) Hepatit A Hepatit B KKK (Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak) Su Çiçeği Td (Erişkin tipi tetanoz difteri)
Çocukluk Çağı Aşı Takvimi
AŞI KARTI TUTULMASI NEDEN ÇOK ÖNEMLİDİR? Aşı kartının tutulması, çocuğunuza yapılmakta olan aşıların takibinde büyük kolaylık sağlar. Aşı kartı, çocuğunuza henüz ilk aşısı yapılırken düzenlenir ve her defasında yapılan aşılar işaretlenir. Bu uygulama size başka bir yere göç ettiğinizde, başka bir hekime veya sağlık teşkilatına müracaat ettiğinizde ve çocuğunuz kreşe veya okula başladığında çok yardımcı olur.
AŞILARI NEREDEN ÜCRETSİZ TEMİN EDEBİLİRİM? Verem, Çocuk Felci , Difteri, Boğmaca, Tetanoz, Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak, Hepatit A, Hepatit B, Su çiçeği, Pnömokok ve Hib aşıları ücretsiz olarak Aile Sağlığı Merkezlerinde yapılmaktadır.
ÇOCUĞUMA BU AŞILARI YAPTIRTMAZSAM NE OLUR? Bu hastalıkların mikrobuyla karşılaştığında, bağışıklık sistemi mikrobu tanımadığı için çocuğunuz hastalanır. Bu hastalık mikrobun türüne göre hafif olabileceği gibi, çocuğunuzun hastaneye yatmasına, sakat kalmasına ya da ölmesine bile neden olabilir.
AŞILAR ZARAR VERİR Mİ? Günümüz modern teknolojisi ile üretilen aşılarda yan etki olasılığı hiç yok denecek kadar azaltılmıştır. Aşı uygulandıktan sonra çok nadir olarak vücutta ve aşı yerinde bir takım yan etkiler oluşabilir. Bunlar; Yüksek ateş, Aşı yerinde ağrı ve kızarıklıktır. Bu yan etkiler genelde kısa süreli olup doktor tedavisi gerektirmezler ve annelerin basit önlemler almasıyla kolaylıkla ortadan kaldırılabilir. Ciddi yan etkiler çok çok nadir olmakla birlikte bazen gelişebilir.
Hastalığı geçirmenin riski, aşının riskinden çok daha fazladır. Ama şunu unutmayın! Hastalığı geçirmenin riski, aşının riskinden çok daha fazladır.
AŞILAR %100 KORUYUCULUK SAĞLAR MI? Aşılar çoğunlukla %90-%99 arasında koruyuculuk sağlar.
Aşı Yaptırmayı Unutursam Ne Yapmalıyım? Bebeğinize aşı yaptırmayı unutursanız hemen Aile Hekiminize başvurarak yeni aşı tarihi hakkında bilgi alın. Başka bir yerde aşı yaptırırsanız da aşı yaptırdığınız tarihi Aile Hekiminize bildirin.
VEREM AŞISI (BCG) Verem aşısı (BCG) bebek 2. Ayını doldurunca omuz bölgesinden cilt içine özel bir iğne ile uygulanır.
Aşı yerine ilk 3 gün dokunmamalı ve bebek banyo yaptırılmamalıdır. Ateş gibi yan etkilere yol açmaz. Aşıdan yaklaşık 1-2 ay kadar sonra aşı yerinde önceleri bir sertlik, daha sonrası küçük bir sivilceye benzer kızarıklık olur. Bu sivilce yavaş bir şekilde kabuk oluşturur ve sonra da bir iz bırakarak iyileşir. Bu yara yeri ile oynanmamalı ve kabuk kaldırılmamalıdır.
Yapılan aşı her zaman bu şekilde seyretmeyebilir Yapılan aşı her zaman bu şekilde seyretmeyebilir. Bazen aşının yapılmasının üzerinden birkaç ay geçmesine karşın bu değişikliklerin hiç birisi olmaz. Bu durumda aşı tutmamış olabilir. Bu durumda test yapılıp, gerçekten tutmamış ise aşı tekrarlanabilir.
ORAL POLİO (ÇOCUK FELCİ) Ağızdan damla şeklinde 6. ve 18. ayın sonunda verilir. Polio oldukça etkili bir aşı olmasına rağmen aşının verilmesi sırasında çocuğun kusması ya da tükürmesi gibi durumlardan olumsuz etkilenebilmektedir.
Anne sütünün olumsuz bir etkisi yoktur. Aşıdan 2 saat sonrasına kadar bebeğe su verilmemelidir. Klor aşıyı etkisiz kılmaktadır. Anne sütünün olumsuz bir etkisi yoktur.
5’li Karma Aşı (DaBT-İPA-Hib) 5’li Karma aşı; çocukları Difteri, Boğmaca, Tetanoz, Çocuk felci ve Menenjit hastalıklarına karşı korumak için yapılır.
Yeni doğan bebeğe 2., 4., ve 6. ayın sonunda 5’li Karma aşısı yapılır. Rapel dozu ise 18. ayın sonunda yapılmaktadır. Bebeğin koluna yada bacağın ön kısmına uygulanır.
Yan Etkileri En sık yan etki yapan aşıdır. Aşı yerinde şişme, kızarıklık, ağrı ve ateş bunların en sık görülenleridir. İğne yerinde derinin altında nohut kadar bir sertlik yapabilirler. Bu sertlik birkaç ay içerisinde kendiliğinden kaybolur. Çocuk morarma-kızarma açısından takip edilmelidir. Aşı uyluktan yapıldığında çocuk bacağını 1-2 gün için basmayabilir, bu aşının bölgesel etkisinden dolayıdır, devam etmemesi gerekir.
KPA Aşısı (Zatürre Aşısı) Zatürre hastalığı özellikle çocuklarda ağır bir şekilde seyreden, ateşli, ciddi bir akciğer hastalığıdır. KPA aşısı bu hastalığa karşı çocukları korumaktadır. 2., 4., 6., ayın sonunda ve 1 yaşında uygulanır.
HEPATİT A Hepatit A virüsü ile bulaşmış olan kirli su ve gıdalarla insanlara bulaşan bir karaciğer iltihaplanması hastalığıdır. Hepatit A aşısı 18. ve 24. ayın sonunda 2 doz şeklinde yapılır.
HEPATİT B Hepatit B aşısı tüm dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır. Aşının hastalık yapma ihtimali kesinlikle yoktur. Hepatit B hastalığına karşı yapılan aşı %100’e yakın bir koruma sağlamaktadır. Hepatit B aşısının 1. dozu doğumdan hemen sonra yapılır. Bebek 1 aylık olunca 2. doz, 6 ayını doldurunca da 3. doz aşısı yapılır. Aşı, kol yada bacaktan yapılır.
HEPATİT B Sağlık Bakanlığı Hepatit B aşısını yalnız bebekler için ve risk altındaki kişiler için tahsis etmektedir. Bunun haricinde aşı olmak isteyen kişiler, Hepatit B tahlillerine baktırdıktan sonra Doktorun uygun görmesiyle, Eczanelerden aşılarını alıp yaptırabilirler.
SU ÇİÇEĞİ AŞISI Suçiçeği hastalığına karşı çocuk 1 yaşını doldurunca yapılır.
KIZAMIK-KIZAMIKÇIK-KABAKULAK Kızamık olan her 100 çocuktan bir tanesi ölmektedir. Kızamık hastalığı kışın ve ilk baharda daha sık görülmektedir. Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak aşısı bebek 9.ayını doldurunca ve 1. yaşında kol veya bacaktan deri altına yapılmaktadır.
Yan Etkileri Aşının yapıldığı günlerde herhangi bir yan etkisi olmaz fakat aşı yapıldıktan sonraki 5 ila 15 gün içerisinde 1-2 gün süren hafif kızamık geçiriyormuş gibi belirtiler olabilir. Bu belirtiler; hafif ateş, gözlerde kızarma-yaşarma, vücutta kırmızı döküntüler şeklindedir. Genellikle tedavi gerektirmez, ateş yükselmesine karşı ateş düşürücüler verilebilir Şikayetler 2-3 gün içerisinde kendiliğinden kaybolur.
Okul Aşıları İlkokul 1.Sınıfta DaBT-İPA (Dörtlü Karma) ve KKK (Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak) aşısı uygulanır. İlkokul 8. sınıfta ise Td (Tetanoz-Difteri) aşısı yapılır.
Yarın suçluluk duymamak için çocuklarınızın aşılarını tamamlatın.
Ömür boyu ağlamaktansa; beş dakika ağlatmak daha iyidir.
TEŞEKKÜRLER