Fiziksel ve Psikomotor (devinimsel) Gelişim

Fiziksel gelişim sürecinde Bireyin bedeni büyür Olgunlaşır Bedenin yapısı ve fonksiyonları karmaşıklaşır. Motor becerileri gelişir. Çevresiyle etkileşimi zenginleşir.

Fiziksel gelişim; Bireyin kendisi ile içinde bulunduğu çevrenin etkileşimine bağlıdır. Bu yüzden bireyin fiziksel gelişim sürecinde bireysel farklılıklar görülebilir.

Bugün üzerinde durulacak konular Doğum öncesinde fiziksel gelişim Bebeklikte fiziksel gelişim İlk çocuklukta fiziksel gelişim İkinci çocuklukta fiziksel gelişim Ergenlikte fiziksel gelişim

Bedensel gelişim nedir? Doğum öncesinden itibaren iskelet, kas, sinir, solunum,sindirim ve dolaşım sistemlerindeki değişimi içerir. Ergenlik dönemi doğum sonrasında fiziksel gelişimin en hızlı olduğu 2. dönemdir.

Psikomotor (Devinimsel) gelişim nedir? Çocuğun kol ve bacaklarıyla tüm organlarını kullanmada güç, hız ve uygunluk sağlamasına; bedenini denetim altına almada becerikli duruma gelmesine psikomotor(devinimsel) gelişim denilmektedir. Araba kullanma Kalemle yazı yazma vb.

Psikomotor etkinlikler, duyu organları vasıtasıyla uyarıcıların alınması, beyinde ilgili merkeze iletilmesi, algılamanın meydana gelmesi ve algılamaya bağlı olarak ilgili organların (kas gruplarının) harekete geçmeleri şeklinde bir dizi sıra izler. Daha genel bir açıklama ile psikomotor (devinimsel) davranışlar sinirsel yapı ile kas yapıları arasındaki düzenli bir iletişim ve organizasyonu içerir.

Psikomotor Etkinliklerde Rol Oynayan Etmenler Eşgüdüm (koordinasyon) Güç (iki el üzerinde yürümek için eller gerekli güce sahip olmalı) Tepki – tepki hızı (reaksiyon zamanı)-frene basma zamanı Dikkat Denge Esneklik

Bireyin yaşamında psikomotor etkinlikler kritik öneme sahiptir. Çevresini tanır. Cisimlere dokunur, keşfeder,merakını giderir, doyum sağlar. Öz – bakım becerilerin hemen hemen tamamı psikomotor davranışlardan oluşur.

Doğum öncesi Fiziksel gelişim 3 evrede incelenir. Dölüt (5/7-15 gün) Emriyo (3.-8. hafta) Fetüs (9.hafta-doğum)

Doğum öncesi dönemde fiziksel gelişim Babanın sperminin annenin yumurtasını döllemesiyle yaşam başlar. Döllenmiş yumurtaya zigot denir.

zigot 24 saat içinde mitos katlı bölünerek çoğalır. Döllenmeden sonraki 1-2 haftalık döneme dölüt denir.

Dölüt (7-15 gün) Rahmin duvarına yapışır. Yaklaşık toplu iğne başı kadardır. Cinsiyetin belirlendiği evredir.

Embriyo (3.-8.hafta) Bu dönemde hücreler farklılaşarak vücudun değişik organlarını meydana getirecek şekilde tabakalar oluşturmaya başlar. İkinci ayda embriyo daha çok insan görünümü alır. 3. haftada kalp atışı başlar. Anne sağlığı açısından bebek kritik dönemdedir. 2. ayın sonunda dönem biter.

Embriyo (3.-8.hafta) Plasenta, göbek kordonu ve amniyotik sıvı olgunlaşır. Plasenta zigotun dölyatağına yerleşmesini, kan dolaşımını ve beslenmeyi sağlar.Göbek kordonu plasenta ile bebek arasındaki besin, atık, oksijen geçişini sağlar. Amniyotik sıvı bebeğin dölyatağına yapışmasını önler.

Embriyo (3.-8.hafta) Emriyo evresinde 3 ayrı hücre tabakası oluşur. En dıştaki tabaka Ektoderm (sinir sistemi ve deri), ortadaki tabaka Mozoderm (iskelet ve kaslar), içteki tabaka Endoderm (sindirim sistemi ve iç organlar oluşur).

Fetüs dönemi (9.haftadan – doğuma kadar) Kalp atışı düzenlidir. Pek çok refleks gelişir. Dördüncü ayda daha çok bebek şeklini alır. Dördüncü ve beşinci aylarda temel vücut yapısı tamamlanır. Yüz belirginleşir. Cinsiyet belirgin hala gelir.

Fetüs dönemi (9.haftadan – doğuma kadar) Beşinci ayın sonunda fetüs birçok davranış biçimi kazanır. Göz kırma, ağız ve parmak hareketleri gözlenir. Altı aylığa kadar solunum sistemi ve akciğer güçlenir ve koordineli hale gelir. İç salgı bezleri aktif hale gelir.

Fetüs dönemi (9.haftadan – doğuma kadar) 4. ayda kemikleşme başlar ve anne karnındaki hareketler hissedilebilir. 7. ayda organizma dış hayata hazır duruma gelir.

Fetüs doğduğunda; Boyu 48-53 cm dir. Ağırlığı 2500 – 4300 gr. Doğum öncesi gelişim yaşam sürecindeki en hızlı gelişim dönemidir. Olumsuz çevre faktörlerinin etkisi gelişimin hızlı olduğu dönemde daha fazladır.

Bebeklik döneminde fiziksel gelişim (0-2) Doğum öncesinden sonra gelişimin en hızlı olduğu ikinci dönemdir. 12 aylık bir bebek doğumdaki boyunun %50 sine ağırlığının üç katına ulaşır. Doğumda baş diğer organlara göre daha büyüktür. Bebeklikte vücudun uzunluğunun ¼ ‘ ü kafa, yetişkinlikte uzunluğun sadece 1/8 ‘i olacaktır.

Bebeklik döneminde fiziksel gelişim (0-2) Baş ve boyun kasları ayak kaslarından önce gelişir. Karın ve omuz kasları da kol ve el kaslarından önce gelişir. Tuvalet eğitimi için gerekli olan idrar torbası kontrolü 12-30. aylarda olmaktadır.

Bebeklik döneminde fiziksel gelişim (0-2) Süt dişi 5.-8. aylarda çıkmaya başlar ve 2-2,5 yaşlarına doğru tamamlanır.

Bebeklik dönemi devinimsel gelişim Bebekler balangıçta iki tür hareket yapar Reflektif Genel vücut hareketleri

Bebeklik dönemi devinimsel gelişim Refleks,doğuştan gelen ve bireyin hayata tutunmalarını , varlıklarını sürdürmelerini sağlayıcı, hayatın daha sonraki evrelerinde gösterilecek daha karmaşık davranışların temelini oluşturan ilk psikomotor davranışlardır.

Hayatta kalma refleksleri Nefes alma(ilk davranış) Kökünü arama (bebek yüzünü yanağına dokunulan yöne çevirir.) Emme (çocuğun dudağına değen meme başını boğaz, ağız ve dil ile güçlü bir şekilde emmesi.) Yutma, göz bebeği, esneme, hapşırma, kusma reflekslerine sahiptir.

İlkel Refleksler Yakalama resleksi Moro refleksi (arkaya gerilip sonra sarılma) Yüzme refleksi (yüzü koyun yatırılınca ortaya çıkıyor. Adım atma refleksi Tonik boyun refleksi(asimetriklik) Sürünme (yürüme)

İlk çocukluk döneminde fiziksel gelişim(2-6 yaş) 2 yaşından sonra büyüme yavaşlar. Okul çağında boy uzaması yavaşlar. Sinir sistemi gelişimi büyük ölçüde tamamlanır. Kalp atım hızı yavaşlar.

İlk çocuklukta psikomotor gelişim Çocuk bu dönemde etkinlik hızı yüksektir. Uzun süre bir yerde duramaz, atlamak koşmak zorundadır. Büyük kaslarını küçük kaslarına göre daha iyi kullanır.

Okul dönemi fiziksel gelişim (6-12 yaş) Dokuz yaşına kadar erkekler kızlara göre daha uzun ve daha ağırdır. Ancak 10 yaşından 15 yaşına kadar bu durum tersine döner. Küçük kas becerileri gelişir. Kas kemik ve iskelet sisteminde gelişmeler daha ileri seviyededir.

Ergenlik dönemi fiziksel gelişimi (12-18 yaş) Hızlı bir değişim başlar (fizyolojik, psikolojik, bilişsel). Birey bu değişime ayak uydurmakta zorlanır. Cinsiyet hormonu üretilmeye başlar (testesteron ve östrojen) Hızlı büyümeden dolayı koordinasyon problemleri görülür.

Ergenlik dönemi fiziksel gelişimi (12-18 yaş) Ergenliğin başında (erinlik) İkincil cinsiyet özellikleri görülür. (göğüslerin büyümesi, sesin kalınlaşması, bıyık ve sakalların çıkması, kıllanma gibi). Birincil cinsiyet özellikleri (erkek ve kadın üreme organlarının gelişmesi) Kızlarda ergenliğe girişin ilk belirtilerinden biri adet kanamasıdır.

Ergenlik dönemi fiziksel gelişimi (12-18 yaş) Kızların 18 yaşına kadar Erkeklerin ise 20-22 yaşına kadar boyu uzar Erken ve geç olgunlaşmanın kızlara ve erkeklere etkisi farklıdır (erken olgunlaşma kızlarda içe kapanma ve daha çekingen davranırlar sergilerken, erkeklerde daha dışa dönük ve daha popüler olma etkileri gösterir. Geç olgunlaşma kızların daha güvenli olmalarına sebep olurken, erkeklerde ise daha az kabul görme ve popüler olma durumu yaratır. Ancak geç olgunlaşan erkeklerin bazıları daha hareketli va aktif olma özellikleriyle bu durumu tersine çevirebilirler.

Ergenlik dönemi fiziksel gelişimi (12-18 yaş) Kızlarda yağ dokusu erkeklerde kas dokusu fazlalaşır. Ergenlikte ne gibi fiziksel sorunlar yaşan bilir?