ÇOCUKTA KORKULAR

Anne ve baba çocuklarını en mutlu olacakları şekilde yetiştirmek; onları her türlü sıkıntıdan, üzüntüden, endişeden ve korkudan uzak tutmak isterler. Buna rağmen, çocuklarımız olumsuz dediğimiz bu gibi duyguları yaşarlar. Aileleri en çok rahatsız eden, çaresiz bırakan, çocuklarının hissettikleri korkulardır. Bu korkular okul korkusu, hayvan korkusu, tek başına yatamama, yabancı korkusu olarak yaşanabilir.

Korku, insanın yaşarken edindiği tecrübeler sonucunda oluşur Korku, insanın yaşarken edindiği tecrübeler sonucunda oluşur. Aslında kişi hayatta kalmak için, tehlikeler karşısında korkudan olumlu olarak yaralanır. Çocuklar korkuları yaşadıkça, korkuyla mücadele ve onunla başa çıkma becerilerini geliştirirler.

Korku, çocuğun normal şekilde yaşamasına izin vermeyecek kadar arttığında, kişiyi koruyucu fonksiyonun kaybeder. Bir şekilde paniğe, fobiye dönüşür. Böylece, çocuğun gelişimi yavaşlar, zayıf düşer, çaresizlik ve teslimiyet duyguları yaşar.

Çocukların korku hissetmemelerini sağlamak, en az korkutarak baskı altında tutmak ve söz dinlemesini sağlamaya çalışmak kadar zararlıdır. Çünkü, çocuğun yeterlilik duygusu hissetmesini engeller. Korkularıyla başa çıkma becerisini kazanmak, çocukların özgüvenlerinin ve kişiliklerinin gelişmesi açısından çok önemlidir. Bu aşamada, çocuklar anne ve babalarının desteğine ihtiyaç duyarlar.

Aileler çocuklarını başka konularda korkutmaktan uzak durmalılar Aileler çocuklarını başka konularda korkutmaktan uzak durmalılar. Kimi zaman doktorla, kimi zaman polisle, hatta öğretmenle bile farkında olmadan çocuklar korkutulabiliyor. Bu yüzden çocuklar okuldan, doktorlardan, yabancı insanlardan korkuyorlar.

ÇOCUKLARDA GÖRÜLMESİ NORMAL KORKULAR 2 YAŞ: Seslerle ilgili korkular 2.5 YAŞ: Alışılagelmişin dışında yapılan hareketler 3 YAŞ: Görsel korkular 4 YAŞ: Motor gürültüsü

5 YAŞ: Görsel ve somut korkular 6 YAŞ: Sesler ve gerçek dışı olaylardan kaynaklanan korkular 7 YAŞ: Etraftan gördüğü ve duyduğu şeylerden kaynaklanan korkular 8-9 YAŞ: Gerçekçi korkular

OKUL KORKUSU Okul fobisi, bir endişe nedeniyle çocuğun okula gitmeyi reddetmesi ya da bu konuda isteksiz görünmesidir.

OKUL KORKUSUNUN ÖZELLİKLERİ Okul korkusu genellikle 6–10 yaşları arasında ortaya çıkar. Okul fobisi kronik ve akut(geçici) olmak üzere iki çeşittir. Çocuğun okul korkusunu yenip okula alışma dönemi ortalama 3–4 hafta kadardır. Bu çocuklar genellikle sosyal ilişki kurmakta güçlük çeken, içe kapanık, utangaç çocuklardır

Bu çocuklar ailelerine özellikle annelerine bağımlıdırlar Bu çocuklar ailelerine özellikle annelerine bağımlıdırlar. Anne ve babaları olmadan bir yere gitmek, bir şey yapmak istemezler.  Psikosomatik belirtiler görülmektedir. Karınlarının, başlarının ağrıdığını, hasta olduklarını söylerler. Bu yakınmalar evde kalmalarına izin verildiğinde sona erer. İştahsızlık ve uykusuzluk görülmektedir.

OKUL KORKUSUNUN NEDENLERİ Okul korkusunu temelinde çocuğun anne babaya çoğunlukla da anneye aşırı bağımlı olması ve anne babadan ayrılma korkusu yatar. Çocuk anne babası olmadığında kendisine veya anne babasına bir şey olacağından korkuyor olabilir. Yeni bir kardeşin doğumuyla kardeş kıskançlığının ortaya çıktığı durumlarda görülebilir.  Sorumluluğu almaktan korkabilir.

Anne babanın çocuğun okula başlamasıyla geliştirdikleri endişe ve kaygıları çocuğa yansıtmaları sonucu çocukta okul korkusu çıkabilir. Annenin de çocuğa bağımlı olması okul korkusunu tetikleyebilir. Performans kaygısı yaşayan çocuklar başarısız olma endişesiyle okula gitmek istemeyebilirler. Öğretmenin ilgi ve sevgisi diğer çocuklara da yöneleceğinden çocuk kendisine gösterilen ilgi ve sevgiden tatmin olmayabilir.

OKUL KORKUSU KİMLERDE ORTAYA ÇIKMAKTADIR? Ana okuluna giden çocuklarda İlkokula giden çocuklarda, (ki en fazla bunlarda görülür.) Daha az oranda orta ve lise öğrencilerinde görülür.

OKUL FOBİSİNİN ÖN BELİRTİLERİ Baş ağrıları, Karın ağrıları, bulantı-kusma hissi İştahsızlık, keyifsizlik, Uyku düzeninde bozukluklar, huzursuzluklar İstek, enerji kaybı, Alınganlık, sinirli olma,

Okul faaliyetlerine pasif yaklaşma, Anneye bağımlılık, içe kapanıklık ve utangaçlık, Özellikle yabancı kimselerle iletişime girememe, Okulda ve evde nedensiz ağlama, kavga ve dikkat çekmeye yönelik davranışlar, Evde kalma konusunda aşırı ısrar ve söz dinlememe, Sürekli bahaneler bulma.

ANNE BABAYA ÖNERİLER Birinci olarak çocuğu anlayışla karşılamalı; kızmak, öfkelenmek, alay etmek, dayak atmak sorunu ağırlaştırabilir. Çocuğu kolundan tutup zorla okula götürmek çözüm değildir. Korkuları, endişeleri, duyguları hakkında konuşup paylaşın. Anneye babaya bağımlılık azaltılmalı.

Çocuğun terk edilmiş, yalnız bırakılacağı hissiyatıyla karşılaştırılmamalı. Okul ve öğretmeniyle işbirliği sağlanmalıdır. Sınıf ortamıyla ilgili önlemler alınmalı,diğer çocuklarla ilişkileri gözlenmeli, çocuğu ürküten durumlardan sakınılmalı Çocuğun güven duyduğu insanla okula gitmesi teşvik edilmelidir Sonuç olarak iyi bir okul, psikiyatrist-psikolog, aile ve çocuk işbirliği sağlanırsa sorun kısa sürede çözülür.

DOKTOR KORKUSU

DOKTOR KORKUSU Birçok çocuk doktor muayenesinde iğne ya da aşının verdiği acıyı unutamaz.,önemli olan acının kendisi değil güvene yapılan ihanetle ilgili duygulardır. Anne çocuğun kolunu açarken doktor onunla kibarca konuşmaktadır bundan sonra çocuğun iğneyle canı acır. Çocuk neden bu iki iyi insanın ona acı çektirdiğini anlayamaz.

BEBEĞİNİZİN DOKTORDAN KORKMAMASI İÇİN Fotoğraf gösterin Doktoru Anlatın Doktorculuk oynayın Doktoru tehdit aracı yapmayın Yanlış yönlendirmeyin Doğru zamanda gidin

Ödüllendirin Korkularınızı yansıtmayın Oyuncaklarını da götürü Doktorunuzu uyarın Onu tebrik edin

HAYVAN KORKUSU

Çocuğun, hayvan korkusunun önlenmesi için, her şeyden önce onun korkuları karşısında sert tepkilerden kaçınılmalıdır. ''Erkek çocuk korkar mı?'', ''Koskoca çocuk olacaksın'' gibi sözler, korkuyu azaltmayıp, sadece sindirir.

Çocukların küçük bir hayvandan korkmaları, yersiz ve acayip görülebilir. Bu durumda ebeveyne düşen görev, çocuğun korkusuna saygı göstermektir. Eğer bunun aksi yapılırsa, çocuk korkusunu içine atar, saklar. Saklanan ve gizlenen korkular ise çocuğun ruh sağlığını ciddi olarak tehdit edebilir.

Çocuk hazır olmadıkça, hiç bir zaman korktuğu hayvan ile doğrudan doğruya karşı karşıya kalmaya zorlanmamalıdır. Köpekten korkan bir çocuğu köpeği sevmeye zorlamak yerine, ona oyuncak bir köpek hediye etmek daha yararlı olacaktır.

KARANLIK KORKUSU

Bebeklikten itibaren çocuklarda en sık rastlanılan korkuların başındaki " karanlık korkusu", anne-babaların pekiştirdikleri korkudur. Özellikle gece, ışıkla uyumayı alışkanlık haline getirmek, çocukların karanlıktan tedirgin olmalarına neden olmaktadır.

3-5 yaş arasında doğal olarak kendiliğinden ortaya çıkan karanlık korkusu anne-baba tarafından uygun bir şekilde yaklaşıldığında kendiliğinden kaybolabilmektedir. 

AYRILIK KORKUSU

8 aylık bebeklerde yoğun olarak görülen bir korku ayrılık korkusudur 8 aylık bebeklerde yoğun olarak görülen bir korku ayrılık korkusudur. Bu yaşta bebek sevdiği insanın ondan ayrılıp geri dönemeyeceğinden endişe duyar. Bu yüzden bebek tanıdık bakıcı ve hatta başka akrabalarının yanında kalmada isteksiz bile olabilir.

3 yaşın üzerindeki çocuklar anne babadan ayrı kalmaktan hoşlanmazlar 3 yaşın üzerindeki çocuklar anne babadan ayrı kalmaktan hoşlanmazlar. 5-6 yaşına kadar böyle bir durumda ağlaması normaldir. Eğer anne baba çocuğa kaçta çıkacaklarını,ne kadar uzağa gideceklerini, kiminle beraber olacaklarını, orada ne yapacaklarını ve saat kaçta eve döneceklerini söylerse endişeleri azalacak güven kazanacaklardır.

YÜKSEK SES VE YABANCI OBJE KORKUSU

Gürültü bebeklikteki ve ilk çocukluktaki korku uyaranlarının başında gelmekte, çocuk büyüdükçe etkilerinin bazılarını kaybetmekle birlikte hayat boyu görülen ürkme tepkilerinin en yaygın nedenlerinden biri olmaktadır. Keskin gürültüler hayatın ileri çağlarında olduğu gibi çocuklukta da ürpertilere neden olur. 1 yaşındaki bebek bir ya da birçok objeden haftalarca etkilenebilir

Yüksek ses çıkaran objenin zararlı olmadığı anlatılmalı ve çocuğa ona zarar gelmeyeceği konusunda güvence verilmelidir. 2-3 yaş çocuklarında gök gürültüsü ve şimşek çakması korkuları vardır. Bebek birinci yılın ortalarında yabancılara karşı duyarlıysa alışıncaya kadar onlardan uzak durmasını sağlayarak korkması önlenebilir. Birçok yetişkin çocuğunun yalnız başına yabancı kişiyi incelemesine izin vermez. Hemen yanına giderek onu korumaya çalışır.