T.C. ÇANAKKALE ON SEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ BİGA İİBF ÇEKO Gururla Sunar..
ISLETMELERDE SOSYAL SORUMLULUKLAR ETIK VE HUKUK 14. Konu 140703108-Gülay Yılmaz 140703107-Büsra Kaya 140703105-Hülya Seker 140703106-Hatice Kocabas
HAZIRLAYAN: GÜLAY YILMAZ
ISLETMELERDE SOSYAL SORUMLULUKLAR Isletmeler toplum ihtiyaçlarını karşılamak üzere faaliyetlerini ve yükümlülüklerini yerine getirirken aynı zamanda bulundukları toplumun refah düzeyine katkı sağlar.Bu bağlamda işletmelerin başlıca hedefi yüksek verimlilik sağlamak ve tüm paydaşlarının refahını arttırmaktır.
İSLETMENİN SORUMLULUKLARI İşletmelerin sorumlukları paylaşım içinde faaliyette bulunduğu başta doğal çevre olmak üzere dış çevresinedir. -PAYDAŞLAR; İşletmenin tüm faaliyetleriyle ilgili ve onlardan etkilenen veya onları etkileyen tüm kişi ve gruplardır.İşletmenin paydaşları; Resmi makamlar Rakipler Tüketiciler Toplum Vb.
Doğal çevre de işletme faaliyetlerinden etkilenebilmektedir Doğal çevre de işletme faaliyetlerinden etkilenebilmektedir.İşletmeler doğal kaynakları üretimlerinde kullanırlar. İŞLETMELERİN SOSYAL TALEPLERE YÖNELİK TEPKİLERİ İşletmelerin sosyal faaliyetleri ile ilgili çalışmaları ve toplumsal,sosyal taleplere karşı tepkileri 3 evre içinde tanımlanabilmektedir. 1) Sosyal yükümlülük evresidir. 2) Sosyal sorumluluk evresidir. 3) Sosyal duyarlılık evresidir.
İŞLETMELERİN SOSYAL SORUMLULUKLAR KONULARINDA TEPKİ STRATEJİLERİ Reaktif stratejiler Savunma stratejileri Uyum stratejileri Proaktif stratejileri
HAZIRLAYAN: BÜSRA KAYA
İŞLETME ETİĞİ İşletme etiği,işletmelerin faaliyetlerini yaparken doğru ve adil davranışı ile ilgilidir ve toplumun beklentileri,adil rekabet,halkla ilişkiler,sosyal sorumluluklar,tüketici hakları gibi konularda davranışları ulusal ve uluslararası boyutta irdeler.
ETİK KARAR ALMANIN ESASLARI Çoğu etik sorun birey/kurum ile toplumun çıkarları arasında bir çatışma yaratmaya müsaittir.Etik sorunlar birey veya işletme ile ilgili diğer işletmeler,sektör ve toplum arasında ortaya çıkabilir.Etik kararlar alınmasında toplumsal norm ve değerleri temel alan başlıca 4 önemli yaklaşım bulunmaktadır.
1)Faydacı yaklaşım 2)Bireyci yaklaşım 3)İnsan haklarını esas alan yaklaşım 4)Adalet yaklaşımı
İŞLETMELERDE ETİK YÖNETİMİ Temel değerlere dayanan bir işletme politakası veya etik kurallar oluşturarak, İşletme içinde bir etik kurulu oluşturularak , Yönetici ve çalışanlarla ile ilgili eğitim ve geliştime programlarında etik konularında eğitim vererek.
İşletmelerde etik davranışlara ilişkin açık kuralların oluşturulması, *İşletmelerde etik davranışlara ilişkin açık kuralların oluşturulması, *Etik kuralların ve önemlerinin öğrenilmesi, *Eylemin etik bir davranış olup olmadığı konusunda belirsizler varsa eylemin yapılmaması, *Yasadışı veya etik olmayan anlaşma ve faaliyetlerin açığa çıkarılması amacıyla devamlı ve zamansız denetimler yapılması
*Etik olmayan eylemler yapan kişilerin cezalandırılması ve başkalarının benzer eylemlerini engellemek için cezaların işletme içi ve dışında duyurulması, *İşletmeye bağlılık ve sadakat nedeniyle yapılan,sonuçları itibariyle yarar sağlayan ama etik olmayan davranış veya eylemlerin kabul edilmeyeceğin ve mazur görülmeyeceğinin düzenli olarak vurgulanması.
İŞLETME ETİĞİ VE ETİK STANDARTLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER Yöneticilerin görevlerini yerine getirme biçimlerini etkileyen çeşitli kişisel özellikleri vardır.Kişisel ihtiyaçlar,aile etkisi,dinsel değerler,kendine güven gibi faktörler kişinin değerlerini ve etik davranışlarını yönlendirebilmektedir. İşletmelerde bulunan kurumsal kültür,çalışanların davranışlarını ve karar alma süreçlerini etkileyen bir diğer faktördür.
HAZIRLAYAN HÜLYA SEKER
HUKUK VE İŞLETME Hukuk ve adalet kavramları,toplumun birey ve tüm kurumları,dolasıyla ticaret faliyetlerde bulunan işletmeler için önemli kavramlardır. Hukukun temel amacı topluma düzen getirmektir. Toplumda tüm birey ve kurumları ile kendilerini uymaya zorunlu saydıkları hukuk kuralı ilkesine kabul eder.Genellikle bu kavram ‘’Hukukun Üstünlüğü’’olarak bilinir.
Hukuk kuralı ya da hukukun üstünlüğü toplum yaşamında hak,adalet ve eşitlik ilkelerinin uygulanması ile gelişim ve refaha katkıda bulunur. Hukuk;bireylerin ve kurumların genel yararı ve iyiliğini sağlayacak,huzurlu ve refah içinde bir toplum yaşamını amaçlayan,devlet tarafından konulan yaptırım ve düzenlemeleri içeren bir dizi kural,norm,nizam ve yasaklar olarak tanımlanabilir.
İş adamları,toplum ihtiyaçlarını sağlamak için ticari faaliyette bulunan ülke veya bölgedeki hukuk kurallarını hesaba katmalıdır. Bir toplumda,belli bir dönemde yasalar,kararnameler,uluslararası anlaşmalar,tüzükler ve yönetmelikler gibi yazılı ve aynı zamanda örf,adet ve teamül gibi yazılı olmayan kurallarının bütününe ‘’Müspet Hukuk’’ denir.Temelini örf ve adetlerden yetkili makamların çıkardığı yazılı metinlerden alır.
Hukuk kavram olarak iki önemli unsuru da içermektedir Hukuk kavram olarak iki önemli unsuru da içermektedir.Toplumda uyulması gerekli kurallar nesnel ve ‘’objektif hukuk’’, bu kurallarda birey lehine doğan haklar da ‘’subjektif hukuk’’ kapsamı içinde ifade edilir. Milli hukuk; ülke içindeki faaliyetlerle ilgiliyken,uluslararası hukuk ülkelerin birbiriyle ilişkilerini düzenleyen hukuktur.
HUKUKUN DALLARI Hukuk ile ilgili sınıflandırmalar temelini Roma Hukuku’ndan alır. Toplum içinde eşit hak ve yükümlülükler altındaki bireyler ve kurumların birbirleriyle ilişkilerini düzenleyen hukuka ‘’özel hukuk’’ denir. Kamu Hukuku ise devlet ve kamu organlarının örgütlenmesi,devlet ve bireyler arasındaki ilişkiler ve devletin birbirleriyle olan ilişkileriyle ilgili yasaları kapsayan bir alandır.
KAMU HUKUKUNUN DALLARI *Anayasa Hukuku *İdare Hukuku *Ceza Hukuku *Yargılama Hukuku *Devlet Hukuku *Mali Hukuk *Uluslararası Kamu Hukuku
ÖZEL HUKUK DALLARI *Medeni Hukuk *Ticaret Hukuku *Uluslararası Özel Hukuk
KARMA NİTELİKLİ HUKUK DALLARI Teknoloji geliştikçe ve yeni sosyal veya ekonomik faaliyet alanları ortaya çıktıkça düzenlenen bazı hukuk dalları,hem özel hem de kamu hukuku özellikleri taşımaktadırlar.Bu dallardan bazıları; İş hukuku, fikri hukuk, hava hukuku, bankacılık hukuku, uzay hukuku sayılabilir.
HAZIRLAYAN: HATICE KOCABAS
YASALARIN HİYERARŞİSİ Toplum yaşamını düzene sokmak için hukuki kurallar devletin en üst yasama organı tarafından yazılı biçimde oluşur. *Anayasa *Kanun *Hükümet Kararnameleri *İç Tüzükler
YARGI SİSTEMİ Yargı sistemi,toplum birey ve kurumlarının haklarının korunması amacı ile,devletin yasalarını uygulayarak anlaşmazlıkları çözüme kavuşturan adli sistemdir.Yargı yetkisi,millet adına bağımsız mahkemeler tarafından kullanılır. İlk derecedeki mahkemeler: ilk derecede hangi davaların,hangi mahkemelerde ve nerede açılacağı sorusu,mahkemelerin uzmanlık alanıyla yakından ilişkilidir ve hukuk ve ceza mahkemeleri yargılama hukuku tarafından düzenlenir.
-Hukuk mahkemeleri, -Ceza mahkemeleri, -Askeri ceza mahkemeleri, -İdare mahkemeleri, -İcra memurluğu, -Ticaret mahkemeleri
Bölge adliye mahkemeleri Yüksek yargı mahkemeleri
YARGILAMA USUL VE İŞLEMLERİ Mahkemelerin temel görevlerinden biri davacı,davalı ve tanıkların ifadesi ve konu uzmanı bilir kişilerin raporları gibi çeşitli delilleri inceleyerek olayların doğruluğunu tespit etmektedir. Davalar delillere dayanmalı ve mutlaka yargılama usulüne uygun olarak kanıtlanmaktadır.Kanıtlama yükümlülüğü kanun tarafından aksi belirtilmedikçe iddiada bulunan tarafa aittir.
YAPTIRIMLAR VE YASAL ÇÖZÜMLER Yaptırım; mahkemelerin hüküm sonucunda,fiili gerçekleştiren kişi veya kurumların,yapması gerekli olan ödevin,gerektiği durumlarda devlet gücü gibi zorlama vasıtıları ile yerine getirilmesini ifade etmek için kullanılan kelimedir.Yasal yaptırım türleri şunlardır: *İdam cezası *Hapis cezası *Para cezaları *Tazminatlar *Geçersiz işlem *İptal işlemi
YARGI TARAFLARI VE GÖREVLERİ *Davacı *Davalı *Yargıç *Dava vekili (avukat) *Cumhuriyet savcısı *Mahkeme katipleri *Jüri
İŞ YAŞAMINDA ÖNEMLİ BAZI YASALAR Türk hukuk sisteminde işletmeleri doğrudan etkileyen genel ve özel yasalar Türk Ticaret Kanunu,Borçlar Hukuku,İcra ve İflas Kanunu,çeşitli vergi ve Vergi Usul yasaları ve Türk İş Kanunu’dur.
SORULAR 1) Aşağıdakilerden hangisi iş ahlakı ile iş etiği arasındaki farktır? A-İş etiği evrensel,iş ahlakı toplumsaldır. B-İş etiği görsel,iş ahlakı kalıcıdır. C-İş etiği bazı kesimlerde, iş ahlakı herkes için aynıdır. D-İş etiği parça,iş ahlakı bütündür.
CEVAP : A
2) Aşağıdakilerden hangisi kamu hukuku dalları arasında yer almaz 2) Aşağıdakilerden hangisi kamu hukuku dalları arasında yer almaz? A-İdare hukuku B-Ticaret hukuku C-Ceza Hukuku D-Mali hukuk
CEVAP : B
3) Yasaların hiyerarşisini önem sırasına göre sıralayın.
CEVAP: Anayasa, kanun, uluslararası çalışmalar, hükümet kararnameleri, yönetmelikler, iç tüzükler