Kuzey Denizi-Hazar Paterni’nin (NCP), Avrupa- Asya-Akdeniz Bölgesi Denizel Basenlerine Etkisi. Murat Gündüz ve Emin Özsoy Orta Doğu Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri Enstitüsü

NCP indeksi hesap noktaları ve Ekim-Mart zaman serisi (mavi) ve ortalaması (kırmızı) Kutiel et al.,TAC, 2002 ODTÜ/DBE

Çeşitli basenler için üç aylık ortalama hava- deniz değişkenleri ve NCP arasındaki korelasyon katsayısı. Hava Sıcaklığı Net Isı Akısı Buharlaşma Bulutluluk ODTÜ/DBE

NCP indeksinin çesitli atmosferik parametrelerle olan korelasyon katsayısı. ECMWF: ODTÜ/DBE

Basit istatistiksel yöntemlerin gösterdiği üzere NCP Akdeniz-Avrupa ve Asya bölgesini etkilemektedir ve bu bölgedeki iklim değişikliğine sebep olan mekanizmayı açıklamak için kullanılabilir. ODTÜ/DBE

EOF Analizlerinin Sonuçları Hava sıcaklığı ve hissedilir ısı akısının birinci EOF modu ODTÜ/DBE

Yerel iklimin büyük ölçekli atmosferik sirkülasyonlarla olan ilişkisi Analiz Aracı Kanonik Korelasyon Analizi (CCA)  Büyük ölçekli degişken : 500 hPa geo. yükseklik  Tahmin edilecek değişken : Ege denizi hava-deniz akıları ODTÜ/DBE

500 hPa daki geoptansiyel yükseklik ve hava sıcaklığı nın birinci CC modu. Siyah ve kırmızı CC zaman serisi ve mavi NCP indeksi ODTÜ/DBE

Siyah ve kırmızı CC zaman serisi ve mavi NCP index 500 hPa daki geoptansiyel yükseklik ve rüzgar stress rotasyonun birinci CC modu. ODTÜ/DBE

Doğu Akdeniz Yağış değişiminin NCP ile olan ilişkisi ODTÜ/DBE

Kurak Yıllar :1959, 1964, 1972, 1973, 1990 Yağışlı Yıllar :1963, 1969, 1980, 1981, 1988 Eshel 2001, JAS ODTÜ/DBE

Eshel 2001, JAS Kurak Yağışlı ODTÜ/DBE

Doğu Akdeniz Dip Su Oluşum yerinin Adriyatik denizinden Ege denizine kayması ve NCP ile olan ilişkisi. ODTÜ/DBE

1990 ların başı NCP nin pozitif olduğu ve geçişin gözlendiği yıllar aynı zamanda 1970lerin başında da dip su oluşum yeri Ege denizine kaymıştır ve bu yıllardada NCP pozitif değerdedir. ODTÜ/DBE

Ege denizindeki net ısı kaybı 40W/m2 den büyük olduğu yıllarda 850 hPa daki geopotansiyel yükseklik ODTÜ/DBE 1964, 1975, 1976, 1992,1993

NCP ile doğu Akdeniz iklimi arasında açık bir ilişki vardır. EOF Analizlerinin sonucu incelenen bütün iklim değişkenleri için baskın modun NCP ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Doğu Akdeniz yağışındaki değişimler ve Ege denizi dip su oluşumu NCP indeksine bağlı olarak açıklanabilir. CCA nin sonucu yerel iklim parametresi olarak kabul edilen Ege Denizi hava-deniz akılarının NCP ile tanımlanan büyük ölçekteki atmosferik sirkülasyonlarla ilişkili olduğunu göstermiştir. SONUÇLAR: ODTÜ/DBE