MADDE DÖNGÜLERİ

MADDE DÖNGÜLERİ Canlı yaşamının devamı için su, oksijen karbon, azot ve fosfor gibi temel maddeler gereklidir.

Canlılar bu maddeleri çevrelerinden alırlar. MADDE DÖNGÜLERİ Canlılar bu maddeleri çevrelerinden alırlar.

MADDE DÖNGÜLERİ Bir süre kullandıktan sonra çeşitli biçimlerde çevrelerine iade ederler.

MADDE DÖNGÜLERİ Devamlı yenilendiği için bu alış verişe madde döngüleri adı verilir.

MADDE DÖNGÜLERİ Ekosistemlerde madde varlığı sınırlıdır ve yerine konmadığı takdirde tükenmeye mahkûmdur.

MADDE DÖNGÜLERİ Madde döngüsünün enerji akışından farkı ekosistemin içinde sürekli devir yapmasıdır.

MADDE DÖNGÜLERİ Karbon Döngüsü Oksijen döngüsü Azot(nitrojen) Döngüsü

Karbon Döngüsü

Karbon Döngüsü Canlıların temel yapısını oluşturan karbon; atmosferde karbondioksit, suda karbondioksit ve bikarbonat halinde bulunur.

Karbon Döngüsü Karalarda ise karbon, kömür, doğalgaz, petrol, kireç taşı içerisinde yer alır.

Karbon Döngüsü Karbonun büyük bir kısmı karbondioksit şeklinde bulunur.

Karbon Döngüsü Denizler ile atmosfer arasındaki karbon alış verişi çok yavaştır.

Karbon Döngüsü Karalarda erozyon ile taşınan organik ve inorganik maddeler vasıtasıyla denizlere karbon gelir.

Karbon Döngüsü Bu karbonlar deniz diplerine karbonat bikarbonat olarak birikerek binlerce yıl döngüye katılmaz bu nedenle okyanus karbonun hem depo hem de kaybedildiği yerdir.

Karbon Döngüsü Denizler atmosfere oranla 50 kat fazla karbon içerir.

Karbon Döngüsü Karbon döngüsü diğer madde döngülerine olduğu gibi karbonun tüketimi ve tüketilen karbonu tekrar doğaya dönmesi şeklinde olur.

Karbon tüketimi

Karbon tüketimi Kara ve deniz bitkileri tarafından bitkilerde kullanılır.

Karbon tüketimi Deniz hayvanlarının kabuk oluşumunda kullanılır.

Karbon tüketimi Deniz hayvanları ve bitkilerin ölümü ile dibe çökerek karbonatlı kayaçlar halinde depolanır.

Karbon tüketimi Ölen canlıların büyümesindeki karbon, zamanla basıncın etkisiyle petrol ve kömür gibi yakıtlara dönüşür.

Karbonun tekrar doğaya dönmesi

Karbonun tekrar doğaya dönmesi Canlıların solunumlarıyla doğaya döner.

Karbonun tekrar doğaya dönmesi Ölen canlıların çürümesi ve orman yangınları ile doğaya döner.

Karbonun tekrar doğaya dönmesi Karbonatlı kayaçların fiziksel ve kimyasal ayrışması sonucunda atmosfere karışır.

Karbonun tekrar doğaya dönmesi Suyun hava ile temas yaptığı yüzeyde karbon alışverişi gerçekleşir.

NOT Tüketilen karbon miktarı geri dönmemiş olsaydı, fotosentez giderek azalacak neticede bitkilerin organik madde üretimine olanakları kalmayacaktı.

NOT Bunun sonucunda da besin zinciri duracak ve hayat sona erecekti.

NOT Bununla birlikte karbondioksit günlük ve mevsimlik sıcaklıkların aşırı yükselmesine ve düşmesine engel olur.