©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 1 Doğrulama ve Geçerlilik

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 2 l Doğrulama: “Biz ürünü doğru mu geliştiriyoruz" Yazılım belirteçlere uymalıdır l Geçerlilik: “Biz doğru ürün mü geliştiriyoruz" Yazılım kullanıcı isteklerini yerine getirmelidir l Doğrulama ve Geçerlilik (V & V) yöntemleri yazılım sürecinin her adımına uygulanmalıdır l İki önemli hedef: Sistemdeki kusurların (defect) bulunması İşletimsel durumda sistemin kullanıcı için yararlı olabileceğinin kestirimi Doğrulama ve Geçerlilik

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 3 V & V amaçları Doğrulama ve geçerlilik, kullanıcıda yazılımın amacına uygun ol ması güvenini oluşturmalıdır l Ama bu güven yazılımın bütünlükle kusursuz olacağı anlamına gelmez l Gereken güvenin seviyesi yazılımın kullanım amacına bağlıdır: Uçağın kontrolü yazılımı ve restoranda masa rezervasyonu yazılımı

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 4 V & V güveni l Sistemin amacına, kullanıcı beklentilerine ve pazarlama ortamına bağlıdır Yazılım işlevi »Güven seviyesi, yazılımın kullanılacağı ortam (kurum) için ne kadar önemli olmasına bağlıdır Kullanıcı beklentileri »B azı yazılımlar için kullanıcıların beklentileri düşük olabilir Pazarlama ortamı »Ürünün kusurlu halde erken pazara sürülmesi, kusurları n bul unmasından bazen daha önemli olabilir

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 5 STATİK – yazılımı gözden geçirme Sorunları bulmak için statik sistem çözümlemesi Araç deste ğ i ve kod çözümlemesi DİNAMİK – yazılımın denenmesi Ürünün davranışının izlenilmesi Sistem deneme verileri ile çalıştırılır ve onun davranışı gözlemlenir Statik ve dinamik V&V

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 6 Statik ve dinamik V&V Statik doğrulama Gereksinimlerin belirteci yüksekseviye tasarımı formal belirteç ayrıntılı tasarım program prototip Dinamik geçerlilik

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 7 l Deneme ve gözden geçirme süreçlerinden daha iyi sonuç ala bilmek için ciddi planlama gerekmektedir l Planlama geliştirme sürecinin erken aşamalarında başlanılmalıdır l Plan, statik doğrulama ve deneme arasındaki dengeyi tanımlamalıdır l Deneme planlamasında deneme süreci için standartlar tanımlanmalıdır V & V planlama

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 8 Geliştirme için V-model Gereksinim belirteci sistem belirteci sistem tasarımı ayrıntılı tasarım teslim denemesi planı sistem bütünleşme denemesi planı alt sistemlerin bütünleşme deneme planı Hizmetler teslim denemesi sistem bütünl. denemesi altsistem büt. denemesi Modül kodlama ve deneme

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 9 Yazılımın gözden geçirilmesi l Sapmaları ve kusurları ortaya çıkarmak için kaynakların incelenmesi Sistemin yürütülmesini gerektirmez Çalıştırmadan önce kullanıla bilir l Kusurlar Mantıksal hatalar Kodlardaki sapmalar( örn., başlangıç değer verilmemiş değişken) Standartlarla uyumsuzluk l Sistemin her türlü kaynaklarına uygulana bilir gereksinimler, tasarım, deneme verileri ve s. l Hataları ortaya çıkarmak için etkili yöntem l Basit gözden geçirme ile çok farklı kusurları ortaya çıkarmak mümkündür l Alan ve programlama bilgilerinin yeniden kullanımı Gözden geçirenler, sıklıkla ortaya çıka bilecek kusurları seze bilirler

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 10 Gözden geçirme ve deneme l Gözden geçirme ve deneme biri birini tamamlar l Her ikisi V & V sürecinde kullanılır l Gözden geçirme, müşterinin gerçek gereksinimlerine uyumluluğu değil, belirteçlere uyumluluğu yoklar; l Gözden geçirme işlevsel olmayan niteliklerin (başarım, kullanılabilirlik) denemesini yapamaz

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 11 Gözden geçirme grubu l En azı 4 kişi l Kodun yazarı l Gözden geçiren(Inspector) hataları ve uyumsuzlukları bular l Okuyucu (Reader) kodu grup üyelerine anlatır l Yönetici (Moderator) toplantılara başkanlık yapar ve hataları kaydeder

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 12 Gözden geçirme grubu-devamı Sistem, gözden geçirme grubuna anlatılır l Kod ve uygun belgeler grup üyelerine dağıtılır l Gözden geçirme zamanı bulunan hatalar kaydedilir l Bulunan hataları gidermek için güncellemeler yapılır

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 13 Otomatik statik çözümleme STATİK çözümleyiciler –kaynak kodu işlemek için yazılım araçları l Onlar program metnini taramakla olası hatalı koşulları bulmaya çalışır ve bu hataları V&V grubuna bildirir Gözden geçirme sürecinde çok etkilidir. l Gözden geçirme yerine kullanılamaz

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 14 Statik çözümleme-hata türleri Hata türleristatik çözümlemeler Veri hatalarıBaşlangıç değerlerini almamış değişkenlerin kullanılması, Değişkenler ilan edilmiş ama kullanılmamıştır, Değişkenlere iki kez değer verilmiş ama arada hiç kullanılmamışlar Dizilerin sınırlarında olası hatalar, İlan edilmemiş değişkenler Denetim hatalarıerişilemez program (modül, fonksiyon) Döngüde koşulsuz dallanma Giriş-çıkış hatalarıaynı değişken iki kez çıkış değişkeni olarak kullanılsa da arada ona yeni değer verilmemiş Arayüzü hataları parametrenin türü yanlış, parametreler sayısı yanlış, işlevlerin sonucu kullanılmayıp çağrılmayan fonksiyon ve yordam Bellek ile bağlı hatalar atanmamış göstergeler, göstergelerin doğru hesaplanmaması

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 15 Statik çözümleme adımları l Denetim akışlarının çözümlenmesi Çok girişli veya çıkışlı döngüleri yoklamalı, erişilemeyen kodları bulmalı ve s. l Verilerin kullanımının çözümlenmesi Başlangıç değerler verilmemiş, tanımlanmış, ama hiç zaman kullanılmayan değişkenlerin ve s. bulunması l Arayüzü çözümlenmesi Altprogram ve yordamların belirtilmesi ve kullanımındaki tutarlılığının yoklanılması l Bilgi akışının çözümlenmesi Çıkış değişkenlerinin bağımlılığının tanımlanması l Yol çözümlenmesi Programdaki yolların ve bu yollarda yürütülen komutların araştırılması

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 16 l Kusur denemesi ve kod ayıklama farklı süreçlerdir l Denemenin amacı programda kusurların varlığını tespit etmektir l Kod ayıklama hataları yerelleştirmek ve aradan kaldırmak içindir Deneme ve kod ayıklama-Testing and debugging

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 17 l Denemenin amacı, hataların var olmasını araştırmaktır l Denemenin başarısı,onun hatayı bulması ile ölçülür l Deneme, işlevsel olmayan gereksinimlerin geçerliliğini değerlendirmenin tek yöntemidir l Statik doğrulama ile birlikte kullanıla bilir D eneme

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 18 l Kusur denemesi Sistemin kusurlarını bulmak için tasarlanır. Başarılı kusur denemesi sistemde hataların varlığının belirlenmesinde çok önemlidir l İstatistiksel deneme Güvenilirliği değerlendirmek için ; Kullanıcı girişlerinin sıklığını ifade etmek ; Güvenli ğin tahmini için kullanılır Deneme türleri

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 19 Yazılım deneme planının yapısı l Deneme süreci l Gereksinimlerin izlenebilirliği l Denenen birimler l Deneme zaman çizelgelemesi l Deneme yordamları l Donanım ve yazılım gereksinimleri l Kısıtlamalar

©Ian Sommerville 2000Software Engineering, 6th edition. Chapter 19Slide 20 Önemli hususlar l Doğrulama ve geçerlilik aynı şey değildir. Doğrulama sistemin belirtece uygunluğunu gösteriyor Geçerlilik, programın müşteri isteklerini karşılamasını gösteriyor l Deneme sürecini yerine getirmek ve kontrol etmek için deneme planları hazırlanır l Statik doğrulama yöntemleri hataları bulmak için programın çözümlenmesini kapsar Programın gözden geçirilmesi, hataları bulmak için çok etkili yoldur l Gözden geçirme zamanı program kodu küçük grup tarafından kontrol edilir l Statik çözümleme araçları program sapmalarını bula biliyor