STRATEJİK YÖNETİMDE PİLOT UYGULAMALAR I. KAMU KALİTE SEMİNERİ Stratejik Yönetim Uygulamaları ve Bilgi Paylaşımı
STRATEJİ STRATEJİK YÖNETİM STRATEJİK PLANLAMA Dr. Ömer KOÇAK
SUNUŞUN İÇERİĞİ NEDEN Strateji; NİÇİN Stratejik Yönetim; NASIL Stratejik Planlama ve Tecrübelerimiz;
STRATEJİ: STRATEJİK YÖNETİM: STRATEJİK PLANLAMA: Belirlenmiş hedeflere ulaşmak için izlenen yol. STRATEJİK YÖNETİM: Bir organizasyonun ne yaptığını, varlık nedenini ve gelecekte ulaşmak istediği hedefleri ortaya koyan bir yönetim tekniği. STRATEJİK PLANLAMA: Belirlenen hedeflere hangi sürelerde, hangi kaynaklarla ve nasıl erişilebileceğinin ortaya konması.
STRATEJİK YÖNETİM NEDİR ? Stratejik Yönetim, bu günü analiz edip, yarını tasarlamaya ve gerçekleştirmeye yardım eden bir bakış açısı, bir düşünme yöntemidir. Stratejik yönetim, bir organizasyonun gelecekte varmak istediği hedefleri ve bu hedefe nasıl ulaşılacağını gösteren süreci analiz eder (Barry) Stratejik yönetim bir teknikler yığını değildir. Analitik düşünme ve kaynakları eyleme dönüştürme kararlılığıdır (Drucker)
“Başkasını ve kendini bilirsen sen, yüz kere savaşsan da tehlikeye düşmezsin; Başkasını bilmeyip, kendini bilirsen bir kazanır bir kaybedersin; Ne kendini ne de başkasını bilirsen, girdiğin her savaşta tehlikedesin demektir.” Sun Tzu
GELENEKSEL ANLAYIŞ MODERN ANLAYIŞ Merkezi planlama Stratejik planlama Merkezden yönetim Yerinden yönetim Hiyerarşik yönetim Katılımcı ve paylaşımcı Kuralcı ve bürokratik Saydam ve hesap verebilir Girdi odaklı Çıktı ve sonuç odaklı Mevzuata uygunluk Performans denetimi denetimi
NEDEN STRATEJİK PLANLAMA ? Alice: “Lütfen söyler misin, hangi yoldan gitmeliyim? Kedi : “Bu büyük ölçüde nereye ulaşmak istediğine bağlı” Alice: “Nereye gideceğim çok da fark etmez” Kedi : “O zaman hangi yolu takip edeceğin de fark etmez” Alice: “... bir yere ulaştığım sürece...” diye açıklar... Kedi : “Şüphe yok ki bunu yapabilirsin... çok yürümeyi göze aldığın sürece...”
NEDEN STRATEJİK PLANLAMA ? Düzey Araç Amaç Bireysel Dönüşüm Stratejik Düşünce Birey Kurumsal Dönüşüm Stratejik Plan / Yönetim Kurum Yeni Yönetim Anlayışı/Yönetişim Toplumsal Gelişme Toplum
KURUM DÜZEYİNDE STRATEJİK PLANLAMA Kurumların mevcut durum, misyon ve temel ilkelerinden hareketle; Bir vizyon oluşturulması, Bu vizyona uygun amaç ve hedeflerin saptanması, Ölçülebilir göstergeler geliştirerek, Başarının izlenmesi ve değerlendirilmesi sürecini ifade eden katılımcı ve esnek bir planlama yaklaşımıdır.
SÜRECİN PLANLANMASI Kuruluşa yönelik: Yöneticilerin desteği var mı ??? Kuruluşun geleceği hakkında kararlar alma isteği var mı? Stratejik plan geliştirebileceğine inanç var mı?
SÜRECİN PLANLANMASI Kişilere yönelik: Planlama nasıl yönetilecek: takımda kimler olacak? Bireysel stratejik planlama!!! Çalışanlar hangi aşamada nasıl katkıda bulunacak? Sürekli geri bildirim!!! Dışarıdan destek/danışmanlık/hizmet ne ölçüde alınacak? Süreç danışmanlığı!!!
Stratejik Planlama Ekibinin Seçimi Ekip üyelerimiz; Ekibin değer ve ilkelerini benimser. Ait olduğu birimi temsil eder. Çalışmalara gönüllü olarak katılır. Çatışma durumunda uzlaşma yeteneği vardır... Oluşturduğumuz ekipte; Temel hizmet birimleri temsil edilmiştir. İç paydaşlar temsil edilmiştir. Farklı uzmanlık alanlarında bulunan kişiler dahil edilmiştir. Üst yönetim yeterince temsil edilmiştir...
Stratejik Planlama Ekibinin Seçimi
EKİP NORMLARIMIZ Toplantılar vaktinde başlar ve biter. Herkesin fikri değerlidir. Toplantıda konuşulanlar burada kalır. Toplantıların raporlanması esastır. Toplantıda telefonlar kapatılır. Toplantıda bir sonraki gündem belirlenir. Toplantılarda sigara içilmez.
SÜRECİN PLANLANMASI Çalışmaya ne kadar vakit ayrılacak? Nasıl bir uygulama modeli öngörülecek? Hangi çıktılar/sonuçlar elde edilecek?
STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİ DURUM ANALİZİ PAYDAŞ ANALİZİ GZFT ANALİZİ NEREDEYİZ ?
STRATEJİK KONULAR Analiz sonuçları değerlendirilerek 13 stratejik konu belirlendi: 1 Personel 2 Denetim 3 Yetki Devri 4 Otomasyon 5 Motorbot Hizmetleri 6 Mevzuat ve İşlemlerin Kolaylaştırılması 7 Tedavi Hizmetleri 8 Maliye Kontrollü Bütçe 9 Ödeme Sistemlerinin Gözden Geçirilmesi 10 Ulaştırma ve Turizm Sektöründeki Gelişmeler ile Seyahat Sağlığı Hizmetleri 11 İletişim ve Tanıtım 12 Denizcilik Sektöründeki Uluslararası Rekabetin İncelenmesi 13 Teknik İmkansızlıklar
STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİ Arzu edilen gelecek VİZYON NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ ? Orta vadede ulaşılacak amaçlar Spesifik, somut ve ölçülebilir hedefler STRATEJİK AMAÇLAR VE HEDEFLER
VİZYON (Öz bakış, Öz görüş) Uzun vadede ulaşılmak istenen yeri ve ilerlenecek yönü gösterir. Kuruluşa ilişkin düşlenen bir geleceği tasarlayabilmedir. Gerçekleri kurgulayarak gelecek yaratabilmek ve riske girebilmektir. Vizyon, Bilimsel Bir Hayaldir.
Aşağıdaki sorular cevaplanarak bir vizyon oluşturuldu. Ufuktaki amacımız nedir? Gelecekte ülkemiz ne durumda olacak ve bizim yerimiz ne olmalı? Gelecekte dünya ne durumda olacak, biz bu dünyanın neresinde yer alacağız? Önümüzdeki on yıllarda nerede olmalıyız?
VİZYONUMUZ “Uluslararası temasın olduğu yerlerde, esnek yapılanma ve kalite anlayışına sahip, uluslararası normlarda, etkin sağlık denetimi yapan, sağlık hizmeti veren ve norm belirleyen şeffaf, saygın bir otorite olmak”
MİSYON (ÖZGÖREV) Kuruluşun varoluş nedeni; Kuruluştan beklenen görev; Tüm çalışanlar tarafından paylaşılan ortak bir değer; Kuruluşu diğerlerinden ayırt etmeye yarayan bir kimlik kartı.
Aşağıdaki sorularının cevaplarına göre bir misyon ifadesi oluşturuldu. Niçin varız? Kim için varız? Neleri nasıl yapıyoruz? Biz olmasaydık neler eksik kalırdı? Diğerlerinden farkımız ne?
MİSYONUMUZ “Ülkemiz ve dünya sağlığının korunmasına katkıda bulunmak amacıyla, uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan yetki ve gelirleri kullanarak, Türk boğazları ile hudut ve sahillerde sağlık denetimleri yapmak, uluslararası geçerliliği olan sertifikaları düzenlemek ve uluslararası yayılma gösteren bulaşıcı ve salgın hastalıkların ülkemize girmesini ve çıkmasını önlemektir.”
STRATEJİK AMAÇ VE HEDEFLER Kuruluşun vizyonuna ulaşmak için izlemesi gereken rota. AMAÇ : Vizyona ulaşmada belirlenen temel adımlar. HEDEFLER : Amaca ulaşmak için yapılması gereken ölçülebilir faaliyetler.
STRATEJİK AMAÇ :1 “Uluslararası temasın olduğu yerlerde sağlık denetimlerinin, standartlara uygun, etkin ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi.”
HEDEF 2.1 : “2009 yılı sonuna kadar seyahat sağlığı hizmeti alanların sayısı üç katına çıkarılacaktır.”
STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİ Ölçme yöntemlerinin belirlenmesi Performans göstergeleri PERFORMANS ÖLÇÜMÜ BAŞARIMIZI NASIL TAKİP EDER VE DEĞERLENDİRİRİZ? Raporlama Karşılaştırma Geri besleme İZLEME VE DEĞERLENDİRME
PERFORMANS ESASLI BÜTÇELEME “Stratejik planla uyumlu bütçelerin oluşturulmasını ve kaynakların bu plandaki hedefler doğrultusunda kullanılmasını sağlayan, performans göstergeleri ile uygulama sonuçlarını takip ve kontrol eden bir bütçeleme tekniğidir.”
FAALİYET ANALİZİ BİRİM MALİYETLER PERFORMANS HEDEFLERİ
RİSKLER Samimiyet Üst yönetimin tutumu ve kararlılığı Süreç zaman alıcı Kurum çalışanlarının sahiplenmesi ve motivasyonu Katılımcılık Süreklilik ve sürdürülebilirlik Bireysel ve Kurumsal kültür değişimi (reform talebi) “Ters gidebilecek her şey ters gider.” (Murphy Yasası)
Eğer problem başlangıçta saçma görünmüyorsa onun için umut yoktur! (Einstein)
YABANCI ÜLKE ÖRNEKLERİ
İNGİLTERE 2- Hizmetleri, yurttaşın beklentilerine uyumlu olarak “İDARENİN MODERNİZASYONU” – “BEYAZ KİTAP” Beyaz kitap 5 ana ilke tanımlıyor: 1- Politika oluşturmayı günlük krizlere yönelik olmaktan çıkarıp uzun süreli sorunlara ve toplum için somut sonuçlar üretecek bir anlayışa odaklamak. 2- Hizmetleri, yurttaşın beklentilerine uyumlu olarak sunmak. 3- Verimli, etkin ve yüksek kaliteli hizmet sunmak. 4- Yeni teknolojiyi kullanmak. 5- Kamu hizmetini değerlendirmek ve yüceltmek.
PORTEKİZ “BÜROKRASİYİ AZALTMA GÜNÜ” Her yıl Ekim ayının son Perşembe günü çeşitli etkinliklerle "Bürokrasiyi Azaltma Günü” nü kutluyor. O gün Başbakan, hükümetin bürokrasiyi azaltmak ve idareyi çağdaşlaştırmak amacıyla aldığı bazı karar ve uygulamaları açıklıyor. Yine aynı gün, yıl içinde başarılı olmuş reformculara ve birimlere ödüller veriliyor.
“KAMU YÖNETİMİ REFORMU HAREKETİ" PORTEKİZ “KAMU YÖNETİMİ REFORMU HAREKETİ" Kamu yönetiminin imajını iyileştirmek ve yeniden prestij kazandırmak. Kamu çalışanlarını onurlandırmak, çalışma koşullarını düzeltmek, yetenek ve niteliklerini iyileştirmek İdareyi yurttaşa yöneltmek ve sunulan hizmet kalitesini arttırmak. Yetkileri topluma çok daha yakın olan alt kademelere kaydırmak.
AVUSTRALYA “KAMU HİZMETİ YASASI” Yetkiyi kurumların en üst yöneticilerine kaydırıyor; Yöneticileri yönetimlerinden sorumlu tutuyor; Yönetim tarzından dolayı hesap vermeye çağırıyor;
KORE "AÇIK PERSONEL SİSTEMİ" Açık Personel Sistemi rekabet ve yarışma öğesini getiriyor. Üst kademelerdeki kadrolar için (Müdür, Genel Müdür vb.) yarışmaya izin veriliyor. Devlet Başkanı'na bağlı bir komisyon oluşturuluyor.
“YÖNETİCİ YETENEĞİNİ KEŞFEDİP GELİŞTİRMEK” FİNLANDİYA “YÖNETİCİ YETENEĞİNİ KEŞFEDİP GELİŞTİRMEK” Kuruluşlar üst kadrolarının geleceğini güvenilir ve yetenekli ellere teslim edip garanti altına almak için kendi bünyelerindeki potansiyeli araştırmaya öncelik vermelidirler. Kuruluşun en üst noktasındaki kişi "potansiyel" kavramını sahiplenerek saydam bir yöntem izlemelidir.
SON SÖZ “Efendiler, Uygarlık yolunda başarı yenileşmeye bağlıdır. Toplumsal yaşamda, iktisatta, bilimde ve fende başarılı olmak için tek gelişme ve ilerleme yolu budur. Milletimiz mazisinden değil artık istikbalinden mesuldür” Mustafa Kemal Atatürk
Teşekkürler...