BİLİŞİM SİSTEMLERİNDE GÜVENLİK ve DENETİM 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu VİRÜSLER Virüsler varlıklarını devam ettirebilmek amacıyla sürekli olarak kendilerini kopyalarlar Böylelikle tüm dünyadaki bilgisayarlara yayılma şansı bulurlar. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu VİRÜSLER Virüsünün dünyaya yayılıp, adını duyurması virüsün kaynak kodununun (source code) kalitesine bağlıdır. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu VİRÜS GRUPLARI File (Dosya), Trojan (Truva), Makro, Boot virüsleri. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu BOOT VİRÜSLERİ Disketlerin Boot Sector ya da sabit disklerin Master Boot Sector denilen ilk sektörlerine kendilerini kopyalarlar. Daha sonra kendilerini yine kopyalayarak diğer bilgisayarlara ulaşırlar. Temizlemesi en kolay virüs türüdür. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
Dosya (File) virüsleri Çalıştırılabilir programlara (uzantıları . exe, . com gibi olanlar) bulaşırlar. Buralardan diğer dosyalara kendilerini kopyalarlar. Bulaştıkları dosyanın uzunluğunu artırırlar. Günümüzde dosya uzunluğunu artırmadan da bulaşan virüsler var. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
Dosya (File) virüsleri Virüs eklentisi genellikle dosyanın sonunda ve nadiren de ortasında olur. Virüs hafızada kalabilir (resident virus) veya, Doğrudan çalıştırıldığında (direct action virus) etki gösterebilir. Her iki özelliği de kullanabilir. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
Trojan'lar (Truva Atları) Diğer virüslerden farklıdırlar. Aslında bunları virüs kategorisini koymak pek de mantıklı değil. Truva'lar genellikle kendilerini başka yerlere kopyalamazlar. Internet'in yaygınlaşması ile gündemde bir hayli yer edindiler. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
Trojan'lar (Truva Atları) Truva'lar 2 kısımdan oluşur. Birincisi bir şekilde size ulaştırılır ve çalıştırdığınız andan itibaren bilgisayarınız 2. kısmı elinde bulunan kişinin kontrolü altına girer. Bildiğinizi gibi eski bir öyküye göre Truvalılar'ı yenemeyen Yunanlılar tahtadan dev bir at yaparak bunu savaş tazminatı olarak Truvalılar'a verirler ve kentin kuşatmasını kaldırırlar. Truva atı denilen atın içine gizlenmiş Yunanlı askerler gece olduğunda şehrin kapılarını açarlar ve eğlenceye dalmış olan Truvalıları öldürürler. Şimdi tarihi efsanelerin ne ilgisi var virüslerle demeyin!! Modern çağda siz Truvalılar oluyorsunuz ve Yunanlılar bir sürü Truva atı ile sizin bilgisayarınıza musallat oluyorlar. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu Makro virüsleri Word, Excel gibi makro kullanıma olanak tanıyan programların dosyalarına bulaşan virüslerdir. Yapılarını makrolardan aldıkları için bu adla anılırlar. Son dönemdeki pek çok "ünlü" virüs makro virüsleridir. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
VİRÜS OLDUĞUNU NASIL ANLARIM??. . . Dosya virüsleri dosya uzunluğunu arıtırır, Boot virüsleri ise hafızayı azaltır! Ancak günümüzde "Stealth" virüsler, dosya uzunluğunu artırmayan virüslerdir. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
VİRÜS OLDUĞUNU NASIL ANLARIM??. . . Sisteminiz hiçbir neden yokken yavaşlamaya başlamışsa, Anlamsız hata mesajları veriyorsa, Disk ışıkları gereğinden fazla yanıyorsa, Bazı dosyalar durup dururken kayboluyorsa, sisteminizde muhtemelen bir virüs vardır. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
VİRÜSLERE KARŞI ÖNLEMLER Orijinal program kullanmaya başlayın korsan yazılım (yasadışı programlar) almayın. Virüslerin büyük bir kısmı bu yasadışı kopyalarla dağılır. Sürücünüzde disket varken bilgisayarınızı reset'lemeyin. Mecbur olmadıkça size ait olmayan disketleri bilgisayarınızda kullanmayın. Bilgisayarınıza anti-virüs programı kurun ve sürekli güncelleyin. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu HACKER & CRACKER KULLANDIKLARI SİLAHLAR TAMAMEN AYNIDIR. AMAÇ ve YAPMAK İSTEDİKLERİ TAMAMEN FARKLIDIR. HACKER: YAPICI ve YENİ ARAYIŞLAR İÇİNDEDİR. CRACKER: YIKICI ve SORUN YARATICI KONUMDADIR. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu İNTERNET 4 ÖNEMLİ TEKNOLOJİYE DAYANIR: URL (UNIFORM RESOURCE LOCATOR) HTML (HYPERTEXT MARKUP LANGUAGE) HTTP (HYPERTEXT TRANSFER PROTOCOL) TCP/IP (TRANSMISSION CONTROL PROTOCOL/INTERNET PROTOCOL) 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu YÖNETİM SERVİSLERİ DİZİN SUNUCULAR LDAP(Lightweight Directory Access Protocol), bilgi dizinlerine ulaşmayı sağlayan protokol setidir. X.500 standardının basit halidir. TCP/IP'yi destekler. LDAP bir açık sistem protokolüdür. Erişilmek istenilen dizinin ne tip bir sunucuda olduğuna bakmaz. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu DİZİN SUNUCULAR X.500, LDAP ve SSL ile kullanıcı sertifikasyonunu ve sertifika sunucu ile etkileşimi sağlayan dizin sunucudur. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu Güvenlik Servisleri Bütün ağ bileşenleri IP adresleri ile ayarlanırlar. Diğer bileşenlerle TCP/IP aracılığıyla haberleşirler. Ağ birçok bölgeye dağıtılmış olabilir. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu Güvenlik Servisleri Bilgi erişimi denetimi: kullanıcı kontrolü, güvenlik duvarları, güvenli soket katmanları (Secure Sockets Layer-SSL) ile kontrol edilir. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
İnternette Başlıca Saldırı Türleri Davetsiz olarak sisteme girme Hizmet isteğinin geri çevrilmesi Bilgi hırsızlığı 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
GÜVENLİK DUVARI (FIREWALL) Yetkisiz girişleri engellemek için tasarlanmış sistemlerdir. Paket filtreleme, Uygulama geçiş kapıları, Proxy Sunucusu. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
Firewall'un Sağladığı Olanaklar Bilgisayar ağını kullananları dikkatlice kontrol edilen bir noktadan ağa girmeleri için kısıtlar. Saldırganların diğer savunmalara yakın olmasını engeller. İnternet erişimi için, dikkatlice kontrol edilen bir noktadan dış dünyaya açılmayı sağlar. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
DİJİTAL SERTİFİKA-DİJİTAL KİMLİK Gelen bir mesajın doğru kişi tarafından yollandığından emin olmanızı sağlar. Ehliyet, pasaport gibi kimlik kartlarının elektronik ortamdaki karşılığını ifade eder. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
DİJİTAL SERTİFİKA-DİJİTAL KİMLİK Mesajların şifrelenmesi ve deşifre edilmesindeki güvenlik ve gizliliği sağlar. Mesajı gönderenin ve mesajı alanın doğru yerler olduğunu garanti eder. İletilen belgelerin tarih ve zamanını doğrular. Belge arşivi oluşturulmasını kolaylaştırır. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
DİJİTAL SERTİFİKA-DİJİTAL KİMLİK Bir çok kurum Internet üzerinde gerçek ve yasal bir şirket olduklarını kanıtlamak için sertifikaya ihtiyaç duymaktadırlar (E-ticaret yapan şirketler ve finansal kurumlar) Firmalar müşterilerinden şifre kullanımının yanı sıra dijital sertifika da talep eder. (Internet bankacılığı, online alışveriş gibi) 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
DİJİTAL SERTİFİKA-DİJİTAL KİMLİK Dijital bilgileri şifrelemek ve şifrelenen bilgileri çözmek için kullanılan bir çift elektronik anahtar ile kimlik bilgisini bağlar. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
DİJİTAL SERTİFİKA-DİJİTAL KİMLİK Dijital sertifikayı nasıl alabilirim? GlobalSign ve VeriSign gibi sertifikasyon kurumlarından temin edilebilir. Sertifika isteyen kişinin bilgileri sertifikasyon kurumuna ulaştıktan ve doğrulandıktan sonra sertifika talepleri otomatik olarak işleme konur ve elektronik ortamda sertifikalar iletilir. 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu
DİJİTAL SERTİFİKA-DİJİTAL KİMLİK Sertifikasyon kurumu nedir? Dijital sertifikaların verilmesi ve yönetilmesini gerçekleştiren kurumdur. Dijital sertifikalar bu kurumların gizli anahtarıyla imzalanır. * 09.04.2017 YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ Zuhal Tanrıkulu