Üst Düzey Düşünme Becerilerine Odaklanma Bloom’un Taksonomisi Üst Düzey Düşünme Becerilerine Odaklanma

Geçmişi Chicago Üniversitesi profesörü, Benjamin Bloom ünlü “Eğitsel Hedeflerin Taksonomisi“ çalışmasını 1956 yılında açıklamıştır. Bloom’un saptadığı bilişsel alanın 6 aşaması geçtiğimiz kırk yıl boyunca öğretimde öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerini geliştirmek ve teşvik etmek için kullanılmaktadır.

Üst Düzey Düşünme Becerileri Değerlendirme Sentez Analiz Uygulama Kavrama Bilgi

Bilgi tanımlama listeleme sınıflandırma isimlendirme yerleştirme Bilginin hatırlanması ya da anlaşılması. listeleme isimlendirme saptama gösterme anlama hatırlama eşleştirme tanımlama sınıflandırma yerleştirme taslak haline getirme örnek verme düşünceyi gerçekten ayırt etme

Kavrama özetleme Başka şekillerde ifade etme anlatma kanıtlama Anlama, çevirme, başka sözcüklerle anlatma, yorumlama ya da diğer biçimdeki materyallere dönüştürme yeteneği (sonuç ve etkileri tahmin etme). Başka şekillerde ifade etme kanıtlama görselleştirme yeniden belirtme  yeniden yazma örnek verme özetleme anlatma yorumlama açıklama karşılaştırma dönüştürme ayırt etme tahmin etme

Uygulama uygulama çözme sınıflandırma resimleme değiştirme hesaplama Bilgiyi kullanma ve bilgiyi bir ortamdan diğerine transfer etme yeteneği (Öğrenilmiş bilgiyi yeni durumlarda kullanma). uygulama sınıflandırma değiştirme eyleme geçirme sunma hesap etme yürütme çözme resimleme hesaplama yorumlama maniple etme kestirme gösterme

Analiz zıtlıkları belirleme karşılaştırma kategorize etme Ayrıntıları saptama ve bir durumun ya da bilginin parçalarını ayrıştırma ve bulma yeteneği. zıtlıkları belirleme karşılaştırma kategorize etme taslak halinde anlatma bağlantı kurma analiz etme düzenleme sonuç çıkarma seçme şemalaştırma ayırt etme

Sentez tartışma planlama karşılaştırma yaratma yapılandırma Büyük resmi oluşturmak için parçaları birleştirme yeteneği. tartışma planlama karşılaştırma yaratma yapılandırma  yeniden düzenleme hazırlama organize etme tasarım yapma hipotez bulma destekleme yazma rapor çıkarma toplama uyarlama geliştirme

Değerlendirme değerlendirme eleştirme seçme kanıtlama tahmin etme Bir değeri ya da bilgiyi uygun kriterler kullanarak sorgulama yeteneği (Hükümlerin sebeplerle desteklenmesi). eleştirme kanıtlama  tartışma sebepleri destekleme sonuçlandırma takdir etme oranlama değerlendirme seçme tahmin etme yargılama savunma değer biçme

Bilişsel alanın ayrıntılı sınıflaması Bilişsel alanın sınıflamasını daha ayrıntılı olarak Prof. Dr. Veysel Sönmez (1994, Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. Pegem. Ankara, s.35-36) aşağıdaki başlıklarda incelemektedir.   1.00 Bilgi 1.10 Belirgenler bilgisi 1.11 Kavramlar bilgisi 1.12 Olgular bilgisi 1.13 Araç ve gereçler bilgisi 1.20 Belirgenlerle uğraşma araçları ve yolları bilgisi 1.21 Alışılar bilgisi 1.22 Yönelimler ve aşamalı diziler bilgisi 1.23 Sınıflamalar ve kategoriler bilgisi 1.24 Ölçütler bilgisi 1.25 Yöntem bilgisi 1.30 Bir alandaki evrenseller ve soyutlamalar bilgisi 1.31 İlke ve genellemeler bilgisi 1.32 Kuram ve yapılar bilgisi 2.00 Kavrama 2.10 Çevirme 2.20 Yorumlama 2.30 Öteleme 3.00 Uygulama 4.00 Analiz 4.10 Öğelere dönük analiz 4.20 İlişkilere dönük analiz 4.30 Örgütleme ilkelerine dönük analiz 5.00 Sentez 5.10 Özdeşsiz bir iletişim muhtevası oluşturma 5.20 Bir plan yada işlemler takımı önerisi ortaya koyma 5.30 Bir soyut ilişkiler takımı geliştirme 6.00 Değerlendirme 6.10 İç ölçütler bakımından yargılama 6.20 Dış ölçütler bakımından yargılama