Mikroskobi Teknikleri Elektron Mikroskobu
Mikroskop Nedir? Mikroskop, çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük cisimlerin birkaç mercek yardımıyla büyütülerek görüntüsünün incelenmesini sağlayan bir alettir. Öncelikle isminden de anlaşılacağı üzere, mikro, yani çok küçük hücrelerin incelenmesinin yanı sıra, sanayi, metalürji, genetik, jeoloji, arkeoloji ve adli bilimler(kriminoloji) alanında da büyük hizmetler görmektedir. Çalışma prensipleri bakımından birbirlerine göre farklılık gösteren birçok özel mikroskop çeşidi mevcuttur.
Mikroskobi Teknikleri Stereoskobik Mikroskop Polarizasyon Mikroskobu Faz Kontrast Mikroskobu İnterferens Mikroskobu Metalürji Mikroskobu Elektron Mikroskobu Karanlık Alan Mikroskobu Fluorescens Mikroskop X-Ray Mikroskobu Confocal Laser Scanning Mikroskop Saha Emisyon Mikroskobu Atomik Kuvvet Mikroskobu
Elektron Mikroskobu (Transmission Electron Microscope) Elektron mikroskobu,ışın mikroskobuyla aynı temel prensibe dayalı olarak çalışır fakat ışık yerine elektron kullanır. Elektron mikroskobunda görüntü elde etmede elektron kullanılarak görüntü birkaç milyon defa büyütülebilmektedir. Bu kadar büyütme özelliği, elektronun dalga boyunun ışık dalga boyundan birkaç bin defa daha küçük olmasındandır. Elektron mikroskobu, ilmi araştırmalarda, atom ve virüs gibi çok küçük yapıların incelenmesinde kullanılır.
Elektron Mikroskobu Işın mikroskopları ile görüntülenebilecekler kullanılan ışının dalga boyu ile sınırlıdırlar. Elektron mikroskopları elektronları ışık kaynağı olarak kullanırlar ve elektronların çok daha küçük olan dalga boyları sayesinde, ışın mikroskoplarından binlerce kat daha yüksek çözünürlükte görüntülemeye olanak tanırlar. Elektron mikroskopları kullanılarak birkaç angstrom(10-10m)’a kadar ölçüm yapılabilir. (Örneğin; elektron mikroskobu kullanarak bir hücre içerisindeki çok ufak detayları gözlenebilir; atomik seviyelere kadar farklı materyaller incelenebilir.) Sağladıkları yüksek çözünürlükteki gözlem nedeniyle elektron mikroskopları medikal,biyolojik vb. araştırmalar açısından çok büyük önem taşımaktadırlar. Ernst Ruska 1986 yılında ve ilk elektron mikroskobunu dizayn ederek nobel fizik ödülünü kazanmıştır.
Elektron Mikroskobunun Çalısma Prensibi Mikroskobun üstündeki ışık kaynağı elektronların mikroskobun içerisindeki vakum kanalına gönderilmesini sağlar. Işın mikroskoplarında ışının odaklanmasını sağlayan cam lenslerin yerine, elektron mikroskobunda kullanılan manyetik lensler elektronların çok ince bir demet olarak odaklanması sağlar. Elektron demeti daha sonra üzerinde çalışılacak olan örnek üzerinde gönderilir. Kullanılan materyalin yoğunluğuna göre elektronlardan bazıları saçılarak demetten kaybolurlar. Saçılmamış olan elektronlar mikroskobun tabanındaki bir flüoresan ekrana çarparak incelenen örneğin, farklı bölgelerindeki yoğunluğa göre farklı siyahlıkta gölgesel görüntüsünü meydana getirirler.