Aşılı Çocuk, Sağlıklı Çocuk Dr.Osman TOPAÇ Ankara Halk Sağlığı Müdürlüğü

Sağlık Bakanlığı Genişletilmiş Bağışıklama Programı (GBP) Bağışıklama hizmetlerinde temel amaç; toplumda, özellikle bebek ve çocuklarda aşı ile korunulabilir hastalıkların ortaya çıkışını engellemek, dolayısıyla bu hastalıklardan kaynaklanan ölümlerin ve sakatlıkların önüne geçmektir. İyi bir korunmanın oluşabilmesi için, bebeklik dönemi aşılamaları yanında okul ve erişkin aşılarının da yapılması gerekmektedir.

Aşılamanın amaçları; Bireyi hastalıklara karşı korumak Toplumdaki hastalık oranını düşürmek Dünya çapında o mikrobu yok etmek Çocukları ve erişkinleri belirli bir enfeksiyona yakalanma tehlikesinin en yüksek olduğu dönemden önce aşılamak

Aşı nedir? İnsan ve hayvanlarda hastalık yapma yeteneğinde olan mikropların (virüs, bakteri vb.) hastalık yapma özelliklerinden arındırılması ile geliştirilen biyolojik maddelere AŞI denir. Aşı, insanları hastalıklardan ve onun kötü sonuçlarından koruyabilmek için sağlam kişilere uygulanır.

Onlarda önemli bir sorun oluşturmadan, Aşılama Mikroorganizmaların tamamının ya da belirli işlemlerden geçirilmiş parçalarının canlılara verilmesi ile, Onlarda önemli bir sorun oluşturmadan, Doğal enfeksiyon sonrası oluşan bağışıklık cevabına benzer cevap alınmasıdır

NEDEN AŞILAMA? Dünyada her yıl Difteri nedeniyle; Yaklaşık; 30 bin çocuk hastalanmakta, 3 bin çocuk ölmekte, Boğmaca nedeniyle; 39 milyon çocuk hastalanmakta, 300 bin çocuk ölmekte, Yeni doğan tetanozu nedeniyle 200 bin bebek ölmekte, Kızamık nedeniyle; 30 milyon çocuk hastalanmakta, 900 bin çocuk ölmekte, Hepatit B nedeniyle; 6 milyon kişi hastalanmakta, 500 bin kişi ölmekte, Verem nedeniyle 2 milyon kişi ölmektedir. Oysaki bu hastalıkların hepsi aşı ile önlenebilir hastalıklardır...

YALNIZCA AŞI UYGULAYARAK, UYGULANMASINI SAĞLAYARAK HER YIL ÜLKEMİZDE YAKLAŞIK 40.000-50.000 BEBEK ve ÇOCUK ÖLÜMÜNÜ BİRLİKTE ÖNLÜYORUZ.

Aşı Nasıl Etki Eder? Aşılar, vücutta savunma mekanizmasını uyararak, hastalık etkenini tanıyan ve bu etkenle karşılaşıldığında onu yakalayıp yok eden koruyucu maddelerin (antikorlar) oluşmasını sağlarlar. Bu şekilde aşılanan kişi aşılandığı hastalıklara karşı bağışık yani dirençli olur. Oluşan direnç genellikle ömür boyu vücutta kalır ve hastalık etkeni ile karşılaşınca onu etkisiz kılmak için savaşır.

Ülkemizde hangi aşılar yapılır? Ülkemizde hastalıkların ve bu hastalıklardan kaynaklanan sakatlık ve ölümlerin engellenmesi amacıyla 13 hastalığa karşı aşı uygulanmaktadır. Bu hastalıklar; difteri, boğmaca, tetanoz, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, verem, çocuk felci, zatürre, hepatit B (sarılık) ve hemophilus influenza tip b’ye bağlı hastalıklardır. Su Çiçeği ve Hepatit A

Aşılar hangi hastalıklardan korur? Polio aşısı çocuk felcinden, Hepatit B aşısı Hepatit B’ye bağlı sarılık, siroz ve karaciğer kanserinden, Hib aşısı influenza tip B’ye bağlı menenjit, zatürre ve orta kulak iltihaplarından, BCG aşısı veremden,

KKK aşısı (Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak) Kızamığa bağlı zatürre, orta kulak iltihabı ve SSPE ( subakut sklerozan panensefalit) hastalığından, doğumsal kızamıkçık sendromu ve kabakulaktan, KPA aşısı Pnömokok denilen bakterilere bağlı gelişen zatürre, beyin iltihabı ve kan zehirlenmesinden DaBT-İPA-Hib aşısı, tek enjeksiyonla Difteri, Boğmaca, Tetanoz, Polio ve Menenjit olmak üzere 5 hastalıktan korur.

13

16

Sağlık Bakanlığının rutin aşı takviminde belirtilen aşılar; Bakanlıkça ücretsiz yapılır. Bunların dışındaki aşılar, isteğe bağlı ve hekim önerisi ile eczanelerden temin edilebilir.

Aşılar nerede uygulanır? Aşı uygulamaları Sağlık Bakanlığına bağlı Aile Sağlığı Merkezleri,Aile Hekimlerince Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezleri, Verem Savaş Dispanserleri (BCG Aşısı) Toplum Sağlığı Merkezleri Devlet ve Üniversite Hastanelerinde yapılmaktadır. Ayrıca; Diğer Sağlık Kuruluşları

Aşılama ile ulaşılan başarılar nelerdir? Daha önce büyük salgınlara ve ölümlere yol açan çiçek hastalığı 1977 yılından itibaren tamamen yok edilmiştir. Çok önemli bir çocukluk çağı bulaşıcı hastalığı olan poliomiyelit (çocuk felci) hastalığı ülkemizde yok edilmiştir. Kızamık hastalığı mikrobu Ülkemizden yok etmeye çalışıyoruz.

ÖLÜMÜ YADA SAKAT KALIMI ENGELLENMEKTEDİR. ÜLKEMİZDE YANLIZCA AŞI UYGULANARAK, HER YIL BİNLERCE BEBEĞİN VE ÇOCUĞUN AŞI İLE KORUNULABİLİR HASTALIKLARDAN ÖLÜMÜ YADA SAKAT KALIMI ENGELLENMEKTEDİR.

OKUL AŞILARI

İlköğretim 1. sınıf KKK (Kızamık, Kızamıkçık ve Kabakulak) DaBT-İPV (Dörtlü Aşı)

İlköğretim 8. sınıf Td (Erişkin Tipi Difteri-Tetanos aşısı)

Aşılama ile sağlıklı bir geleceğe doğru çocuklarımızla birlikte sağlıklı adımlar atalım.