TEKİRDAĞ HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ 1. DÜNYA AŞI HAFTASI 22-27 Nisan 2013 TEKİRDAĞ HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ

AŞI HAFTASI Dünya Sağlık Örgütü Bölgesi, 2005 yılında,ilk defa aşılamanın desteklenmesi için “Avrupa Aşı Haftası” yapılmasına karar vermiştir ve 2013 yılına kadar düzenlenen yedi “Avrupa Aşı Haftası” etkinliğine ülkemiz de katılmıştır. 2013’ten itibaren Dünya Sağlık Örgütü tarafından “Dünya Aşı Haftası” adı ile 22-27 Nisan 2013 tarihleri arasında düzenlenmesine karar verilmiştir.

AŞI HAFTASI Toplumun tüm kesimlerini Aşılama ve aşı ile korunabilir hastalıklar konusunda bilgilendirmek, öncelikle 5 yaş altındaki eksik aşılı çocukların aşılarını tamamlamak ve aşılama hizmetlerinin yaygınlaştırmak Aşı Haftasının amacıdır.

Aşı nedir? İnsan ve hayvanlarda hastalık yapma yeteneğinde olan mikropların (virüs, bakteri vb.) hastalık yapma özelliklerinden arındırılması ile geliştirilen biyolojik maddelere AŞI denir. Aşı, insanları hastalıklardan ve onun kötü sonuçlarından koruyabilmek için sağlam ve risk altındaki kişilere uygulanır.

Aşı Nasıl Etki Eder? Aşılar, vücutta savunma mekanizmasını uyararak, hastalık etkenini tanıyan ve bu etkenle karşılaşıldığında onu yakalayıp yok eden koruyucu maddelerin (antikorlar) oluşmasını sağlarlar. Bu şekilde aşılanan kişi aşılandığı hastalıklara karşı bağışık yani dirençli olur. Oluşan direnç genellikle ömür boyu vücutta kalır ve hastalık etkeni ile karşılaşınca onu etkisiz kılmak için savaşır.

Ülkemizde hangi aşılar yapılır? Ülkemizde hastalıkların ve bu hastalıklardan kaynaklanan sakatlık ve ölümlerin engellenmesi amacıyla 13 hastalığa karşı aşı uygulanmaktadır. Bu hastalıklar; difteri, boğmaca, tetanoz, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, verem, çocuk felci, zatürre, hepatit B,hepatit A (sarılık), suçiçeği ve hemophilus influenza tip b’ye bağlı hastalıklardır.

Sağlık Bakanlığı Aşıyla korunabilir hastalıklarla mücadele için Genişletilmiş Bağışıklama Programı’nı (GBP) uygulamaya koymuştur.

GBP’nin (Genişletilmiş Bağışıklama Programı) amacı aşı ile korunabilir hastalıkların ve bu hastalıklardan kaynaklanan sakatlık ve ölümlerin engellenmesidir. .

Çocukluk Dönemi Ulusal Aşı Takvimi Doğumda 1.ayın sonu 2.ayın 4.ayın 6.ayın 12. ay 18. ay 24. ay İlköğretim 1.sınıf 8.sınıf Hep-B I II III BCG DaBT-İPA-Hib R KPA KKK DaBT-İPA OPA Td *Hep-A **Suçiçeği *Ekim 2012 tarihinde uygulanmamaya başlanmıştır. ** Aralık 2012 tarihinde uygulanmaya başlanmıştır.

Kimler aşılanmalıdır? Bütün bebekler doğar doğmaz aşı takvimine uygun bir şekilde aşılanmaya başlanmalıdır. Bağışık olmayan tüm yetişkinler difteri, tetanoz, grip, pnömokok hastalıklarına karşı aşılanmalıdır. Gebeler Td aşısı olarak doğacak çocuklarını tetanoz hastalığına bağlı ölümden korumalıdır. Sarılık hastalığı için risk grubunda olan kişiler (sağlık çalışanları, askerler, polisler, berber ve kuaförler, diş hekimleri vb.) Hepatit B aşısı yaptırmalıdır. Hastalıklar açısından riskli ülkelere seyahat edecekler ise bölgenin özelliğine göre gerekli aşıları yaptırmalıdırlar (örn.hac aşıları).

Bunları biliyor muyduk … Dünyada İlk uygulanan aşı çiçek aşısıdır ve Anadolu’da aşıcı kadınlar tarafından uygulanmıştır. Dr.Reşat Rıza (KOR) Dünyada ilk tifüs aşısını bulan kişidir. 1915 yılında Erzurum’da 3.orduya uygulanmıştır.

Bunları biliyor muyduk .. 1937 yılında Çin’de meydana gelen kolera salgınında Ülkemizde üretilen aşılar Kızılay aracılığıyla gönderilmiştir. Bu aşılar sayesinde salgın ortadan kaldırılmıştır. Biz aşıları Türkler sayesinde öğrendik. Avrupalı bilim adamları

Aşılama ile ulaşılan başarılar nelerdir? Daha önce büyük salgınlar ve ölümlere yol açan çiçek hastalığı 1977 yılından itibaren tamamen yok edilmiştir. Hastalık etkeni yok edildiğinden çiçek aşısı uygulamalarına ihtiyaç kalmamış ve aşılama durdurulmuştur.

Aşılama ile ulaşılan başarılar nelerdir? Çocukluk çağı bulaşıcı hastalığı olan poliomiyelit (çocuk felci) hastalığına karşı dünya genelinde yaygın aşılama çalışmaları yapılmış ve hastalık yok edilme aşamasına getirilmiştir.. Ülkemizde son Polio vakası 26 Kasım 1998 tarihinde görülmüştür. Polio Eradikasyon Programı çalışmaları ile Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesi Türkiye’yi 21 Haziran 2002’de “Poliodan Arındırılmış Bölge” Sertifikası ile belgelendirmiştir. Melik Minas Türkiye 2005

Son Polio Vakaları Amerika Bölgesi Luis Fermin Tenorio Peru 1991 Batı Pasifik Bölgesi Mum Chanty Cambodia 1997 Avrupa Bölgesi Melik Minas Türkiye 1998

Aşılama ile ulaşılan başarılar nelerdir? Ülkemizde kızamık hastalığını yok etmeye yönelik 2002 yılından bir program başlatılmıştır. Yılda 30.000 üzerinde vaka görülürken 2008-2012 yıllarında görülen az sayıdaki vakaların tamamı yurt dışı kaynaklı veya yurt dışı kaynaklı vaka ile ilişkili vakalardır.

Verem hastalığı bulaşıcı hastalıklar içinde hala yüksek oranda görülmekte ve toplum sağlığını olumsuz yönde etmektedir. BCG aşısı özellikle çocukları verem hastalığından korur. Ülkemizde doğumdan sonra 2-3 ay içinde yapılan zorunlu bir aşıdır.

AŞININ ÖNEMİ .... Çocukluk çağında ciddi hastalık, sakatlık ve ölümlere neden olan ve  çok tehlikeli olan bulaşıcı hastalıklardan çocuklarımızın korunmaları için mutlaka aşılanmaları gereklidir.

AŞININ ÖNEMİ .... Aşılamanın, hastalıklardan koruması yanında ayrıca maddi açıdan da ülke ekonomisine katkısı büyüktür. Örnek vermek gerekirse karaciğer hastalığı nedeniyle siroza ilerlemiş olan bir hastanın karaciğer nakli ve tedavi masrafları on binlerce TL iken 3 doz hepatit B aşısının maliyeti sadece 1,2 TL’dir.

Aşılar, üretim aşamasından uygulama aşamasına kadar dikkatle muhafaza edilerek soğuk zincir kurallarıyla nakledilmektedir.

Aşıların zamanında ve uygun aralıklarla uygulanması çok önemlidir. Böylece çocuğunuza kreşlerde veya okulda da hastalık bulaşmasını önlemiş olursunuz. Daha da önemlisi 5 yaşın altındaki çocukların bağışıklık sistemleri henüz tam olarak gelişmediklerinden, aşılanmamış olan bu çocuklar bu ciddi enfeksiyon hastalıklarına karşı koyamazlar ve hastalıklara yakalanabilirler.

UNUTMAYALIM Kİ YALNIZCA AŞI UYGULAYARAK, UYGULANMASINI SAĞLAYARAK HER YIL YAKLAŞIK 40-50.000 BEBEĞİN ÖLÜMÜNÜ BİRLİKTE ÖNLEYEBİLİRİZ.

Aşı uygulamaları illerde Sağlık Bakanlığına bağlı Aile Hekimleri, Sağlık Evleri, Devlet Hastaneleri, Verem Savaş Dispanserlerinde ücretsiz olarak uygulanmaktadır.

Aşıların yan etkileri var mıdır? Aşılamalardan sonra yapılan aşıya bağlı olarak; hafif ateş, döküntü ve aşı yerinde ağrı ve kızarıklık görülebilir. Bu gibi bulgular normal olup, beklenen bir durumdur.

Aşı Kartı tutulması neden çok önemlidir Aşı kartları saklanmalı, başka bir yere göç edildiğinde, başka bir hekime veya sağlık teşkilatına müracaat ettiğinizde ve çocuğunuz kreşe veya okula başladığında çok yardımcı olacaktır. Tüm sağlık kuruluşlarına başvurduğunuzda “Aşı kartını” yanımızda götürmeliyiz.

Aşılama ile sağlıklı bir geleceğe doğru çocuklarımızla birlikte sağlıklı adımlar atalım.

‘Sağlıklı güzel günlere, aşıyla elele...’ çocukların hiç ağlamadığı bir dünya için...