PROSTATİT

Prostatit Epidemiyoloji 50 yaşından genç erkeklerde en sık konulan ürolojik tanı 50 yaşın üzerindeki erkeklerde ise BPH ve Prostat Ca’den sonra 3. Sıklıkta En yüksek prevalans 20-49 yaşları arasında Tüm erkeklerin %11-14’ünde önceden ya da yeni tanı konmuş prostatit bulunmaktadır Anstabil anjina, kardiyak enfarkt, crohn hastalığı ölçüsünde yaşamı olumsuz etkiler

Semptomlar OBSTRÜKTİF ve İRRİTATİF İşeme Semptomları AĞRI Perine İdrar sıklığında artma Sıkışma Noktüri Mesaneyi tam boşaltamama hissi Disüri AĞRI Perine Suprapubik bölge Penis Testisler, Anüs Arka alt bölümde

Semptomlar Cinsel Fonksiyonlarda Bozulma Ejakülasyon sırasında veya sonrasında ağrı Erektil disfonksiyon Sonuçta yaşam kalitesini çok olumsuz olarak etkiler

Etyoloji/Enfeksiyon Üretrit, sistit, epididimit gibi tekrarlayıcı İYE Cinsel yolla bulaşan hastalıklar Enfeksiyon ajanları arasında en sık etken bakteriler (%65-80 E.Coli)

ETYOLOJİ Mesane boynunda ve üretrada anatomik obstrüksiyon Yüksek basınçlı disfonksiyonel işeme İntraprostatik duktal reflü Tekrarlayıcı perineal travma (at, bisiklet) İmmünolojik nedenler-(otoimmünite)

İntra-Prostatik Duktal Reflü Prostat duktusları içine enfekte idrarın reflüsünün kronik prostatit etyopatogenezinde çok önemli bir yeri olduğu düşünülüyor Prostat duktusları içine enfekte idrarın reflüsü

İntra-Prostatik Duktal Reflü Kronik prostatit prostatın periferik zonunu santral zonundan daha fazla etkilemektedir Bunun nedeninin periferik zon duktuslarının prostatik üretraya santral zon duktuslarına kıyasla daha horizontal olarak girmesi ve bu nedenle idrar reflüsünün daha fazla olabilmesidir Kronik prostatit tedavisinde kullanılan alfa blokerler intraprostatik duktal reflüyü azaltmaktadırlar

İntravesikal Verilen İndia Mürekkebinin Prostata Reflüsü Prostatektomi öncesi intraprostatik reflüyü göstermek amacıyla intravesikal india mürekkebi verilmiş ve işeme ile prostata olan reflü gösterilmiş

Prostatit Tanısı ANAMNEZ Hastanın hikayesi Ağrının şiddeti, lokalizasyonu, süresi Obstrüktif ve irritatif işeme semptomları Cinsel problemler Eşlik eden başka hastalıklar FİZİK MUAYENE (DRE) Rektal tuşede prostat normalden daha yumuşak olarak bulunur

Prostatit Tanısı/ 4 Kap Testi Ürtera, mesane ve prostat enfeksiyonları arasında ayırıcı tanı sağlar Kronik prostatit sendromları tanısında altın standarttır. Prostat salgısının ve idrarın mikroskopik incelemesi ve kültürü yapılır

4 Kap Testi İşenen idrarın ilk 10 ml’si toplanır (VB-1), bu örnekte bakteri ya da lökositoz varlığı üretriti gösterir Orta akım idrarının 10 ml’si toplanır (VB-2), bu örnekte bakteri ya da lökositoz varlığı primer ya da eşlik eden sistiti gösterir

4 Kap Testi Hastaya etkili bir prostat masajı yapılır Prostat masajı sırasında prostat salgısı direk steril bir kaba toplanır (EPS) Masajdan sonraki ilk idrarın 10 ml’si toplanır (VB3) Hemen kültüre ve mikroskopik incelemeye gönderilir

4 Kap Testi 1. ya da 2. idrar örneğinde bakteri (-) Prostat masajı sonrası prostat salgısı ya da masaj sonrası idrar örneğinde bakteri (+) Tanı: ‘Bakteriyel Prostatit’

2 Kap Testi Prostat masajı öncesi orta akım idrarı alınır Etkili prostat masajı sonrası ilk idrar alınır Kültüre ve mikroskopik incelemeye gönderilir

NIH Prostatit Sınıflandırma Sistemi Kategori I Akut Bakteriyel Prostatit Akut prostat bezi enfeksiyonu Kategori II Kronik bakteriyel prostatit Kronik, rekürren prostat bezi enfeksiyonu Kategori III Kronik pelvic ağrı sendromu (KPAS), Kronik abakteriyel prostatit En az 3 ay süreyle kronik genitoüriner ağrı (+) Bakteri (-) Kategori IIIA Enflamatuar KPAS Anlamlı Lökosit (+) Bakteri (-) Kategori IIIB Enflamatuar olmayan KPAS (prostadynia) Lökosit (-) Kategori IV Asemptomatik enflamatuar prostatit Lökosit (+), semptom (-)

Kategori I Prostat bezinin jeneralize enfeksiyonudur Perinede ve suprapubik bölgede akut başlayan şiddetli ağrı, yüksek ateş, titreme, halsizlik İnflame ve şişmiş prostat bezi nedeniyle obstrüktif ve irritatif işeme semptomları; dizüri, pollakiüri Pürülan görünümlü prostat sıvısı ve kültürde bakteri (+) İdrar ve kan kültürü sonrasında hemen I.V. geniş spektrumlu antibiyotik (ampisilin+gentamisin) verilir Tedavi süresi 4-6 haftadır ancak tedavi süresinin uzatılması prostat dokusunun sterilize olmasını sağlayarak kronik prostatit ya da abse oluşumu gibi komplikasyonları önler Tedaviye 36-48 saat içinde yanıt vermeyen hastalarda prostat absesi düşünülmelidir

Kategori II Kronik bakteriyel prostatit Rekürren idrar yolu enfeksiyonu, kronik genitoüriner ağrı ve obstrüktif, irritatif işeme semptomları İYE epizodları arasında asemptomatik olabilirler TEDAVİ 8-12 hafta süreyle florokinolon grubundan bir antibiyotik, ciprofloxacin, levofloxacin, moksifloxacin Aşağıdaki kriterlerden birisi mevcutsa tedaviye alfa-bloker eklenir ve en az 6 ay kullanılır Obstrüktif idrar yakınması (+) Maksimum idrar akım hızı 20cc/sn’den düşük Rezidü idrar volümü 50 cc’den yüksek Hasta 50 yaşından büyük Tedaviye yanıtı iyi olmayan hastalara, haftada 2 gün birkaç dakika prostat masajı eklenir

Prostat Masajı Tıkanmış olan prostat kanallarının drenajını sağlar Prostat kan akımında geçici iyileşme sağlayarak, prostat bezi içine antibiyotik penetrasyonunu iyileştirir Haftada 2 defa birkaç dakika yapılır semtomlarda iyileşme görülürse devam edilir

Kategori III Kronik prostatit ile başvuran hastaların % 95’inden fazlası bu kategoriye dahildir ‘Kronik Pelvik Ağrı Sendromu’ olarak adlandırılmaktadır En sık görülen ve en zor tedavi edilen kategoridir Bu hastalarda son 6 ay içinde 3 ay ya da daha uzun süreli perine, suprapubik bölge, penis veya testislerde pelvik ağrı öyküsü (+) İrritatif ve obstrüktif idrar semptomları Ejakülasyon sırasında veya sonrasında ağrı ve erektil disfonksiyon Hastaların hayat kalitesi çok düşüktür İdrar kültürleri negatiftir

Kategori IIIA Prostat sıvısı kültüründe bakteri üremez ancak mikroskopik pürülans vardır, prostat sıvısında anlamlı düzeyde lökosit (+) TEDAVİ 4 hafta süreyle antibiyotik tedavisi (prostat masajı eklenebilir) Alfa-Blokerler (Terazosin) antibiyotikle eş zamanlı başlanır ve en az 6 ay süreyle kullanılır Anti-inflamatuarlar (İbuprofen)

Kategori IIIB Prostadynia (Non-inflamatuar KPAS) olarak adlandırılır Prostat sıvısında anlamlı düzeyde lökosit yoktur TEDAVİ NSAII Alfa-Blokerler (Terazosin) antibiyotikle eş zamanlı başlanır ve en az 6 ay süreyle kullanılır Fizik Tedavi Psikolojik destek

Campbell Urology Kronik prostatitli hastaların % 95’i Kategori IIIA ve Kategori IIIB hastalarıdır bu hastaların tedavisine alfa blokerler eklenmelidir (Campbell Urology)

Kategori IV ‘Asemptomatik Enflamatuar Prostatit’ olarak adlandırılır Belirtilere neden olmaz, bu hastalarda eşlik eden BPH, PSA yüksekliği, prostat ca nedeniyle yapılan biyopsilerde tesadüfen prostatite rastlanır Semptomatik tedaviye gerek yoktur

Prostatit Tedavisinde Alfa Blokerler Alfa blokerler çıkış obstrüksiyonunu düzelterek idrar akımını artırır ve sonuçta ‘İntraprostatic Duktal Reflü’yü azaltırlar1 1) Campbell Üroloji Kitabı