Sağlık Hizmetlerine Ulaşım Sınıf 2, 13.09.2012 Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Zekeriya Aktürk, Prof. Dr. zekeriya.akturk@gmail.com http://aile.atauni.edu.tr
John Q (2002) John Quincy Archibald‘ın oğlu Michael baseball oynarken kalp yetmezliği nedeniyle bayılır. John Q hemen oğlunu kalp nakli için hastaneye götürür. Ne yazık ki, sigortaları bu işlemi karşılamamaktadır. Baba, çareyi acil servisi rehin almakta bulur...
John Q (2002) http://www.imdb.com/video/screenplay/vi1502806297/
Amaç – Hedefler Bu ders sonunda katılımcıların aile hekimliğinin sağlık hizmeti sunum prensiplerinden sağlık hizmetlerine ulaşım hakkında bilgi sahibi olmaları amaçlanmıştır. Hedefler “Sağlığa ulaşım” ve “hizmete ulaşım” farkını açıklayabilmeli Hizmete ulaşım standartlarını sayabilmeli Sağlık hizmetine ulaşım engellerini sayabilmeli
Hizmete Ulaşma (Access to care) / Hizmeti Alma (Access to health)
Tanım İhtiyaç duyduğunda sağlık hizmeti alabilmektir. 2 ana bileşeni vardır Ekonomik= Ödeme gücü Diğer = Sağlık personeli ve imkanlarının; Yaşadığı yere yakın olması Yol olarak ulaşılabilir olması Kültürel olarak kabul edilebilir olması Zamanında ve uygun, anlaşılır sağlık hizmeti bulunması.
Hangi hizmete ulaşmak? Koruyucu hizmetlere ulaşma Kronik sorunların bakımı Birinci basamak hizmetlerine ulaşma Acil hizmetlere ulaşma Hastane bakımına ulaşma
1. Basamak için hizmet standartları Rutin sorunlar için 4 hafta içerisinde hizmet alabilme Acil sorunlar için 24 saat içerisinde hizmet alabilme 24 saat boyunca telefonla sağlık danışmanlığı alabilme Rehberlere uygun standart koruyucu hizmet alabilme Ulusal öneriler doğrultusunda aşı hizmeti alabilme Acil olmayan sorunlarda 4 hafta içerisinde konsültasyon Acil sorunlar için 24 saat içerisinde konsültasyon Saultz JW. Textbook of Family Medicine. McGraw Hill 2000
Sağlık hizmeti alma kararını neler etkiler? Sorunun ciddiyeti Sorunun endişe/korku oluşturma derecesi Aile otoritesinin görüşü Kendisi veya ailesinin sorunla ilgili tecrübesi Sağlığa ulaşmada karşılaşılan güçlükler İş ya da okula gitmemenin ekonomik sonuçları Birey veya ailenin bakımda sürekliliğe verdiği değer Sağlık hizmetleriyle ilgili tecrübeler Sağlık hizmetinin maliyeti
Hizmet almayı engelleyen sebepler Dil Irk Maddi engeller Coğrafi engeller Ulaşım Kültürel ve sosyal engeller Eğitimle ilgili engeller Cinsiyet engeli Aile engeli Birlikte görülen hastalıklar (komorbidite) Sağlık sistemi engelleri
ABD’de sigortasız birey sayısı Escalating Cost & Recessionary Cycles Economic Recession Good Economy
http://blog. milliyet. com http://blog.milliyet.com.tr/genel-saglik-sigortasi-basladi-1-ay-icinde-milyonlarin-muracaati-gerekecek-/Blog/?BlogNo=343157
Kimler sigortasız? 2002, ABD %32 Latin %20 Afrika kökenli %18 Asya kökenli %11 beyaz
Hizmet kullanımını nasıl ölçebiliriz? Sağlık harcamaları Ortalama vizite sayıları 2001: 1,6 – 2010: 7 Hastanede yatış Koruyucu hizmetler
Aşılama oranları http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/sb/bh/asilarbulasici2.asp
Sağlık çalışanı başına nüfus
Bürokrasi azaldı – hastalar katlandı http://www.medimagazin.com.tr/ana-sayfa/kategorisiz/tr-burokrasi-azaldi-hasta-sayisi-katlandi-1-666-15868.html
Özet Sağlık hizmetlerine ulaşım denince ne anlıyorsunuz? “Sağlığa ulaşım” ve “hizmete ulaşım” arasındaki fark nedir? Hizmete ulaşım standartları nelerdir? Sağlık hizmetine ulaşım engelleri neler olabilir?
Sağlık Hizmetlerinde Ulaşım-Kalite-Masraflar Sacayağı
Sağlık Hizmetlerine Ulaşım