MADDEYİ TANIYALIM

NELER YAPACAĞIZ? Günlük yaşamda kullandığımız her şeyin kendine özgü bir hikayesi vardır.Örneğin bisiklet yapımında kullanılan demirin, oyuncakların ana maddesi olan plastiğin üretilmesi, bunun gibi bir çok örnek vermek mümkün. İşte burada sizlere bunlar hakkında eğlenceli bilgiler vereceğiz, maddelerin özelliklerini, yaşamımızda hangi alanlarda kullandığımızı ve nasıl sınıflandırdığımızı öğreneceğiz….

1.MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Nitelemek amacıyla;saydam, opak (saydam olmayan) diye ikiye ayrılıyor.

Maddeyi nitelendiriyorum. Işığı geçirenler (saydam) =>cam bardak =>bazı plastikler =>gözlük camı Maddeyi nitelendiriyorum. Işığı az geçirenler (yarı saydam) =>buzlu cam =>bazı plastikler =>defter yaprağı BUZ Işığı geçirmeyenler (opak) =>metaller (alüminyum,altın,çelik) =>elektrik prizleri =>ağaç,seramik vs. KERESTE

Parlaklık ve Matlık (~)Elmas, gümüş parlak maddelerdir. (~)Odun, bazı kömürler ve kum mat maddelerdir.

SERTLİK VE YUMUŞAKLIK Çelik çivi, tahta Tahta kürdan kaşığı çizer mi? çelik kaşığı çizer mi?

SERTLİK VE YUMUŞAKLIK NE DEMEK? Maddelerin farklı sertliğe sahip olduğunu biliyor musunuz? Bazı maddeleri kolayca çizebilir ve şekil verebiliriz. Çeşitli nesneler kullanarak şekil verebildiğimiz maddeler yumuşaktır. Kolayca şekil veremediğimiz maddeler ise serttir. TOP YUMURTA

SAYDAMLIK VE KIRILGANLIK Metal çivi, porselenden daha sert değil, ama sağlamdır. Çiviye çekiçle vurduğunuzda ne gözlemlersiniz? Porselenden yapılmış fincana çekiçle vurduğumuzda ne olur? Çiviye çekiçle vurulduğunda kırılmaz, fakat fincan kırılır.

SUDA BATMA VE YÜZME Maddelerin suyun içinde batmaları veya yüzmeleri büyüklüğüne değil, maddenin cinsine bağlıdır. Küçük taşlar ve kum suda batar. Sizin taşıyamayacağınız ağır bir tahta parçası bile suda yüzer. Bazı maddeler suda batar, bazıları ise yüzer, diyebiliriz.

MIKNATISLA ÇEKİLME ÖZELLİĞİ Mıknatıs tarafından çekilen maddelere örnek olarak demir ve çelik verilebilir. Lastik, cam, taş ve ağaç ise mıknatıs tarafından çekilmeyen maddelerdir. Bazı maddeler mıknatıs tarafından çekilir, bazıları ise çekilmez.

RENK VE KOKU Birçok maddenin kendine özgü rengi vardır. Kömür, altın ve süt ne renktir? Su hava,kolonya ve gaz yağı gibi maddeler renkli midir? Birçok maddenin kokusu vardır. Örneğin kolonya ve parfüm kokulu, tuz ve şeker gibi maddeler ise kokusuzdur.

PÜRÜZLÜ VE PÜRÜZSÜZ Elimizle ağacın kabuğuna ve bardağın yüzeyine dokunarak aralarındaki farkı algılamaya çalışalım. Demek ki maddelerin bazıları pürüzlü bazıları ise pürüzsüz bir yüzeye sahiptir.

MADDELERİN NİTELİKLERİ VE KULLANIM ALANLARI Plastik esnek olduğu için, başta oyuncak ve otomobil lastiği olmak üzere birçok eşyanın yapımında işe yarar. Koltukların yumuşak ve esnek oluşu kullanım kolaylığı ve güzel bir görünüm sağlar. Evimizde kullandığımız bazı nesneler opak malzeme kullanılarak yapılır.

MADDELERİN NİTELİKLERİ VE KULLANIM ALANLARI Sizce evleriniz porselenden, basketbol topunuz kâğıttan, bisikletiniz camdan yapılabilir mi? Cam, kâğıt ve porselenin özellikleri, sırası ile bu nesnelerin yapımına uygun mudur? Cam ve porselen kırılgandır. Eğer evleriniz porselenden yapılmış olsaydı kolayca kırılabilirdi.

Bu nedenle evler sağlam ve opak maddeler kullanılarak inşa edilir Bu nedenle evler sağlam ve opak maddeler kullanılarak inşa edilir. Benzer şekilde bisikletiniz camdan üretilseydi çok çabuk kırılabilirdi. Bu nedenle cam bisiklet üretimi için uygun bir madde değildir. Basketbol topu yapımda ise sağlam ve esnek olan maddeler kullanılır. Bir ürün elde ederken, ona uygun madde seçilmelidir.

NESNELERİN SINIFLANDIRILMASI Nesneler kullanıldıkları yere göre cisim, eşya, alet, malzeme gibi farklı isimler alabilir. Bu nedenle, nesneleri sınıflandırırken kesin sınırlar çizilmemelidir.

MADDE, CİSİM, MALZEME, EŞYA, ALET Hava, toprak, kum, taş ve suyun ortak noktası ne olabilir? Saydığımız tüm bu örnekler maddedir. Şişe, bardak, vazo ve sürahi cama şekil verilerek elde edilen cisimlerdir. Sıra, masa ve kurşun kalem, ağaçtan yapılmış cisimlerdir.

Cisim, katı maddenin şekil verilmiş hâlidir Cisim, katı maddenin şekil verilmiş hâlidir. Sıvılar ve gazlar cisim değildir. Çünkü sıvılar içinde bulundukları kabın şeklini alır. Gazlar ise bulundukları kabın içini doldurur.

Malzeme, birçoğunu bir araya getirerek bir tüketim maddesine dönüştürdüğümüz maddelerdir. Her malzeme kullanılır ve tükenir. Kek yaparken kullanılan un, süt, şeker, yumurta vb. birer malzemedir. İÇİNDEKİLER MALZEME

Aletler ne işe yarar? Ekmeğimizi kesmeye yarayan bıçak, pasta yaparken kullanılan mikser birer alettir. Aletler en çok marangozluk, ayakkabıcılık, sıvacılık, tornacılık ve çiftçilik gibi işlerle uğraşanlar tarafından kullanılır. Aletler bu meslek sahiplerinin vazgeçilmez araçlarıdır. Örneğin saatçi; tornavida, büyüteç ve pens gibi aletler kullanır. Fırıncının kullandığı fırın küreği bir alettir.

Giyecekler, kaplar, dolaplar ve fırın birer eşyadır Giyecekler, kaplar, dolaplar ve fırın birer eşyadır. Aynı şekilde oturduğumuz koltuk ve sandalye de birer eşyadır. Eşya, birkaç kullanımdan sonra atılmaz. Uzun süre dayanır. Eşya eskir, ama tükenmez.