www.toraks.org.tr Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu 31 MAYIS 2010 DÜNYA SİGARASIZ GÜNÜ www.toraks.org.tr Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu

Sİgara ve kadın

Dünya SağlIk Örgütü ” World No Tobacco Day 2010” Tema; Gender and tobacco with an emphasis on marketing to women Cinsiyet ve tütün (endüstrinin hedefi kadın); Kadınları tütün endüstrisinin pazar taktiklerinden ve sigaradan koru

Her yıl, 5 milyondan fazla kişi, sigara nedeniyle ölmekte ve 1,5 milyonunu kadınlar oluşturmakta Önlem alınmazsa 2030 da 8 milyon kişi ölecek ve bunun 2,5 milyonunu kadınlar oluşturacak ve bu kadınların ¾ ü düşük ve orta gelirli ülkelerde olacak 600.000 ölüm pasif içicilerde (% 64 ü kadın)

Şu anda sigara içenlerin yaklaşık yarısı sigara ile ilişkili hastalıklar nedeniyle beklenenden daha erken öleceği için, endüstri yeni kullanıcı arayışı içindedir ve yeni kullanıcılar olarak kadın ve genç kızları hedeflemektedir. Genç kızlar arasında sigara kullanımı giderek artmaktadır 151 ülke verilerinde; kızlarda sira içme oranı % 7, erkeklerde % 12 olup bazı ülkelerde eşitlenmektedir.

Dünyada Kadınlar ve genç kızların sigara ve diğer tütün ürünlerini tüketimlerinin artması , kadınlara özel tütün kontrol stratejilerinin gerekliliğini ortaya koymuştur

WHO Director-General Margaret Chan , "Protecting and promoting the health of women is crucial to health and development – not only for the citizens of today but also for those of future generations".

KadInlar büyük risk altInda Tütün endüstrisi kadına yönelik reklamlara oldukça fazla harcama yapmakta Özellikle düşük ve orta gelirli ülkelere yatırım yapar,çünkü buralarda sigara içme potansiyeli yüksek yeni kadın kullanıcılar yaşar Birçok ülke, halkını pasif sigara içiminden koruyamamaktadır

Kadınlar ekonomik gücü ve bağımsızlıkları nedeniyle, sigaraya ulaşmaları kolaydır ve sigara kullandığında kendini daha özgür hissettiğini zanneder Çoğu kadın pasif sigara içiminin zararlarını bilmez, ya da, bu durumdan şikayetçi olma hakkının olduğunun farkında değildir

Tütün endüstrİsİ uzun süredir sigara satışlarında kadın ve genç kızların yeni tüketici kaynağı olarak önemini anlamışlardır kadın ve genç kızların sigara içme davranışlarının daha iyi anlaşılabilmesi ve reklamların nasıl yapılması gerektiği, ürünlerinin nasıl hedef gösterilebileceği konusunda yaygın pazarlama araştırmaları yürütmekteler

Kadınların kendilerini nasıl görmek istedikleri, sosyal baskılar, etkilenmeler, hoşlandıkları durumlar araştırmaların temelini oluşturmaktadır Tütün endüstrisi , kadın ve genç kızları etkilemek ve onlara ulaşabilmek için saldırgan ve bilinçli pazarlama yöntemlerini geliştirmekteler

Sosyal olarak sigara içen kadın 2.dünya savaşına kadar kabul görmedi Sloganlar değişse bile, Kadınlara yönelik reklamlar 1920 lerden beri yapılmakta 1927 lerde kadın magazin dergilerinde sigara içen kadınlar görüntülendi Sosyal olarak sigara içen kadın 2.dünya savaşına kadar kabul görmedi Tütün Endüstisi, direk olarak, moda, güzellik, özgürlük, çekicilik ve gelişmişlik temalarıyla reklam yapmaya başladılar İş yerinde, orduda kadınların başarısı ile özdeş reklamlar yer aldı 13

Sonuç olarak kampanyalar şaşırtıcıydı 1990 lı yıllarda, kadın ve genç kızlar arasında sigara içme oranı dramatik bir şekilde artmaktaydı

Direk Kadına özel sigara “Virginia Slims by Philip Morris 1968” tanıtıldı. Başarı, güç, özgürlük, şık ve seksi olmanın sembolü olarak reklamları yapıldı 1990 larda reklamlar, “It's a Woman Thing”(kadın meselesi) reklamına dönüştü.

“Find Your Voice” sloganının ise gırtlak kanserli hastaların incineceği düşüncesi ile 2000 li yıllarda kaldırılması tartışıldı. R.J. Reynolds "Younger adult female smokers will continue to gain importance among [young adult] smokers due to their stronger incidence trend versus [young adult] male smokers."

Promosyon kampanyaları gençlerin sigaraya başlaması için çok etkiliydi. (kadınların zararlı ürün olarak keşfedişi) 1970 lerde "low tar”, "light“, "softer" , "safer” Kadınların %63 ü, Erkeklerin % 46 sı light,ultralight sigaraya geçti.

KADINLAR NEDEN DAHA ÇOK RİSK ALTINDA? 18

Sigara içme menstrual şikayetler (premens. gerginlik, düzensiz, ağır ve ağrılı period) Erken menapoz (1-4 yıl daha erken) Kısırlık Sorunlu gebelik (düşük, dış gebelik, preeklampsi,premature doğ, düşük ağırlıklı doğ, ani bb ölüm vs) Osteoporoz (kalça kırıkları art, kemik dansitesinde azalma) neden olabilir.

Yıllardır, sigaranın akciğer kanseri, kalp-damar hastalıkları ve Koah başta olmak üzere 50 den fazla hastalığa neden olduğu bilinmektedir. Bilimsel çalışmalar, sigara içen kadınların daha büyük bir risk altında olabileceklerini ortaya koymuştur Sigara herkesi öldürüyor,ancak kadına özgü farklılıklar var- akciğer kanseri ve KOAH kadınlarda daha düşük dozlarda gelişiyor

Norveçte yapılan çalışmada; sigara içen kadınlar(2000 sigara içen kadın), erkeklerden daha az sigara içmelerine rağmen KOAH yönünden daha çok risk altında Kadınlar sigara dumanına erkeklerden daha duyarlı Kadınlar daha dar ve daha duyarlı hava yollarına sahip olmaları nedeniyle daha çok risk altında olabilirler British Lung Foundation 2005; kadınların akciğer kapasiteleri daha düşük ve genetik nedenler ile olabileceği ileri sürülmüştür

Avustralia’da sigara içme oranı erkeklerde plato çizerken, kadınlara giderek artıyor “insanlar akciğer sağlıklarını ciddiye almıyorlar” “kadınlar kalp ve göğüs sağlıklarına özen gösteriyorlar, fakat akciğer sağlıklarını o kadar dikkate almıyorlar”

Sİgara İçmeyen kadInlar neden daha sağlIKLI Daha az akciğer,ağız, larinks, pankreas, mesane ve serviks kanseri Koroner kalp hastalıkları ve felç riskleri daha düşük Oral kontraseptif kullanan kadınlar daha az risk altında Menapoz ortalama 2 yıl daha geç İnfertilite ve gebelikte yaşanan sorunlar oldukça az

Sİgara İçmeyen kadInlar neden daha sağlIKLI Neonatal ölümler daha az Sigara içmeyen kadınlarda yağ birikimi belçevresinde değil kalçada biriktiği için kalp hastalıkları ve diabet açısından daha az riske sahip Daha düşük kolesterol seviyesi daha sağlıklı diş ve dişetleri, gözler Daha az idrar inkontinensi Daha güçlü sağlıklı kemikler

Her ne kadar, sigara her iki cinsiyeti etkiliyor olsa da, kadınlarda depresyona yatkınlığı çok fazla artırması, kadınların sigarayı daha zor bırakıyor olması ve annelik ve doğurganlık fonksiyonlarının etkilenmesi nedeniyle, çok daha büyük önem arz etmektedir.

‘’kadınlar erkekler gibi sigara içtikleri zaman erkekler gibi ölecekler”.. “when women smoke like men, they will die like men"  Elanor Wilson...

Yaklaşık 250 milyon kadın “hergün düzenli olarak” sigara içmekte Gelişmiş ülkelerde %22 Gelişmekte olan ülkelerde %9 Asyada kadınlar arasında tütün çiğneme yaygın

Tütün kullanımına bağlı erken ölümlerin yaklaşık 1 milyonu kadınlar arasındadır Kadınlarda sigara içme oranları, Avustralia, Canada, UK, USA gibi gelişmiş ülkelerde sigara içme oranları azalırken, birçok gelişmiş avrupa ülkesinde artmaya devam etmektedir

Dünyada sigara içme durumu 29

Tütün endüstrisi Gerçek ise, hastalık oluşturduğu ve öldürdüğüdür tütün ürünlerini,cezbedici ve yanlış imajlarla (canlı, zarif, modern, baştan çıkarıcı, gelişmiş ve çekici) kadınlara yönelik pazarlama taktiklerini kullanmaktadırlar Yalnız kadınlar için “womenonly” Kadın sigaraları “feminised” Uzun, exstra-ince, düşük katranlı, açık renkli veya mentollü Gerçek ise, hastalık oluşturduğu ve öldürdüğüdür

Meme Kanseri ve Akciğer Kanseri Mortalitesi (Kanada) 32

Erişkin yaş grubu (18 yaş üzeri) 52,0 17,3 34,6 Sigara içme durumu % Gençler arasında Erkek 11,1 Kadın 4,4 Toplam 8,4 Erişkin yaş grubu (18 yaş üzeri) 52,0 17,3 34,6 33

34

35

36

Dünya Sağlık Örgütü, 2002 ERKEK KADIN Gelişmekte olan ülkeler % 50 % 9 Gelişmiş ülkeler % 35 % 22

Sigara ve kadınlar                 Kadınlara yönelik "çok da eski tarihli olmayan" sigara reklamı örneği, "Boğazınızı korur" . 38

Judith Mackay ,Tütün Kontrolü Asya Konsültanlığı Direktörü Genç kızlar ve kadınlar tütün endüstrisi tarafından özellikle hedef alınmakta ve kandırılmaktadır.Sigara reklamları özgürlük ve bağımsızlık vaat etmektedir, oysa sigaranın kendisi kadınlar için bağımlılığın bir diğer türüdür.

Sağlıklı yaşlanan kadınlar 40

PasİF SİGARA İÇİMİ İLE İLGİLİ GERÇEKLER 41

Sigara içilen mekanlarda bulunan her kişi, sigara dumanının zararlı etkilerine maruz kalır 42

Maruz kalınan Sigara dumanının güvenilir bir düzeyi yoktur 43

50 den fazlası kanserojen Her yıl sigara dumanı maruziyeti nedeniyle 600.000 kişi hayatını erken kaybetmektedir 4000 kimyasal madde 250 den fazlası zararlı 50 den fazlası kanserojen 44

Erişkinlerde, ciddi akciğer, kalp ve damar hastalıklarına Pasif sigara; Erişkinlerde, ciddi akciğer, kalp ve damar hastalıklarına Bebeklerde,ani ölüm Gebelerde,düşük ağırlıklı doğumlara neden olmaktadır 45

Sigara içilen bölümlerin ayrılması, kapılar kapalı ve havalandırmanın sağlanmış olmasına karşın yine de sigara içmeyenleri sigara dumanından koruyamaz 46

Çocukların % 40 ı sigara dumanına maruz kalmaktadır Çocuk ölümlerine katkıda bulunmaktadır 47

Evde sigara dumanına maruz kalan gençler, maruz kalmayanlara göre sigaraya başlamaları 1,5-2 kat daha fazla görülmektedir. 48

Pasif sigara içimi sigaranın neden olduğu ekonomik kayba % 10 katkıda bulunmaktadır 49

Nüfusu fazla olan 100 ülkeden 22 si sigara mücadelesinde tamamen (smoke-free) başarılı olmuştur 50

MPOWER paketi ile DSÖ, ülkelere insanlarını sigara dumanından korumaları için yardım etmektedir. 51

Pasif sigara dumanı etkilenmeden *KORU Sigarayı bırakmak için *UYGUN yardım öner Tütün üzerindeki *VERGİYİ artır reklam,tanıtım ve sponsorluğunu kısıtlama konusunda *VAR OLAN mevzuatı güçlendir Sigaranın zararları konusunda toplumu *EĞİT Tütün kullanımını ve koruyucu çalışmaları *TAKİP ET

Türkiye ve mpower 53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

Dr.LEEJong –wook, Dünya Sağlık Örgütü önceki Genel Direktörü(2005) Doktorlar, hemşireler,ebeler, eczacılar, ( fizyoterapistler, psikologlar ve kendini sağlık hizmetine adamış olan diğer sağlık personeli; insanlara davranışlarını değiştirme konusunda yardım edebilirler. Onlar tütün salgını mücadelesinde cephedeki kişilerdir ve hep birlikte milyonlarca kişiye ulaşmaktadır.

Mahatma Gandi(1869-1948) İstediğimiz değişimin kendisi olmalıyız.

Bilmek yetmez; Uygulamamız lazım. Niyetli olmak yetmez; Yapmamız lazım Bilmek yetmez; Uygulamamız lazım. Niyetli olmak yetmez; Yapmamız lazım. Johann Wolfgang von Goethe(1749-1832)