ÇOCUK EĞİTİMİNİN ANAHTARI: ÖZGÜVEN TED ANTALYA KOLEJİ PDR SERVİSİ

Özgüven nedir? İnsanın kendisi ile barışık olması, kendini “olduğu gibi” kabul etmesi, İnsanın kendisi olmaktan memnun olması, Kendisine yönelik iyi duygular beslemesi, Kendisi ve çevresi ile barışık olmasıdır. Çocuğun özgüven düzeyi; duygusal, sosyal, entellektüel, cinsel, mesleki ve akademik gelişimini etkiler.

Özgüveni yüksek bir çocuk: Doğal merakını korur. Öğrenmeye isteklidir. Mücadele etmeyi sever. Gerektiği anda dikkatini yoğunlaştırabilir. Başarısızlık ve hatalarını gelişim fırsatı olarak kabul eder. Başkalarıyla değil, kendisi ile yarışır. Güçlü ve zayıf yönlerinin farkındadır. Akademik çaba göstermekten keyif alır.

Özgüven kavramının iki boyutu vardır: 1-Sevilebilir olma duygusu 2-Yeterli olma duygusu

Sevilebilir Olduğunu Hissetmeyen Çocuklar: Utangaç Çekingen Aşırı sessiz Bağımlı Saldırgan

Yeterli Olduğunu Düşünmeyen Çocuklar: Yeni deneyimlere kapalılık Başarısızlık korkusu Mükemmeliyetçilik Ders ve ödevlere çok aşırı özen gösterme

Özgüvenin Gelişimi Nelere Bağlıdır? Çocuğun özgüveni hayatındaki önemli kişilerin ve yaşadığı olayların etkisi ile gelişir. Anne ve babanın çocuğu ile olan ilişkisi, çocukların kendilerini anlamalarını sağlayan bir aynadır.

Özgüven Sorunlarının Kaynağı Nedir? Çocuğun ve ihtiyaçlarının ihmal edilmesi Yeterli düzeyde yakın ilgi ve yakınlık görememe Sürekli eleştirilme Kendisinin olduğu gibi sevildiğini, önemsendiğini ve kabul edildiğini düşünmeme Anne ve babanın birbiri ile ilişkisinde sorunların olması

Özgüven Sorunlarının Kaynağı Nedir? Çocuğun başarısızlıklarına yakınları tarafından verilen olumsuz tepkiler Çocuğun akademik başarısı için yakınlarından yoğun baskı görmesi Anne-babanın çocuktan gerçekçi olmayan akademik performans beklemesi Kurallar ve sınırların belirgin olmaması, tutarsız olması

Gerçekçi olmayan akademik performans beklentisi: Yoğun akademik baskı altındaki çocuklar, bu baskı ile baş etmek için iki tür tepki verirler: 1-Başarısızlık riskine karşı, savunma mekanizması olarak, çaba göstermekten vazgeçme. 2-Mükemmeliyetçi biçiminde sürekli ders çalışma, aşırı düzeyde derslerine özen ve önem gösterme. Bu durum çocuğun zevk alacağı bütün faaliyetlerden vazgeçmesine, sürekli huzursuz ve gergin hissetmesine neden olur.

Çocuğun akademik başarısı için yakınlarının herhangi bir beklentisinin olmaması: Aşırı talepler kadar hiçbir talebin olmaması durumu da çocuğun özgüveninde sorunlara neden olur. Çünkü anne baba gizlice çocuğun kapasitesine inanmadığı mesajını vermektedir. Bu durum da çocuğu bağımlı kılar, kendisini çaresiz ve yetersiz hissetmesine neden olur.

Çocuklarda Özgüveni Geliştirmek İçin Neler Yapılabilir? Onu koşulsuz sevin! Ona küsmeyin! Çocuğunuz var olduğu şekli ile benzersiz ve çok değerli! Ona bunu hissettirin! Sık sık ondan yardım isteyin, yardımları için ona teşekkür edin, onu bu davranışı için övün. Çocuğunuzun yaptığı ve ilgilendiği faaliyetlere ilgi gösterin.

Çocuğunuzu başkaları ile kıyaslamayın! Kıyaslamak reddetmektir! Çocuğunuzun yetenek, beceri ve ilgilerine göre ondan beklentilerinizi şekillendirin. Yaşına, gelişim ve bireysel özelliklerine uygun görev ve sorumluluklar verin. Kendisini “önemli ve yararlı” hissetmesi için imkanlar yaratın.

Çocuğunuzla “kaliteli” zaman geçirin. Başarısızlık durumlarında çocuğun kendisini suçlaması yerine onun, başarısızlıkları fırsat olarak görmesine yardımcı olun. “Performans değil çaba önemlidir” mesajını vurgulayın. Duygularınızı samimi şekilde ifade edin, duygularını ifade etmesi ile ilgili ona model olun.

Sözlü mesajlarınızdan daha fazla sözsüz mesajlarınızın etkili olduğunu unutmayın. Çocuğunuzu içtenlikle ve koşulsuz olarak onaylayın. Çocuğunuzun önemsediklerini, ilgi alanlarını siz de önemseyin, küçümsemeyin. Çocuğunuza sık sık bedeninin; doğru, iyi, kendine özgü ve güzel olduğunu, başkasına benzemesine gerek olmadığını söyleyin.

Onunla göz teması kurarak konuşun. Çocuğunuza ailenin özel bir üyesi olduğunu ve evinde özel bir yeri bulunduğunu hissettirin. Hata yaptığınızda çocuğunuzdan özür dileyin. Çocuğunuza tutarlı ve iyi tanımlanmış sınırlar koyun.

 Siz de değişik kurslara katılarak, öğrenmeye olan ilgi ve heyecanınızla çocuğunuza olumlu model olabilirsiniz.

Yapılan araştırmalara göre anne ve babasının özgüveni de, çocuğun özgüvenini etkilemektedir.

Kendinizle olumlu konuşmalar yapın! Düşüncelerinizi değiştirerek, duygularınızı değiştirebilirsiniz. İçinizden gelerek kendinizle olumlu biçimde konuşursanız, özgüveninizi yüksek tutabilirsiniz!

SIK SIK KENDİNİZE HATIRLATIN! İnsanın değeri, kendisine verilen bir armağandır! Siz sadece ve sadece kendiniz olduğunuz için değerlisiniz! Varlığınızla mükemmelsiniz! Kendinize özgüsünüz!

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER… PDR UZMANI ZEYNEP GÖKALP