Araştırma Etiği (Ahlakı) Hasan Yazıcı İstanbul Üniversitesi

Bilim Ahlakı Bilim - Ahlak uyuşmazlığı ? Bilime özel Ahlak Bilim - Ahlak İçiçeliği

Araştırma Ahlakında 4 Önemli Kural Yapılan araştırma mı? Deneğe saygılı mı? - Otonomi - Güçsüzü koruma - Aydınlatılmış onam Deneğe zararlı mı? Adil mi?

“Equipose” Kuralı Bir dizi çalışma gerçekten bir varsayımlar dizisi sınıyorsa, çalışma sayısı çoğaldıkça varsayımı kanıtlayan veya çürüten çalışma sayısı % 50’ye yaklaşır. Halbuki özellikle kongrelerde sunulan RKÇ’larda bu oran % 100’e yakın olmaktadır. Buradan giderek RKÇ’lara artık gerek yok diyenler var (ör. Fries ve ark.)

Cerrahpaşa Behçet Grubu Kontrollü İlaç Çalışması Deneyimi Kolşisin 1980, Haematologica Azatiyoprin 1990, N Eng J Med Alfa Interferon 1991, Br J Rheumatol Azapropazon 1995, Clin Exp Rheumatol Siklosporin 1997, Int J Dermatol Talidomid 1998, Ann Intern Med Kolşisin 2001, Arthritis Rheum Etanersept 2005, J Rheumatol Kortizon, 2006, Rheumatology (Oxford)

Bilimin İki Önemli Boyutu Kendini çürütmek Özgünlük

Özgün Düşünce ve Bilim Üretimi Pre-modern (pre- pozitivist): Din baskın, tümdengelen Modern (pozitivist): - 1. Evre: Gözlem ve Akıl baskın, tümevaran - 2. Evre: Gözlem ve Akıl baskın, varsayım çürüten, tümdengelen Post-modern (peri-pozitivist), tümevaran

Randomize Kontrollü İlaç Çalışması Yeni bir tedavi yönteminin (veya ilacın) geleneksel yönteme üstünlüğünü: a. Tümdengelen b. Varsayım çürütmeye dayalı yöntemle kanıtlamaya çalışır

Kontrollü Klinik Çalışma Zararlı Etkileri Göstermekte Neden Yetersiz Kalır? Süre kısalığı Denek sayısının küçüklüğü Denekler ile gerçek hayatta ilacı kullananlar arasındaki büyük farklar

İlaç Çalışmaları ve Zararlı Etkiler İlaç çalışmalarında yan/istenmeyen etkiler bakımından çürütülecek varsayım böyle etkilerin gözlenmediğidir. K. Popper

A survey of inclusion of the time element in reporting adverse effects..... Yazici Y and Yazici H, Ann Rheum Dis, in e. print

Aşırmaların Nedenleri Tarihsel gelişim Varsayım çürütme yoluyla bilim yoksunluğu – özgünlüğü erişilemez sanmak! Birey – Özgünlük ilişkisindeki sorunlar Kestirme uygarlık – kestirme din!

Bilim - Ahlak İçiçeliği Kendini çürütmek Özgünlük - Birey hakları

World Values Surveys, Wave 4, 1999-2002 Prof. Y. Esmer “İnsanlara genellikle güvenilir” diyenler (%) World Values Surveys, Wave 4, 1999-2002 Prof. Y. Esmer

1997-2003 yılları arasında öğretim üye sayısı ve SCI+SSCI+AHCI yayın sayısı