SERBEST TÜKETİCİ KARARLARI 4169 Sayılı Kurul Kararı

Serbest Tüketicilerin tedarikçilerini seçmeleri önündeki ölçüm altyapısı engeli kaldırılmalıdır. Sorunlar Başlıca düşük tüketimli müşterilerin tüketimlerinin günlük olarak ölçülememesi ve tarifeden kaynaklı problemlerden dolayı serbest tüketici limitlerinin düşürülmesinin serbest tüketicilerin dağıtım şirketi dışında bir tedarikçiden gaz alımına etkisi çok düşük olmaktadır. Dağıtım şirketleri tek bir tedarikçiden evsel tüketiciler ve AÖST için toplu bir anlaşma yapmak zorunda bırakılmakta ve tedarik opsiyonları kısıtlanmaktadır. İlgili Kurul Kararı ile serbest tüketicilerden, tedarikçisini seçme hakkını kullanabilmesi için beklenen ölçüm yatırımları, bu tüketicilerin haklarını kullanması durumunda elde edeceği avantaja kıyasla çok yüksektir; bu nedenle yatırımdan kaçınarak tedarikçi değiştirmeyeceklerdir. Çözüm Önerileri Elektrik piyasasında olduğu gibi Aylık Ölçülen (Günlük Sayacı Ölçülmeyen – NDM) Müşteri tipi (300.000 m3 altı, ticarethane vb. kırılımlarla aylık okuma sağlanarak) ve bunlara gaz sağlanması durumunda dengeleme, iletim hizmetleri açısından gerekli süreç ve hesaplamalar ŞİD ve ilgili diğer mevzuatta tanımlanarak gereksiz uzaktan okuma yatırımlarının serbestleşmeye engel olmaması sağlanmalıdır. *2009 yılından 2010 yılına geçerken serbest tüketici olma sınırı 1.000.000 m3’ten 800.000 m3’e indirilmiştir. 2010 yılından 2011 yılına geçerken serbest tüketici olma sınırı 800.000 m3’ten 700.000 m3’e indirilmiştir. 2009, 2010 ve 2011 yıllarıında tedarikçilerden doğal gaz satın alan serbest tüketicilerin toplam serbest tüketiciler içerisindeki payı sırasıyla %17, %18, %14’tür

Mevcut piyasa koşulları doğrultusunda Son Kaynak Tedarikçisinin belirlenmesine yönelik yöntemler tanımlanmalıdır. Sorunlar 4169 numaralı Kurul Kararı’nda Madde 8.c) uyarınca tedarikçiye sahip olmayan Serbest Tüketicilere gaz tedariğinin dağıtım şirketleri tarafından sağlanması gerektiği belirtilmiştir. Mevcut ŞİD gereği tahsisatlar dağıtım şirketlerine gaz tedariği sağlayan toptan satış şirketlerine yapılmaktadır. Dolayısıyla bu kapsamda oluşacak maliyetler toptan satış şirketlerine yansıyacaktır. Toptan satış şirketleri de oluşacak maliyetleri dağıtım şirketine ve dolayısıyla son kullanıcıya yansıtmak durumunda kalacaktır. Bu maliyetlerin ne seviyelerde olacağı şuan için öngörülememektedir. Son Kaynak Tedariğine yönelik izlenecek yol ve yöntemlerin açıkça belirlenmediği bir piyasada, son kaynak tedariğinin sağlıklı olarak yürütülmesi mümkün gözükmemektedir. Çözüm Önerileri Tüm taşıtanların Son Kaynak Tedarikçi’si olabilmesine yönelik izlenecek yol ve yöntemler açıkça belirlenmelidir. Bu süre zarfında bir geçiş dönemi tanımlanmalıdır. Geçiş dönemi boyunca Son Kaynak Tedarikçisi geçici olarak BOTAŞ olmalıdır. Geçiş dönemi süresince herhangi bir toptan satıcının Son Kaynak Tedarikçisi olarak yetkilendirilmesinin şartları, Son Kaynak Tedarik Tarifelerinin belirlenmesine ve Son Kaynak Tedariği uygulamasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle EPDK tarafından belirlenmelidir.

4169 Sayılı Kurul Kararı ile getirilen düzenlemeler piyasa işleyişinde karışıklığa sebep olmayacak şekilde açıklayıcı ve düzeltici ek düzenlemelerle desteklenmelidir Sorunlar Çözüm Önerileri 4169 Sayılı Kurul Kararı ile birlikte belirsiz bazı durumlar ortaya çıkmıştır. Madde 5 -Serbest tüketicilerin yapacakları doğal gaz alım-satım sözleşmelerinde takvim yılı esas alınır. Madde 9 - ... Serbest tüketicinin bir önceki tedarikçisinden veya dağıtım şirketinden, borcu olmadığına ilişkin belge talep etmesi halinde söz konusu belge, başvuru tarihini izleyen iki iş günü içerisinde serbest tüketiciye verilir. Madde 16 – ... İletim lisansı sahibi şirketin talebi doğrultusunda gaz arzının durdurulması kaynaklı ortaya çıkabilecek sonuçlardan dağıtım şirketleri sorumlu tutulamaz. Sözleşmelerde «Takvim Yılı» esas alınmamalıdır. Tarafların mutabık kaldığı durumlarda kısa vadeli, dönemsel ve spot alımlara engel konulmamalıdır. «Borçlu olmama» durumuyla ilgili yazıların sadece vadesi gelmiş borçlarla ilgili olduğunu açıklığa kavuşturulmalıdır. Dağıtım Şirketleri’nin ihaleler ve mevzuatın izin verdiği çerçevede sunabilecekleri yan hizmetler ve bunların tarifeleri açıklığa kavuşturulmalıdır. Acil Durumlarda Dağıtım Şirketi yanında Tedarikçilerin de sorumlu tutulamayacağının belirtilmesi gerekmektedir. Tedarikçi değiştirme süreçlerine ilişkin süreç detaylarına ilişkin bir Serbest Tüketici Yönetmeliği hazırlanmalı ve dağıtım şirketlerinin hakim durumlarını istismar etmelerinin önüne geçilmelidir.

TEŞEKKÜRLER