BESLENMEDE DANIŞMANLIK EĞİTİMİ Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü ANNE SÜTÜ İle BESLENMEDE DANIŞMANLIK EĞİTİMİ Ders 2 Emzirme Nasıl Olur?

Amaçlar Memenin temel bölümlerini isimlendirmek ve işlevlerini açıklamak Anne sütü oluşumunun ve salgılanmasının hormonal kontrolünü açıklamak Bebeği memeye “iyi” ve yanlış” yerleşmenin farkını açıklamak Etkin ve etkin olmayan emme arasındaki farkı anlamak

Emzirme 1960-1970 anne sütünün besin ve immunolojik üstünlüğü anlaşıldı 1980 emzirme fizyolojisi ile ilgili daha çok şey öğrenildi 1986 Woolridge ve ark, USG ile emmenin fizyolojisini bize gösterdi.

Süt salgılayan hücreler 17 Kas hücresi Oksitosin Kasılmayı sağlar Süt salgılayan hücreler Prolaktin süt salgısını uyarır Süt kanalları Laktifer sinüsler (süt sinüsleri, havuzları) Süt burada birikir Meme başı Areola Montgomeri bezleri Alveol Destek bağ ve yağ dokusu

Küçük ve büyük memeler yaklaşık aynı miktarda salgı dokusuna sahiptir ve ikisi de yeterince süt üretebilir!

PROLAKTİN HORMONU PROLAKTİN Her emzirme sonrasında hipofiz ön lobundan salgılanır. Bir sonraki emzirme için süt oluşturur 18 Meme başından duygusal uyarı Kandaki prolaktin ·    Gece daha fazla prolaktin salgılanır Ovulasyonu baskılar

PROLAKTİN HORMONU Geceleri daha fazla yapılır Fazla emme fazla süt yapar Anneyi gevşetir Prolaktin ilgili hormonlar ovülasyonu baskılar, yeni bir gebeliğin oluşumunu engeller

Fazla emme fazla süt yapar

Hipofiz bezinin arka bölümünden salgılanır OKSİTOSİN REFLEKSİ İyi duygular, Bebeğiyle mutlu olmak, Sevgiyle onu düşünmek, Sütünün onun için en iyi besin olduğunu düşünmek, Bebeğini görmek, Ona dokunmak, Bağırdığını duymak, oksitosin refleksini harekete geçirir. OKSİTOSİN HORMONU Hipofiz bezinin arka bölümünden salgılanır Alveol çevresindeki kas hücrelerinin kasılmasını sağlar Oksitosin prolaktinden daha çabuk üretilir Oksitosin refleksi iyi işlemezse bebek sütü almakta zorlanır

Meme başından duygusal uyarı 19 OKSİTOSİN REFLEKSİ (süt salgılaması refleksi) Emzirmeden önce veya emzirme sırasında oluşur. Sütün oluşmasını sağlar. Meme başından duygusal uyarı Kandaki oksitosin Bebek emiyor Uterusun kasılmasını sağlar

Bunlar reflekse ENGEL olur OKSİTOSİN REFLEKSİ 20 Bunlar reflekse ENGEL olur ·          KAYGI ·          STRES ·          AĞRI ·          ŞÜPHE Bunlar reflekse YARDIM eder Bebek için sevgi dolu düşünceler Bebeğin sesi Bebeğin görüntüsü   GÜVEN

Prolaktin; Oksitosin Bebeğin emmeye başlaması ile salgılanır. Geceleri daha çok yapılır. Bir memeyi emzirilmezse o memede süt yapımı durur. Oksitosin Annnenin duygu, düşünce ve algılamalarından etkilenir. Bebekten ayrılma, endişe, sütün yetmediğini düşünme süt akımını engeller.

Aktif oksitoksin refleksinin belirti ve bulguları Emzirmeden hemen önce ya da tam emzirirken memelerde ezilme ve karıncalanma hissi Bebeğini düşününce ya da ağladığını duyunca memeden süt akması Emzirme sırasında bebek memeden ayrılırsa memelerden ince ince süt akması İlk haftalarda emzirme sırasında uterus kasılması; ağrı, kanama Bebeğin ağzına süt aktığını gösteren yavaş ve derin emme

Annenin yeterli süt oluşturabilmesi için, bebeğin yeteri sıklıkta ve doğru şekilde emmesi gerekmektedir.

İKİ RESİM ARASINDAKİ FARKLILIKLAR NELERDİR? 23 İKİ RESİM ARASINDAKİ FARKLILIKLAR NELERDİR?

Memeye iyi yerleşme ve etkili emme Bebek; Areola ve alttaki meme dokusunun çoğunu ağzına almıştır. Meme başıyla birlikte ağza alınan areola ve meme dokusu damağa doğru uzunca bir emzik oluşturur. Meme başı bebeğin ağız içinde oluşturduğu bu emziğin sadece üçte biridir, geri kalanı laktifer sinüslerin bulunduğu meme dokusudur. Dili önde, alttan meme başını sarmalıyor şekildedir.

Memeye iyi yerleşmiş bebek Memeyi kavramış olan bebeğin ağzının geniş, iyice açık olduğu, Dilini öne doğru uzattığı için alt dudağının dışa dönük olduğu, Çenesinin anne memesine değdiği, Yanaklarının yuvarlak, dolgun olduğu, Emme sırasında anne memesinin yuvarlak olduğu, Alttan areolanın büyük bir kısmının bebeğin ağzı içinde kaldığı için areolanın çok azının görüldüğü farkedilir.

BEBEĞİN MEMEYE DOĞRU YERLEŞMESİNDE 4 TEMEL NOKTA Ağzı geniş açık, Alt dudağı dışa dönmüş, Bebeğin çenesi memeye dokunuyor, Ağzının üzerinde daha fazla, areola görülüyor.

Etkili emme sonucu Meme başı sağlıklı görünümdedir. Emzirme sonunda göğüs yumuşar. Emzirme anne için rahat ve zevklidir. Bebek memeyi kendisi bırakır. Bebeğin sütü yutuşu duyulabilir veya görülebilir.

Memeye iyi yerleşmeme Sadece meme başını ağzına alır, Sütü boşaltamaz.

Memeye iyi yerleşmeme ve etkisiz emme Ağzının geniş açık olmadığı, dudaklarını ileriye uzattığı, Alt dudağının dışa dönük olmadığı, Çenesinin anne memesine değmediği, Yanaklarının içe çökük olduğu, Dışarıdan areolanın hemen tümü görülür.

İyi Olmayan Yerleşmenin Sonuçları Meme başında hasar ve ağrı Sütün tam boşaltılamaması Yetersiz süt kaynağı Göğüslerde az süt yapımı Meme başı çatlakları Gerginlik Doymayan bebek Memeyi ret Düşük tartılı bebek

Memeye iyi yerleşmeme nedenleri Biberon kullanma: Emzirme düzenine alışmadan önce, su veya süt için Meme başı şaşkınlığı Tecrübesiz anne İlk bebek Daha önceki bebeklerin biberonla beslenmesi İşlevsel zorluk Küçük ve zayıf bebek Meme başı küçük veya meme dokusunun esnekliği azsa Memelerin sütle çok dolu olması (memede tıkanıklık) Emzirmeye başlamada bir gecikme olması Yardım eksikliği Geleneksel yardımın ve sosyal desteğin yokluğu Doktor, ebe ve hemşirede danışmanlık bilgisi eksikliği

Annenin meme büyüklüğü emzirmeyi etkilemez. Anne ikiz bebeklerini de rahatlıkla emzirebilir.

BEBEĞİN REFLEKSLERİ Arama refleksi Emme refleksi Yutma refleksi

Damağa bir şey değdiğinde bebek emer. Ağız sütle dolunca bebek yutar. ARAMA REFLEKSİ: Bir şey dudaklarına değince bebek ağzını açar ve dilini aşağı ve öne doğru uzatır. EMME REFLEKSİ: Damağa bir şey değdiğinde bebek emer. BECERİ: Anne bebeğe uygun pozisyon vermeyi öğrenir. Bebek memeyi nasıl alacağını öğrenir. YUTMA REFLEKSİ: Ağız sütle dolunca bebek yutar.

ANNE SÜTÜNDEKİ İNHİBİTÖR FAKTÖRLER Memede fazla süt varsa Bebek bir memeden emmeyi durdurursa Bebek bir memeden daha fazla emerse Eğer meme, süt ile tamamen dolarsa Süt boşalmazsa İnhibitörler süt yapımını durdururlar .

Emzirme başarılı olacaktır Anne kendini iyi hissediyorsa, Bebek etkili emecek şekilde iyi yerleştiriliyorsa, Bebek istediği kadar sık ve istediği süre emziriliyorsa, Çevre emzirmeye destek oluyorsa, Emzirme başarılı olacaktır