ANI Öykü Özfırat 11D
Anı Nedir? Edebiyatta kişisel yaşantının bütünü veya belli bölümlerini ya da bu dönemlerdeki gözlemleri dile getirmek amacıyla yazılmış metinlerdir
AMAÇ VE ÖZELLİKLER Yaşantıda olanı, değerleri anlatır. İnsan belleğinde iz bırakan olay ve olguları anlatır Tarihsel gerçeklerin öğrenilmesine katkı yaptığı için tarihçilere ışık tutar. Yazarın unutulmasını istemediği , gerçekleri kalıcı kılar. Geçmiş, birinci kişinin ağzından kişisel yargılar ve yorumlarla verilir. Okur düşünülerek yazıldığından içtendir ve bu yönüyle çok tutulur.
Anılar sonradan kaleme alındığı için olaylar üzerinden çok zaman geçmiş olur. Kişi bu zaman içinde değişim geçirebilir, olaylara bakış açısı değişebilir. Dolayısıyla anılar yazıldıkları andan bakılarak kaleme alınır. Anıların mutlaka gerçeği anlattığı söylenemez, onlara sağlam tarihî belgeler olarak bakılamaz
Tarihsel Gelişimi İlk örneği Yunan sanatçısı Ksenephon’un «Anabasis» eseridir. 18. yüzyılda JJ. Rousseau «İtiraflar» 19. yüzyılda Victor Hugo «Gördülerim»
Türk Edebiyat Tarihindeki Yeri Vakayinameler, Gazavatnameler, Sefaretnameler Edebi tür olarak Tanzimat Dönemi’nde başladı. Ebuziya Tevfik ve Ali Suavi çıkardıkları gazetelerde anılarını yayınladılar. Namık Kemal «Magosa Mektupları» Ziya Paşa «Defter-i Amal» Ahmet Mithat Efendi «Menfa»
Son Dönem Edebiyatında Halide Edip «Türk’ün Ateşle İmtihanı» Ahmet Hamdi Tanpınar «Kerkük Anıları» Oktay Rıfat «Şair Dostlarım»
ANI VE GÜNLÜK Anı geçmişe dönüktür Yaşanmış bitmiş olaylar Günlük ise içinde bulunulan zamana yöneliktir.
ANI VE OTOBİYOGRAFİ Anı kişini kendisi ve dışşal çevresi arasındaki ilişkileri konu edinir. Anı da duygular, düşünceler ve izlenimlere yer verilir. Otobiyografi yazarı sadece kendisini ve tarihsel değişim ve gelişmeleri anlatır.
Anı Başlıkları Olay Merkezli Anılar: Yazar yaşadığı ve tanık olduğu olayları anlatır Kişi Merkezli Anılar: Kişilerin yazar üzerinde bıraktıkları etkileri ve yaşanan bazı olayları anlatır.
ÇEŞİTLİ KONULARDA ANILAR 1)Hariciye ve Elçilik Anıları 2)Cezaevi ve Avukat Anıları 3) Tiyatro ve Tiyatro Sanatçıları İle İlgili Anılar 4)Basın Anıları 5) Askeri konulu anılar
ÖRNEK SORULAR 1) Aşağıdakilerden hangisi anı türünün özelliklerinden biri değildir? A) İnsanoğlunun yaşadığı, geride bıraktığı olay ve durumları anlatır. B) Yaşanılmakta olan zaman dilimini değil, yaşanılmışı anlatır. C) Bu türün yazarları, yaşadıkları dönemdeki yazılı ve yazısız kaynaklardan yararlanabilirler. D) Bu yazılar, yazarın kişisel yönleri yanında o dönemin gerçeklerini yansıtan aynalardır. E) Bu yazıların üstüne mutlaka yazıldığı günün tarihi atılır.
2) Bir kimsenin, özellikle tanınmış kişilerin yaşadıkları dönemde gördükleri ya da yaşadıkları ilginç olayları, gözlemlerine ve bilgilerine dayanarak anlattıkları yazı türüne ne ad verilir? A) Gezi yazısı B) Yaşamöyküsü C) Sohbet D) Öykü E) Anı
3) —- yazarın günlük yaşantısına ait kesitleri, o günün tarihini de atarak günü gününe tuttuğu notlardan oluşan yazı türüdür. —- ise yazarın başından geçen ya da kendi döneminde ortaya çıkan olay ve olguları, bilgilerine, gözlem ve izlenimlerine bağlı kalarak anlattığı yazı türüdür. Parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? A) Günlük – AnıB) Günlük-FıkraC) Biyografi – AnıD) Anı – Gezi yazısıE) Otobiyografi – Günlük
Mina Urgan, Bir Dinozorun Günlükleri METİN İNCELEME Mina Urgan, Bir Dinozorun Günlükleri
KAYNAKÇA "Anı (Hatıra)." Anı, Anı Nedir, Anının Özellikleri, Türk Edebiyatında Anı, Anı Türünün Tarihsel Gelişimi. Web. 27 Oct. 2014. <http://www.edebiyatogretmeni.org/ani-hatira/>. Urgan, Mina. Bir dinozorun gezileri: yasanti. 63. baski. ed. Istanbul: Yapi Kredi, 2000. Print. <http://www.edebiyatogretmeniyiz.com/ani-turu-ve-ozellikleri.html>.