ÇOKTAN SEÇMELİ TESTLER Hazırlanması Kullanılacak alanlar Dikkat edilmesi gerekenler Olumlu ve olumsu yönleri
ÇOKTAN SEÇMELİ TESTLER Testi alanların yanıtlarını, belirli sayıdaki seçenek arasından birini seçerek vermesini gerektiren sorulardan oluşan ölçme araçlarıdır. Çoktan seçmeli testler uygulandığında yanıtlayıcıdan soruyu okuması, doğru yanıt üzerinde düşünmesi, doğru seçeneğe karar vermesi ve işaretlemesi beklenmektedir
ÇOKTAN SEÇMELİ TEST MADDESİ TÜRLERİ Doğru yanıta Göre Kesin ve biricik doğru yanıtı olan maddeler: En doğru yanıtı olan – bulunduran- maddeler:. Bileşik yanıt vermeyi gerektiren maddeler: Doğru yanıtı gizlenen maddeler: Madde köküne göre Kökü soru kipi türünde olan maddeler: Kökü eksik cümle tipinde olan sorular: Olumsuz köklü maddeler Madde Gruplarına göre Ortak köklü maddeler Ortak seçenekli maddeler
ÇOKTAN SEÇMELİ TESTLERİN MADDE KÖKÜNÜN HAZIRLANMASI 1)Sorular, ya soru cümlesi şeklinde veya sonu tamamlanabilecek düz cümle halinde olmalıdır. 2) Sorular, ayrıntıları değil temel kavramlar, sebep-sonuç ilişkileri gibi önemli bilgi ve davranışları ölçecek nitelikte yazılmalıdır. 3) Sorunun esas konusu, yani öğretmenin ne sormak istediği açık ve kesin olmalıdır. 4) Soru kökünde kitabı veya öğrencilerin tanıdığı kaynaklardan alınmış aynı ifadeler kullanılmamalıdır. 5) Soru ifadeleri açık, anlaşılır olmalı; gereksiz yere kelime bulundurmamalıdır.
ÇOKTAN SEÇMELİ TESTLERİN MADDE KÖKÜNÜN HAZIRLANMASI 6) Seçeneklerde tekrarlanabilecek kısımlar köke konularak tekrarlar önlenmelidir. 7) Olumsuz sorular anlama güçlüğü yaratacağından çok fazla sayıda kullanılmamalıdır. 8) Olumsuz soru kökü yazıldığında, kökü olumsuz yapan kelime belirgin yazılmalıdır. 9) Bilmece gibi sorular sorulmamalıdır. 10) Hazırlanan bir soru, testteki bir başka sorunun cevabını açıklayacak nitelikte olmamalıdır. 11) Her soru, bir başka sorunun doğru cevaplandırılması şartını taşımadan cevaplandırılabilecek şekilde, bağımsız yazılmalıdır
SEÇENEKLERİ HAZIRLAMADA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1)Bütün seçenekler akla uygun ve mantıkl olm. 2) Cevap kişiden kişiye değişecek türden olmamalı. 3) İfade açık, kısa ve öz olmalıdır. 4) Cümle yapısı dilbilgisi kurallarına uygun olmalı. 5) Gereksiz yere fazla kelimeler ve tekrarlar bulunmamalı. 6) Seçeneklerde çok az bilinen ve çoğunluğunun kullanmadığı kelimeler kullanılmamalı. 7) Bir seçenek diğerinden çok uzun veya çok kısa olmamalı. 8) İpucu veren, belirsizlik ifade eden veya yanlışlığı apaçık ortada olan ifadeler kullanılmamalı. 9) Doğru cevapta kökteki bazı ifadeler tekrar edilmek zorunda kalınabilir. Böyle bir durumda ipucu olmaması adına, bu kelime köklerine diğer seçeneklerde de yer verilmelidir
10) Zıt seçenekler mümkün olduğu kadar kullanılmamalı, kullanılacaksa ikişer ikişer kullanılmalıdır. 11) Sayı ile ilgili seçenekler, maddenin kolay anlaşılması için ya küçükten büyüğe ya da büyükten küçüğe sıralanmalıdır. 12) “Yukarıdakilerin hepsi” seçeneğini kullanırken dikkatli olmak gerekir. Çünkü bu seçenekler çeldiricidir. 13) “Yukarıdakilerin hiçbiri” seçeneği kullanılırken de dikkatli olunmalıdır. 14) Testteki tüm soruların seçenek sayısı birbirine eşit olmalı 15) Bir testteki soruların seçenek sayısı 4 veya 5 olmalıdır. Ancak sadece ilköğretimin ilk sınıflarında seçenek sayısı 3 olabilir. 16) Bir testin bütününde doğru cevaplar seçeneklere mümkün olduğu kadar eşit dağıtılmalıdır. Örneğin 40 sorudan oluşan 5 seçenekli bir başarı testinde A, B, C, D, E seçeneklerinden her birine de 8’er doğru cevap düşecek şekilde ayarlanmalıdır. 17) Dört veya daha fazla ardışık sorunun doğru cevapları aynı seçenek olacak şekilde sıralanmamalıdır.
Kullanılacak alanlar Bilgi, kavrama, uygulama ve analiz düzeyindeki davranışları ve kısmen değerlendirme düzeyindeki davranışları ölçmede etkilidir. Sentez düzeyindeki davranışları ölçmede yetersizdir. Çok sayıda öğrencinin katıldığı sınavlarda kullanılır. Yapılacak sınavın sonuçları öğrenci için çok önemli kararları gerektiriyorsa kullanılır. (bunun nedeni geçerliğin, güvenirliğin ve puanlama güvenirliğinin yüksek olmasıdır) Sınavla geniş öğrenme konuları ölçülmek isteniyorsa kullanılır. (Çok sayıda soru sorularak, konuları temsil gücü sağlanır-kapsam geçerliği sağlanır).
Çoktan seçmeli testlerin; Olumlu yönleri Olumsuz yönleri Kapsam geçerliği yüksektir. Güvenirliği yüksektir. Puanlama objektiftir. Uygulanması ve puanlanması kolaydır. Her öğretim düzeyine uygulanabilir. (İlköğretim 3. sınıftan itibaren daha etkilidir.) Kalabalık gruplara uygulanabilir Ölçme sonuçlarına başka değişkenleri karıştırmadığından geçerlidir. İstatistiki işlemler yapılabilir. Üst düzey davranışları ölçemez Hazırlanması zor ve uzmanlık gerektirir. Şans başarısı vardır. Okuma hızı işe karıştığından dolayı geçerliği düşürür.
SORU YAZARKEN TEMEL KURAL SORUNUN ÖLÇTÜĞÜ DAVRANIŞI BİLENİN YAPTIĞI, BİLMEYENİN YAPAMADIĞI BİR SORU OLMALIDIR.