Solunum sisteminin viral infeksiyonları
Soğuk algınlığına neden olan viruslar Rhinoviruslar, 100↑ tip, %30-40 Coronavirus, 3 ↑ tip, >10 Parainfluenza, 4 tip, RSV, 2 tip, İnflunza virus, 3 tip, Adenovirus, 47 tip,
Solunum sisteminin viral infeksiyonları Rinoviruslar Ortomiksoviruslar İnfluenza virusları Paramiksoviruslar Parainfluenza virusları Respiratuar sinsityal virus
Rinoviruslar Genel özellikler: En önemli soğuk algınlığı virusu Burun bölgesini hedef alırlar (rino) 100’den fazla antijenik tip Pikornavirus ailesinden Küçük (30 nm), zarfsız; zarfsız olduğu için eter ve kloroform gibi lipid çözücülere dirençli, tek zincirli, ikozahedral simetrili RNA virusu
Rinoviruslar Genel özellikler: RNA kendi başına bulaşıcıdır. pH 5’in altında asit ortamlarda infeksiyöz yeteneklerini kaybederler. pH 3’ün altında hızla inaktive olurlar 50 C°’de 1 saat canlı kalabilirler. 24-37 ° C’de saatlerce canlı kalırlar Donma derecesinde yıllarca canlı kalırlar İyot,fenol/alkol başta olmak üzere birçok dezenfektan virusidaldir.
Image-reconstructed icosahedral structure of the human rhinovirus protein capsid.
Replikasyon sitoplazmada
Rinoviruslar Sadece insan ve bazı primat hücrelerinde çoğalırlar İnsan embriyo böbreği, insan amniyonu, diploit hücre kültürleri ve hep-2, he-la gibi devamlı hücre kültürlerinde çoğalırlar.
Rinoviruslar Patogenez: İnkbasyon süresi 2-3 gün 2.-3. Günde virus yayılımı en fazladır. Klinik belirtiler ilk 4 günde pik yapar. İnfekte kişilerin elleri ile ve damlacık yolu ile bulaşır. Hastaların %70-802inde nötralizan antikorlar gelişir ve uzun süre kalabilir. Nazal sekresyonlarda Ig A vardır. Interferonların iyileşmede önemli rolü vardır.
Hastalık ve klinik belirtiler; Rinoviruslar Hastalık ve klinik belirtiler; Nazal epitel hücrelere yerleşen virus nazal mukozaya yayılır. Hastalık 7 gün kadar devam eder. Soğuk algınlığı belirtileri hakimdir. Burun akıntısı, aksırma, nazal konjesyon, baş ağrısı, boğaz ağrısı, öksürük görülebilir. Ateş vakaların %10-20’sinde görülür. İlk günlerde lökositoz, daha sonra lenfositoz vardır.
Rinoviruslar Aile içi yayılım ve aynı ortamdaki bireylerin infekte olması çok kolaydır (%60-88) Sigara içenlerde hastalık geç düzelir. Komplikasyonlar: Bakteriyel sinüzit, otit
Rinoviruslar Tanı: İnfeksiyondan 1 gün önce ve 6 gün sonraya kadar virus izole edilebilir. Hastalığın 2. günü virusun en yoğun olduğu gündür. Viral antijenler ELISA ile gösterilebilir Virus uygun hücre kültürlerinde izole edilebilir. Nötralizasyon testi ile antikor araştırılabilir. ELISA ile IgA ve IgG araştırılabilir.
Rinoviruslar Epidemiyoloji: Sonbahar-ilkbahar ve yaz mevsiminde görülür. Çocukluktan itibaren her yaşta görülür. Toplu yaşanılan yerlerde salgınlar yapar
Rinoviruslar Tedavi: Nazal uygulanan interferonun etkili olduğu gösterilmiştir. Esas tedavi semptomatiktir Yüksek doz C vit. etkili
korunma
İnfluenza viruslar
Myxoviruslar Paramyxoviridae Orthomyxoviridae RSV Parainfluenza virusları Orthomyxoviridae Influenza A virus Influenza B virus Influenza C virus
Characteristic: Orthomyxoviridae: Paramyxoviridae: Size: Particle: 80-120nm (highly pleiomorphic) Core diameter: 9nm Particle: 125-250nm (somewhat pleiomorphic) Core diameter: 14-20nm Replication: Nuclear Cytoplasmic Genome: Segmented (-)sense RNA Non-segmented (-)sense RNA
The outer surface of the particle consists of a lipid envelope from which project prominent glycoprotein spikes of two types: haemagglutinin (HA), neuraminidase (NA), The inner side of the envelope is lined by the matrix protein. The particles are relative labile (half-life a few hours.), not resistant to drying, etc.
İnfluenza (grip) Akut, bulaşıcı ve salgınlar yapan bir solunum yolu viral infeksiyonu Her yaşta görülür. 1-3 yıl aralarla epidemiler yapar. 30-40 yıl aralarla pandemiler yapar Ortomiksovirus ailesindendir. Nükleoprotein antijenlerine göre A, B ve C olarak üç ana tipi vardır. Çok sayıda da alt tipi mevcuttur.
İnfluenza (grip) İnfluenza epidemileri virusun yüzey glikoproteinlerinin değişimi ile ortaya çıkan antijenik varyasyonlar nedeni iledir. Bu antijenik değişiklik hemaglutinin (HA) ve nöraminidaz (NA) antijenlerinin çeşitli determinantlarında görülür. İnfluenza A’daki bu büyük ve ani antijenik değişiklik antijenik şift, minör değişiklikler drift adını alır.
Majör değişiklik Minör değişiklik Sık olmak üzere nokta HA’de daha mutasyon Minör değişiklik
İnfluenza (grip) 80-120 nm çapında, pleomorfik RNA viruslarıdır. 4 antijeni bilinmektedir: İçte nükleoprotein ve matriks proteinleri tipe özel olup değişmezler. Nükleoprotein virusun A,B ve C olarak tiplendirilmesinden sorumludur. Dışta HA ve NA antijenleri alt tipe özeldir ve değişkendir. HÖ antikorları viral antijeni nötralize eder ve bağışıklığı sağlar. NA antikorları hastalığın şiddetini azaltır,
İnfluenza (grip) nasıl başlıyor? Virion---hemaglutinin alt grupları ile hücre yüzey glikoproteinlerine tutunur ve hücresel infeksiyon başlar. Hücreye giriş endozomlar yolu ile, hemaglutinin ayağının açılımı, plazma membran ve viral zarfın erimesi ile olur. Nükleokapsidler çekirdekte toplanır. Virionlar plazma membranında bir araya gelir. Olgun virus tomurcuklanma yolu ile hücreden ayrılır. Bu sırada lipid zar oluşur.
İnfluenza (grip) nasıl başlıyor? Nöraminidaz küme oluşumunu engeller, böylece serbest infektif partiküllerin sayısı artar. Yeni sentezlenmiş viral antijenler virion haline gelmeden önce konak savunma hücreleri tarafından infeksiyon engellenebilir.
Glikoproteinlerine tutunma REPLİKASYON Ha ile hücre yüzey Glikoproteinlerine tutunma endozomlar Replikasyon nükleusta
İnfluenza A ve B ile C farklılıkları İnfluenza C’nin 7 RNA segmenti vardır, nöraminidaz aktivitesi yoktur. C; B ve A’dan daha hafif bir hastalık oluşturur.
İnfluenzanın kimyasal ve fiziksel etkilenimleri 56° C’de infektivitesi yok olur. Formaldehit, asit, propiolakton, UV ile, dondurup çözme ile, infektivitesi yok olur. Liyofizasyon, +4 ° C , -20 ° C ve -70 ° C’de yıllarca canlı kalır.
İsimlendirme DSÖ önerileri doğrultusunda, tipe özgül NP antijeni ve suşa özgül HA ve NA antijenlerine göre yapılır. Virus, NP antijenik tipi, konakçı orjini (at, domuz, insan, vs), coğrafik orjin, suş no, izolasyon yılı, (HA,NA ag) Örnek: A/Shangai/11/87(H3N2) A/Equine/Prague/1/56(H7N7)
İsimlendirme İnfluenza B ve C’de HA ve NA’ya gerek yok Örnek:B/Beijing/184/93
Hastalık ve Klinik Hastalığın şiddeti antijenite ile ilgili Ani başlayan ateş, boğaz, eklem ağrısı, baş ağrısı, kuru öksürük Her yaşta görülür Komplikasyonları ciddi ve ölümcül olabilir İnfluenza A en ciddi olan İnfluenza B çocuklarda ciddi
Hastalık ve Klinik Çocuklarda gastrik-influenza Krup İnfluenza B’de Reye Sendromu
Komplikasyonlar Akut miyozit, Ensefalopati Pnömoni Sekonder bakteriyel infeksiyonlar Akciğer, kulak H.influenza, pnömokok, stafilokok
İnkübasyon: 1-3 gün, 1-2 gün önce ve ilk 3 gün bulaştırıcı Viremi nadir Gebelerde ciddi seyir
Tanı Genellikle klinik Boğaz burun çalkantı suyundan izolasyon Serolojik tanı IFA KB SRD
Epidemiyoloji Dünyanın her yerinde, her yaşta ve her cinste görülür Sporadik, epidemik veya pandemik olabilir. Virusun antijenik yapısındaki değişiklikler enfeksiyonun şiddetini belirler Antijenik değişiklikler HA ve NA glikoproteinlerinde meydana gelir
Antijenik drift İnfluenzanın alttipinde her yıl veya iki-üç yılda bir oluşan küçük antijenik değişiklikler günümüze kadar H1,H2,H3 ve N1, N2 görülmüştür Drift, bir veya birkaç aminoasitteki protein yapı değişikliğidir. Nokta mutasyon olarak adlandırılır.
Antijenik şift Ha veya NA antijenleri tamamen değişmiştir. Antijenik şift pandemi habercisidir.
Majör değişiklik Minör değişiklik Sık olmak üzere nokta HA’de daha mutasyon Minör değişiklik
Tedavi, korunma Semptomatik tedavi medikal tedavi yatak istirahatı bol sıvı, ateşin düşürülmesi medikal tedavi Amantadin Rimantadin Oseltamivir
Korunma Aşılama Aşılamada hedef gruplar influenza aşıları inaktive aşılardır. 11 günlük embriyonlu yumurtada hazırlanır. Aşılamada hedef gruplar 65 yaş üzeri kalp-akciğer hastaları immün sistem baskılanmaları, şeker hastaları sağlık personeli
Infection cycle of H5N1 Avian Influenza
Respiratory Syncytial Virus (RSV)
RSV Çocukluk çağında görülür Ciddi ASYİ neden olur Paramyxoviridae ailesinden
RSV -özellikler 30-350 nm çapında zarflı virus Küresel ve filamentöz şekiller pH ve ısı değişikliklerinden hızla etkilenir 55C’de 5 dkda %90’ı ölür 37C’de 1 saat stabil kalır, 24 h’de %90’ı ölür Dezenfektan ve UV’ye duyarlıdır
RSV -özellikler İki alt tipi vardır: (füzyon proteinleri farklıdır) RSV-A RSV-B
RSV-Patogenez İnkübasyon:5 gün Önce nazofarenkste çoğalır, sonra alt solunum yollarına yayılır Virus dışarı atılmadan füzyon sayesinde sinsitya oluşturarak hücreden hücreye yayılır
RSV-Klinik Erişkinlerde soğuk algınlığı belirtileri Çocuklarda yaş küçüldükçe klinik ağırlaşır Ateş Solunum sıkıntısı Öksürük Siyanoz
RSV-tanı-tedavi Hücre kültürü Ag tesbiti Serolojik tanı Ribavirin