ÖRNEKLEM VE ÖRNEKLEME Dr.A.Tevfik SÜNTER
Örneklemin evreni temsil kriterleri; Örnekleme Örneklemin evreni temsil kriterleri; Yeterli büyüklük Uygun yöntem Taraf tutmayı önleyici önlemler Evrene benzerlik Örneklem hatası Genelleme
Örnekleme Yöntemleri Olasılıklı Örnekleme Yöntemleri Basit rasgele örnekleme Tabakalı rasgele örnekleme Sistematik örnekleme Küme örnekleme
Basit rasgele örnekleme Avantajları Basit Örnekleme hatası kolayca ölçülür Dezavantajları Birimlerin tam listesi gerekir Her zaman en iyi temsil etme sağlanamaz Birimler dağınık olabilir
RASTGELE SAYILAR TABLOSU
Sistematik örnekleme N = 1200, n = 60 örnekleme oranı = 1200/60 = 20 Bireylerin 1’den 1200’e kadar listelenmesi 1 ile 20 arasında rasgele bir sayı seçilmesi (örn: 8) Seçilen 1. birey = listede 8’inci 2. birey = 8 + 20 = 28’inci vb………… 8
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 ……..
Sistematik örnekleme
Tabakalı Örnekleme Öğrenim düzeyi farklı bireylerden oluşan evrenden örnek seçimi Öğrenim Evren Oran Örnek Yok 40 40/500=0.08 75x0.08=6 İlköğretim 360 360/500=0.72 75x0.72=54 Lise 90 90/500=0.18 75x0.18=13 Üniversite 10 10/500=0.02 75x0.02=2 Toplam 500 0.15 75
Öğrenimi Evren Oran Örnek Yok 40 40/500=0.08 75x0.08=6 İlköğretim 360 360/500=0.72 75x0.72=54 Lise 90 90/500=0.18 75x0.18=13 Üniversite 10 10/500=0.02 75x0.02=2 Toplam 500 0.15 75
Küme örnekleme İlke Birimlerin gruplarının (kümeler) rastgele örneği Seçilmiş kümelerde, bütün birimler veya birimlerin oranı (örnek) dahil edilir
Örnek: Küme örnekleme Bölüm 1 Bölüm 2 Bölüm 3 Bölüm 5 Bölüm 4
Küme örnekleme Avantajları Dezavantajları Basittir çünkü evrende örnekleme birimlerinin tam listesine ihtiyaç yoktur Daha az seyahat/kaynak gerekir Dezavantajları Kümeler homojen ise hassas değildir ve bu nedenle örnek varyasyonu evren varyasyonundan daha büyük olur (büyük tasarım etkisi) Örnekleme hatasının ölçümü zordur
Örnekleme Yöntemleri Olasılıksız Örnekleme Yöntemleri Gelişigüzel örnekleme Kota örnekleme Amaçlı örnekleme Kartopu örnekleme