6.SINIF KİMYA Ünite:1 MADDENİN MADDENİN TANECİK TANECİK YAPISI YAPISI

6.SINIF KİMYA MADDEYİ OLUŞTURAN TANECİKLER ELEMENTLER VE BİLEŞİKLER FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİM MADDENİN HALLERİNİN TANECİKLİ YAPISI

6.SINIF KİMYA MADDEYİ OLUŞTURAN TANECİKLER Çevremizdeki varlıklar arasında kütlesi olan ve boşlukta yer kaplayan herşeye MADDE denir.(defter masa hava su taş demir kolonya süt vb)Bu maddelerin bazılarını gözümüzle rahatça görebiliriz.Ancak hava oksijen karbondioksit gibi bazı gazlar gözle görülmediği halde boşlukta yer kapladıkları ve ağırlıkları olduğu için maddedir.Ancak ses ışık ateş madde değildir. Maddelerin genel olarak iki çeşit özelliği vardır. 1. Ortak Özellikler : - Kütle - Hacim - Eylemsizliktir. 2. Ayırt Edici Özellikler: - Erime noktası - Kaynama noktası - Çözünürlük - Öz kütle (yoğunluk) dir..

6.SINIF KİMYA

MOLEKÜLAynı cins veya farklı cins atomların birbirine bağlanmasıyla oluşan yapılardır.Bir molekülde en az iki atom birbirine bağlanmıştır. Şekilde görüldüğü gibi bazı moleküller tek cins atomdan bazı moleküller de farklı cins atomlardan oluşabilir. Doğada pek çok madde olduğundan bu maddeleri daha rahat inceleyebilmek için sınıflama yapılır.

6.SINIF KİMYA SAF MADDELER: Yapısında tek cins atom ya da tek cins molekül bulunan maddelere saf madde denir.Element ve bileşiklerin tamamı saf maddedir.(Arı su altın karbondioksit vb.) Yukarıda verilen maddelerin üçü de saf maddedir. I. madde tek cins atomdan II. ve III. madde de tek cins molekülden meydana gelmiştir.

6.SINIF KİMYA A) ELEMENTLER: - Yapısında tek cins atom bulunan maddelere element denir.Yapıtaşları atomdur.Doğada pek çok element vardır. - Atomlar halinde veya moleküller halinde olabilirler.Atomik halde birbirine yakın olan veya bağlanan atomların sayıları önemli değildir.Moleküler halde olduklarında atomlar birbirine bağlarla bağlanmıştır belirli sayıda atom molekülü oluşturur. - Elementler homojendir.Her yerinde aynı özelliklere sahiptir. - Elementler tek bir büyük harf ya da bir büyük bir küçük harfle gösterilir.Bunlara sembol denir.Semboller elementlerin Latince isimlerinin harflerinden türetilmiştir.Sembollerde iki büyük harf olmaz.İlk harf büyük diğeri küçük yazılır. ÖRNEK:Azotun Latince adı Nitrojen'dir. Sembolü de N ' dir.Demirin Latince adı Ferrium olduğundan sembolü Fe ' dir.

6.SINIF KİMYA

B) BİLEŞİKLER: Farklı cinsten atomların kendi özelliklerini kaybedip birtakım yeni özellikler kazanarak belirli oranlarda birleşerek meydana getirdiği yeni maddelere bileşik denir.Günlük hayatta çok karşımıza çıkan su şeker tuz bileşiklere örnek verilebilir. -Bileşiklerin yapısında en az iki çeşit farklı atom bulunur.Bu atomlar yeni bir molekül oluşturmuştur.Bileşik tek cins molekülden oluşur. Örneğin su molekülü 1 oksijen atomu ile 2 hidrojen atomunun birleşmeşinden oluşur. - Bileşikler bileşiği oluşturan atomların sembollerinin yanyana yazılması ile gösterilir. Örneğin; gibi.

6.SINIF KİMYA Bileşik formülü yazılırken kaç farklı atom varsa o atomların sembollerinin baş harfleri büyük yazılır.Kısacasi bir formüle baktığımız zaman büyük harfleri sayarsak o bileşiğin kaç farklı atomdan oluştuğunu anlayabiliriz. -Bileşik formüllerinde sembollerin altına yazılan rakam o atomdan kaç tane bulunduğunu gösterir. Örnek: formülünde 3 farklı atom vardır.Hidrojen kükürt ve oksijen.Bunları büyük harf kullanımına bakarak anlayabiliriz.Atom sayılarını da harflerin altındaki sayılardan anlarız.Bu bileşikte 2 tane hidrojen 1 tane kükürt ve 4 tane oksijen atomu birleşmiş ve sülfirik asit molekülü oluşturmuştur. - Bileşikler homojendir. - Bileşiği meydana getiren elementler kendi özelliklerini kaybedip yeni özellikler kazanmıştır. - Bileşiklerin yoğunluk erime noktası kaynama noktası gibi ayırt edici özellikleri vardır. Bileşikler daha basit maddelere ayrılabilir fakat elementler ayrıştırılamazlar.

6.SINIF KİMYA SAF OLMAYAN MADDELER KARIŞIMLAR:İki veya ikiden fazla maddenin karıştırılmasıyla oluşmuş maddelere karışım denir.(tuzlu su şekerli su toprakayran vb.)Karışımda maddenin kimyasal yapısı bozulmaz sadece fiziksel bir karışıp birleşme söz konusudur.Karışımlar saf olmayan maddelerdir.Yapılarında birden fazla cins atom birbirine bağlı olmadan bulunur.Ya da yapısında birden fazla molekül bulunabilir.Örneğin; hava azot oksijen karbondioksit karbonmonoksit vb gazların karışımıayran ise yoğurt su ve tuz karışımıdır.

6.SINIF KİMYA

KARIŞIM ile BİLEŞİK ARASINDAKİ FARKLAR 1. Bileşiği oluşturan maddeler kendi özelliğini kaybeder karışımı oluşturan maddeler kendi özelliğini kaybetmez. 2. Bileşikler yalnızca elementlerden oluşur karışımlar element veya bileşiklerden oluşabilir. 3. Bileşiklerde birleşme oranı sabittir karışımlar her oranda birleşebilir. 4. Bileşik oluşurken tamamen yeni bir madde oluşur karışımlarda yapı değişmez. 5. Bileşikler homojendir karışımlar homojen ya da heterojen olabilir. 6. Bileşikler kimyasal yollarla birbirinden ayrılabilir karışımlar fiziksel yollarla ayrılabilir. 7. Bileşiklerin belli bir kimyasal formülleri vardır karışımların belirli formülleri yoktur.

6.SINIF KİMYA MADDENİN FİZİKSEL HALLERİ Çevremizde katı sıvı ve gaz halde olan maddeler vardır.Bazen bir maddenin bir halden diğer hale de geçtiğini gözlemlediğimiz olmuştur. KATI HAL: - Maddenin belirli bir şekli ve belirli bir hacmi olan halidir.(taş demir cam tahta kağıt vb) - Katı maddelerin atom veya molekülleri arasındaki boşluk çok azdir. - Maddenin en düzenli halidir.(Çünkü tanecikler arasındaki boşluk yok denecek kadar azdır.) - Tanecikler arası çekim kuvvetinin en fazla olduğu haldir.Bu nedenle belirli bir şekle sahip olan haldir.Öteleme hareketi yapamazlar. - Tanecikler birbirine çok yakın olduğundan titreşim hareketi yapar birbirlerinin arasına

6.SINIF KİMYA

ÜNİTE:2 MADDE VE ISI

6.SINIF KİMYA