ŞİDDETİ TANIMA VE ÖNLEMEDE AİLENİN ROLÜ BAHÇELİEVLER REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

ŞİDDET NEDİR? Şiddet, kişinin kızgınlık, öfke, kin, nefret, düşmanlık gibi olumsuz duygularla güç ve baskı uygulayarak insanların bedensel veya ruhsal açıdan zarar görmesine neden olan bireysel veya toplu hareketlerin tümüdür.

ŞİDDET ÇEŞİTLERİ 1. Fiziksel şiddet; bireyin bedenine zarar veren; vurma, tokat atma, tekme atma, boğazını sıkma, sertçe sarsma, yumruklama, ısırma, yakma, çimdikleme gibi davranışlardır.

2.Duygusal (sözel) şiddet; en sık karşımıza çıkan, sonuçlarını daha çok uzun dönemde gösteren şiddet şeklidir.Karşımızdaki kişiden sevgi ve şefkati esirgeme, sürekli onu aşağılama, hakaret etme, alay etme, yok sayma, umursamama, bağırma, azarlama, izole etme, tehdit etme, isim takma başkalarının çocuğu aşağılamasına göz yumma gibi davranışlardır.

Okulda Şiddet Denildiğinde Tehdit, Hırsızlık, Zorbalık, Cinsel saldırı, Silah taşıma, Kavga saldırı, Silah kullanma, Grup veya çete saldırıları, Haraca kesme, para sızdırma amacıyla tehditler kullanma

ŞİDDETİN NEDENLERİ Aile Çevre Genler Çocuğun kişilik özellikleri ve psikolojik durumu

AİLE Aile içi iletişimin kopuk olması, Tutarsız disiplin, Aile içinde şiddete tanık olması, Ailenin sosyo-ekonomik durumunun düşük olması, Ailelerin çocukların fiziksel ve psikolojik yapısı ile ilgili bilgi sahibi olmaması, Çocuğun fiziksel ve duygusal açıdan istismar edilmesi ve şiddet görmesi .

ÇEVRE Çocuğun şiddet gösteren ve suç işleyen akran ya da akraba grubu içinde olması, Televizyondaki, şiddet içerikli yayınların çocuğun davranışlarına model olması

BİREYSEL FARKLILIKLAR Hiperaktivite bozukluğu, Dikkat problemleri , Akademik başarısızlık, Sosyal uyumsuzluk , Psikolojik rahatsızlıklar

ERGENLİK DÖNEMİNDE RİSK BELİRTİLERİ Kurallara uymak istememesi, Arkadaşlarının ya da büyüklerinin düşüncelerine ve duygularına kayıtsız kalması, İnsanlara kötü davranması ve problemlerinin çözümü için fiziksel şiddete ya da şiddet tehditlerine başvurması Hayatta sürekli haksızlığa uğradığını düşünmesi ve söylemesi, Okulda başarısız olması ve sık sık dersten kaçması, Okuldan kaçması, Okuldan uzaklaştırılması ya da atılması, Çetelere, kavgalara katılması, hırsızlık gibi davranışlarda bulunması Alkol, ilaç ya da uçucu madde kullanması

ERGENE ETKİSİZ YAKLAŞIMLAR Eleştirmek Nasihat etmek Tartışmak Suçlamak Acımak Taraf tutmak Bilgiçlik taslamak Yargılamak Etiketlemek Cezalandırmak Kurtarıcı rolü üstlenmek

ŞİDDETE MARUZ KALAN ÇOCUK (MAĞDUR) OKULDA; Teneffüslerde genellikle yalnızdır, sınıfta hiç yakın arkadaşı yoktur Takım oyunlarına seçilmez veya en son seçilir Teneffüslerde öğretmene veya diğer yetişkinlere yakın olmak ister Sınıfta konuşma zorluğu çeker, endişeli ve güvensiz bir yüz ifadesine sahiptir Okul başarısı aniden veya yavaş yavaş düşer Canını acıtmaktan korkar Yaşıt grupları içinde kendini göstermekten (fiziksel veya sosyal olarak) kaçınır.

ŞİDDETE MARUZ KALAN ÇOCUK (MAĞDUR) Evde; - Eve üstü başı, kitapları ve çantası yırtılmış veya kirlenmiş gelmesi - Belli bir açıklama olmaksızın vücudunda yara, çürük, kesik, tırnak izi olması - Eve arkadaş getirmemesi, arkadaşlarına hiç gitmemesi - Partilere davet edilmemesi, kendi partisine okuldan kimseyi davet etmek istememesi Okula gitmek istememesi, - Okula giderken yolu gereksiz uzatması - Korkulu rüyalar görmesi, uykusunda ağlaması, yatağını ıslatması - Ödev yapma isteğinin azalması - Duygusal değişiklikler, sık ve nedensiz ağlama - Sık sık nedensiz ekstra para istemesi

KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ (ŞİDDETE MARUZ KALAN) MAĞDUR Ev yaşamından hoşlanır, ailesi ile yakın ilişki içindedir. - Çekingen, içedönük, endişeli, pasif, eli sıkıdır. Başkalarına az ilgi gösterir ve iletişim becerileri zayıftır. Sosyal olarak duyarsızdır, sosyal becerileri etkili değildir, kolay boyun eğer. Uyum zorlukları çeker, etkili olamama gibi kaygı sorunları vardır. Aşağılık duygusu vardır. Kendisini zihinsel yetenek ve çekicilikte yetersiz görür. Bazı sorunlarla tek başına baş edemeyeceğine inanır ve yaşıtlarından yardım isteyemez. Kendini çaresiz ve etkisiz hisseder. - Zorbalığı hak ettiğini sanır.

FİZİKSEL ÖZELLİKLER Fiziksel güçleri zayıftır, intikam alamazlar. MAĞDUR Fiziksel güçleri zayıftır, intikam alamazlar. Spor yetenekleri yoktur. Bahçe oyunlarına ilgileri ve becerileri yoktur. Enerji düzeyleri düşüktür. Acıya dayanma eşikleri düşüktür, güvensiz oldukları için korkaktırlar. Zorbalardan yaşça ve bedence küçüktürler. Fiziksel bozuklukları -gözlük,şişmanlık, aşırı zayıflık vs.- olabilir. Fiziksel çekicilikleri ortalamanın altındadır.

KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ (ŞİDDETİ UYGULAYAN) ZORBA Evde az zaman geçirir, aile içinde olumlu etkileşimi azdır. Güvenli, hazır cevap, dalgacı ve alaycıdır. İletişimde başarılıdır. Başı otorite ile derde düştüğünde kurtulmayı bilir. Kendi sosyal idealine uygun olan baskın ve güçlü erkeklere uyma gösterir,yaşıtlarınca kabul gören "maço" imajı taşır (erkekler). Kaygı düzeyi düşüktür. Güce dayalı benlik algısına sahiptir; kendisini sert, başarılı ve becerikli görür; tatminsizlik duymaz. Kendisini okulda aldığı notlara göre daha akıllı bulur; güvenli, dışa dönük ve rahattır. Baş etme becerileri yüksektir, bağımsızdır ve kendini güvenle ortaya koyabilir. Mağdurun cezayı hak ettiğine inanır. Sosyal yönden cüretkâr olarak tanımlanır

FİZİKSEL ÖZELLİKLER ZORBA Fiziksel olarak güçlü ve saldırı güvenleri yüksektir. Koordinasyonları yüksektir,sporda başarılıdırlar. Enerjik ve aktiftirler. Acıya dayanma eşikleri yüksektir,gözü pektirler. Mağdurlardan yaşça ve bedence büyüktürler. Görünümleri normaldir. Fiziksel olarak çekicidirler.

AİLELER NE YAPABİLİR?

Çocuğunuzun her şeyin farkında olduğunu bilin: Çocuklar kendilerine şiddet uygulanmasa veya şiddet onların yanında gerçekleşmese bile şiddeti hissederler ve bundan etkilenirler. Çocuğunuzla şiddeti konuşun: Çocuğunuzla konuşmaya karar verdiğinizde onun sizinle bu konuyu konuşmak istemeyebileceğini veya cevaplamakta oldukça zorlanacağınız sorular sorabileceğini baştan kabul edin. Sorularına açık ve doğru cevap verin. Sizinle duygularını paylaşması için onu cesaretlendirin, ama konuşmak istemiyorsa zorlamayın. Onu dinleyin ve duygularını kabul edin: Onu ilgi ve anlayışla dinleyin. Yargılamayın, eleştirmeyin ve duygularını geçiştirmeye çalışmayın. Şiddetin, nedeni ne olursa olsun kesinlikle yanlış bir davranış olduğunu belirtin. Çocuğu aracı olarak kullanmayın: Aile içi tartışmalarda çocuğunuzun sizinle eşiniz arasında arabuluculuk yapmasını ya da taraf tutmasını istemeyin.

Güven verin: Çocuğunuza çevresinde yaşanan şiddet hakkında yardım alabileceği kişiler olduğunu ve gerekirse yasal yollara başvurabileceğinizi anlatarak güven verin. Yardım isteyin: Öğretmen şiddetin etkileri ile baş etmesinde çocuğunuza destek ve anlayış gösterebilir, çocuğunuzu eğer varsa okuldaki Psikolojik Danışma ve Rehberlik Servisine yönlendirebilir. Ayrıca en yakındaki Rehberlik Araştırma Merkezi ve destek verebilecek kuruluşlar hakkında size bilgi verebilir. Öğretmen, durumdan haberdar olursa çocuğunuzun davranışlarıyla ilgili daha doğru bir anlayış geliştirebilir.

Çocuklarınızın televizyonda ne izlediklerini bilin: Televizyon programlarında, sinemalarda ve bilgisayar filmlerinde izledikleri şiddet hakkında onlarla konuşun. Bu tür davranışların gerçek hayatta ne kadar acı verici olduklarını ve ne tür ciddi sorunlara yol açabileceklerini anlamalarını sağlayın.

Korunmayı öğretin: Çocuğunuza çevredeki şiddet tehlikeli boyutlara varacak olursa neler yapması gerektiğini öğretin (saklanmak, polise haber vermek, öğretmenlerinden yardım istemek,komşunun ya da akrabalardan birinin evine kaçmak gibi). Çocuğunuza şiddet kullanmamayı öğretin: Bazı çocuklar şiddet uygulayan ebeveyni tarafından şiddete kullanmaya teşvik edilir. Onlara şiddet kullanmamayı öğretmek önemlidir. Çocuğunuza şiddetin kabul edilemez ve yanlış bir davranış olduğunu anlatın, kız ve erkek çocuklarınız arasında ayırım yapmayarak ona kadın ve erkek rolleriyle ilgili sağlıklı bir bakış açısı kazandırın, kızgınlığınızı ondan çıkartmaya kalkışmazsanız onun da şiddeti doğal bir olaymış gibi görmesinin önüne geçebilirsiniz.

Çocuğunuzun akran grupları hakkında bilgi edinin: Arkadaşları arasında şiddet ve suç davranışları normal davranışlar olarak algılanıyor ise, çocuk akranlarına uymak onların beğenisini almak için aynı davranışları sergileyebilir.

Evinizde silah kullanıyor yada bulunduruyorsanız, silahların yada diğer öldürücü araçların tehlikeleri konusunda çocuklarınızı bilgilendirin: Eğer evinizde tabanca yada tüfek varsa, içini boşaltıp, kurşunları ve silahları ayrı ayrı kilitli dolaplarda saklayın. Doldurulmamış bile olsalar bu silahları asla çocuklarınızın bulabilecekleri yerlerde saklamayın. SİLAH TAŞIMANIN ÇOCUKLARA VERECEĞİ MESAJ, SORUNLARIN SİLAHLARLA ÇÖZÜLEBİLECEĞİDİR.

Anne-babaya yönelik şiddet Küfürlü konuşma, korkutma, tehdit etme, anne ya da babaya fiziksel zarar verme, eşyalara ve eve zarar verme ya da bıçak vb. silahla tehdit etmeyi içerebilir. Anne-babaya yönelik şiddet ister bir kere yaşanmış olsun, isterse sürekli bir tutum olsun ve çocuğunuzun bu davranışındaki nedeni her ne olursa olsun, bunun mazur görülemeyeceğini unutmayın ve kesinlikle izin vermeyin.

Çocuğunuzun iyi davranışlarına dikkat edin ve bunları fark ettiğinizi ve takdir ettiğinizi ona belirtin: İzin verdiği ölçüde, onun sevdiği şeyleri yaparak birlikte zaman geçirmeye gayret edin. Ergenlik dönemindeki çocuğunuzun artık “çocuk” olmadığı gerçeğini kabul edin ve buna uygun davranın. Sınırlarınızı belirleyin ve çocuğunuza da belirtin: Sınırı aşması halinde yapacağınızı söylediğiniz şeyi mutlaka yapın. Tüm bunlar işe yaramıyorsa:Mutlaka uzman yardımı alın.

Ö F K E O sizi kontrol edeceğine siz onu kontrol edin....

ÇOCUĞUNUZA KARŞI KONTROLÜNÜZÜ KAYBEDECEĞİNİZİ HİSSEDİYORSANIZ…

Hemen durun ve içinizden 10’a kadar sayın Hemen durun ve içinizden 10’a kadar sayın. Bunu yaparken bir kaç kez derin nefes alın ve yavaş yavaş verin.

Çocuğunuza çok öfkeli olduğunuzu ve sakinleşene kadar bu konuyu konuşmak istemediğinizi söyleyin.

Çocuğunuzun yanından uzaklaşın; mümkünse odanıza gidin ve sakinleşene kadar orada kalın. Hâlâ sakinleşemediyseniz gidin bir yastığı yumruklayın.

Sakinleşince çocuğunuzun yanına dönün ve sorun davranışa çözüm bulmaya çalışın.

Gün içinde özellikle stresli olacağını bildiğiniz saatlerde, sadece kendiniz için kullanacağınız bir zaman ayırın. Örneğin çalışan bir anne, eve geldiğinde kendisine ayıracağı bir 15 dakikalık süre olursa, çocuklarının ihtiyaçlarını, kızmadan daha iyi karşılayabilir.

Öfkelendiğinizde karşılaştığınız sorunu, nasıl tepkide bulunduğunuzu, bu tepkinin ne gibi sonuçlar doğurduğunu ve sorunu halletmek için iyi bir yol olup olmadığını, neyin daha iyi olabileceğini düşünün.

Unutmayın tüm bunları yapmakla, bir yandan onu ve kendinizi incitmekten kaçınırken diğer yandan da ona öfkenin nasıl kontrol edilebileceğini öğretmiş olursunuz.

Öfkenizi yüksek düzeyde yaşıyorsanız, çevreye saldırıyor, zarar veriyorsanız mutlaka bir uzmana danışın.

Herkesin Dikkatine; Herhangi bir kimse öfkelenebilir. Bu kolaydır. Ne var ki; Doğru İnsana Doğru Derecede Doğru Zamanda Doğru Maksatla ve Doğru Biçimde Öfkelenmek İşte Bu Zordur.... ARİSTO

UNUTMAYIN, ŞİDDET ÖĞRENİLMİŞ BİR DAVRANIŞTIR UNUTMAYIN, ŞİDDET ÖĞRENİLMİŞ BİR DAVRANIŞTIR. EĞER OLUMSUZ BİR DAVRANIŞ ÖĞRENİLMİŞSE OLUMLU BİR DAVRANIŞI DA ÖĞRETEBİLİRİZ…

TEŞEKKÜRLER Sorularınız