Open Systems Interconnection AĞ TEMELLERİ -2 O S I referans modeli Open Systems Interconnection

OSI MODELİ OSI başvuru modeli, iki bilgisayar arasındaki iletişimin nasıl olacağını tanımlar. Model, 7 katmana ayrılmıştır. Her katman, girişi, çıkışı ve görevi belirli olan modüler yapıya sahiptir. 2

OSI MODELİ Uygulama Katmanı Sunuş Katmanı Oturum katmanı Fiziksel Katman Veri Hattı Katmanı Ağ Katmanı Taşıma Katmanı Oturum katmanı Sunuş Katmanı Uygulama Katmanı 3

OSI MODELİ OSI modelinde iletişim problemi yedi katman ile çözülmüş. İki bilgisayar sisteminin birbiriyle iletişim kurabilmesi için önce uygulama programı, sistemin 7. katmanıyla konuşur. Bu katman 6. katmanla ve böylece ilerler. Ardından iletişim network hattına oradan da diğer sistemin 1. katmanına geçer. Buradan diğer katmanlara yükselir. 4

OSI MODELİ KATMANLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ Her bir katmanın görevi bir üst (yüksek) katmana servis sağlamaktır. İki bilgisayar arasındaki iletişimde katmanlar sırasıyla iletişim kurarlar; eş düzeydeki katmanlar aslında doğrudan iletişim kurmazlar ancak aralarında sanal bir iletişim oluşur. 5

OSI MODELİ 6

OSI MODELİ Uygulama katmanı veriyi sunum katmanına sunum ise oturum katmanına aktarır. Bu şekilde veri fiziksel katmana kadar ulaşır.   Veri alımında ise bu işlem tam tersi şekilde gerçekleşir. 7

OSI MODELİ 8

Hub’lar fiziksel katmanda tanımlıdır. OSI MODELİ katmanları 1-Fiziksel Katman (Physical Layer) Verinin fiziksel olarak hat üzerinden aktarılması için gerekli işlevleri kapsar. Bu katman için tanımlanan standartlar taşıyıcı işaretin şekli, verici ve alıcı konumundaki uç noktaların elektriksel ve mekanik özelliklerini belirler. Kablo, konnektör standartları bu katmanda yapılır. (UTP,RJ45,RS,232C,V.35...) Hub’lar fiziksel katmanda tanımlıdır. 9

OSI MODELİ katmanları 2-Veri Hattı Katmanı (Data Link Layer) Ağ katmanından aldığı veri paketlerine hata kontrol bitlerini ekleyerek çerçeve (frame) halinde fiziksel katmana iletme işinden sorumludur. İletilen çerçevenin doğru mu yoksa yanlış mı iletildiğini kontrol eder, eğer çerçeve hatalı iletilmişse çerçevenin yeniden gönderilmesini sağlar. Frame'ler verileri belli bir kontrol içinde göndermeyi sağlayan paketlerdir. 10

3- Ağ Katmanı (Network Layer) OSI MODELİ katmanları 3- Ağ Katmanı (Network Layer) Bu katman, veri paketlerinin ağ adreslerini kullanarak bu paketleri uygun ağlara yönlendirme işini yapar. Adresleme işlemlerini (Mantıksal adres ve fiziksel adres çevrimleri) yürütür. Yönlendiriciler (Router) bu katmanda tanımlıdırlar. Örnek; IP protokolü bu katmanda görev yapar. 11

4- Taşıma Katmanı (Transport Layer) OSI MODELİ katmanları 4- Taşıma Katmanı (Transport Layer) Taşıma katmanı üst katmanlardan gelen veriyi ağ paketi boyutunda parçalara böler. Taşıma katmanında verinin uçtan uca iletimi sağlanır. Verinin hata kontrolü ve zamanında ulaşılıp ulaşmadığı kontrol edilir. Taşıma katmanı üst katmanlara taşıma servisi sağlar. 12

5- Oturum Katmanı (Session Layer) OSI MODELİ katmanları 5- Oturum Katmanı (Session Layer) Oturumun kurulması, yönetilmesi ve sonlandırılmasını sağlar. Haberleşmenin organize ve senkronize edilmesini sağlar. Bu katmanda çalışan çeşitli protokoller farklı bilgisayarlarla aynı anda olan bağlantıları yönetme imkanı sağlarlar. 13

5- Oturum Katmanı (Session Layer) OSI MODELİ katmanları 5- Oturum Katmanı (Session Layer) Oturum katmanı bir bilgisayar birden fazla bilgisayarla aynı anda iletişim içinde olduğunda, gerektiğinde doğru bilgisayarla konuşabilmesini sağlar. Örneğin A bilgisayarı B üzerideki yazıcıya yazdırıken, C bilgisayarı B üzerindeki diske erişiyorsa, B hem A ile olan, hem de C ile olan iletişimini aynı anda sürdürmek zorundadır. 14

6- Sunum Katmanı (Presentation Layer) OSI MODELİ katmanları 6- Sunum Katmanı (Presentation Layer) Sunum katmanının en önemli görevi yollanan verinin karşı bilgisayar tarafından anlaşılabilir halde olmasını sağlamaktır. Böylece faklı programların birbirlerinin verisini kullanabilmesi mümkün olur. Ayrıca bu katmanda; veriyi sıkıştırma/açma, şifreleme/şifre çözme işlemleri de yerine getirilir. Bu katmanda tanımlanan bazı standartlar; PICT ,TIFF ,JPEG ,MIDI ,MPEG, HTML 15

7- Uygulama Katmanı (Application Layer) OSI MODELİ katmanları 7- Uygulama Katmanı (Application Layer) Bilgisayar uygulaması ile network arasında gerçek bir arabirim sağlar. Bu katman kullanıcıya en yakın olandır. Sadece bu katman diğer katmanlara servis sağlamaz. Uygulama katmanında uygulamaların network üzerinde çalışması sağlanır. Kullanıcı tarafından çalıştırılan tüm uygulamalar burada tanımlıdır. 16

Eşten Eşe İletişim Eşten - eşe (peer-to-peer) ağlarda genellikle sınırlı sayıda PC birbirine bağlıdır. Bu bilgisayarlar düzey olarak aynıdır. Yani içlerinden birisinin ana bilgisayar olarak kullanılması söz konusu değildir. Bir bağlantı aracılığıyla isteyen kullanıcılar birbirleriyle iletişim kurar ya da dosya alışverişi yapabilirler 17

Eşten Eşe (Peer-to-peer) İletişim 18

TCP/ IP Modeli Hazırlayan:Akif GÖKÇE 19

TCP/IP Referans Modeli OSI modelinin tüm dünyada gördüğü genel kabule rağmen internetin kullandığı model TCP/IP’dir (Transmission Control Protocol/Internet Protocol). TCP/IP referans modeli dünyanın neresinde olursa olsun iki bilgisayarın neredeyse ışık hızında haberleşmesini sağlar. 20

TCP/IP Referans Modeli TCP/IP modeli de tıpkı OSI modelinde olduğu gibi katmanlı bir yapıya sahiptir. Modelin 4 katmanı vardır: Uygulama (Application), Taşıma (Transport), Internet, Ağ (Network). 21

TCP/IP Referans Modeli Görüldüğü gibi bazı katmanlar OSI modelinde ki katmanlarla aynı ismi taşıyor. Ancak bu göz ardı edilmeli ve iki model katmanları birbirine karıştırılmamalıdır. Çünkü katmanların ismi aynı olsa bile yapılan işler farklılık göstermektedir. 22

TCP/IP Katmanları  Uygulama katmanı: Ağa erişmek için gerekli uygulama protokollerini içerir.  Ulaşım katmanı: Burada kullanılmak üzere iki uçtan-uca protokol tanımlanmıştır. Bu protokoller: TCP(Transmission Control Protokol) ve UDP’dir. (User Datagram Protokol) 23

TCP/IP Katmanları  İnternet katmanı: Bir paket yapısı ve IP( internet Protokol) adı verilen protokol tanımlar. Paketlerin oluşturulması, yönlendirilmesi, ortamdaki tıkanıklıkların giderilmesi bu protokolün görevidir.  Düğümden – Ağa Katmanı: Bu katmanın amacı düğüm ile ağ arasında IP paketlerini gönderecek bir bağlantının kurulmasıdır. 24

25

OSI ve TCP/IP TCP/IP Modelinin OSI Modeliyle karşılaştırılması Benzerlikler: Her ikisi de katmanlı yapıdadır. Her ikisi de devre-anahtarlamalı teknolojiyi benimsemiştir. Her ikisinde de karşılaştırılabilir taşıma ve ağ katmanları vardır. 26

OSI ve TCP/IP TCP/IP Modelinin OSI Modeliyle karşılaştırılması Farklar: TCP/IP sunum ve oturum katmanlarını uygulama katmanı içine almıştır. TCP/IP, OSI’deki fiziksel ve data-bağlantı katmanlarını tek katman içine almıştır. TCP/IP daha az katmana sahip olduğu için daha basit görünmektedir. Internet TCP/IP modeli üzerine kurulmuştur. Dolayısıyla denenmiş ve övgü almış bir modeldir. Ancak OSI modeline göre kurulmuş bir protokol yoktur. Ancak hemen hemen hepsi OSI modelinden ilham almaktadır. 27

28