FEN VE TEKNOLOJİ PERFORMANS ÖDEVİ

EVRİM VE ADAPTASYON

Fen ve teknoloji Adaptasyon ve Evrim konusu (Konu Anlatımı) « Fen ve teknoloji Adaptasyon ve Evrim konusu (Konu Anlatımı) Farklı ekosistemlerde yasayan canlılar çevreye uyum sağlamak için belirgin özellikler kazanmıştır. Canlıların belirli ortam koşullarında yasama ve üreme şansını artıran fiziksel yapılar, davranışlar gibi kalıtsal özellikler kazanmasına adaptasyon adi verilir. Canlılar beslenme, barınma, avlanma, üreme ve düşmanlarından korunma gibi yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için adaptasyon gösterirler. Örneğin deve kuşları çok hızlı koşabilmek için uzun ve güçlü bacaklara sahiptir. Penguenler perdeli ayakları sayesinde hızla yüzer ve deri altlarında depoladıkları yağ, soğuk ortamlarda vücut sıcaklıklarını korumalarını sağlar. Ayni ekosistemde yasayan canlılar hayatta kalmak için benzer adaptasyonlar geliştirir. Örneğin, sıcak iklimlerde yasayan türdeşlerinden farklı olarak kutup ayılarının dengelerini sağlayabilmek için bacak boyları kısadır ve ayakları geniş tabanlıdır.

ADAPTASYON NEDİR? ADAPTASYON       Bir canlının belli bir çevrede yaşama ve üreme şansını artıran kalıtsal özelliklerin tümüne  ( uyum sağlamasına )   adaptasyon denir.        Aynı türe ait olsa bile bazı canlılarda yaşam alanlarına göre farklılıklar olabilir. • Soğuk bölgelerde yaşayan tilkilerin kulak ve burunları soğuktan etkilenmemek için sıcak bölgede yaşayanlara göre daha küçük olması. Bir canlının yaşadığı ortama uyum sağlayarak yaşam ve üreme şansını artırmak için genetik yapısında meydana gelen değişikliklere adaptasyon denir. • Kutuplarda yaşayan ayıların yağ oranı ekvatorda yaşayanlara göre çok fazladır. • Kutuplarda yaşayan ayıların burun ve kulakları daha küçüktür. • Kutuplarda yaşayan ayıların beyaz , ekvatordakilerin siyah tüylü olması. • Çöl farelerinin uzun kuyruklu ve geniş vücutlu olmaları. • Kaktüslerin yapraklarının zamanla diken şeklini alması. • Bukalemun ve ahtapotun kendini korumak için renk değiştiriyor olması. • Çölde yaşayan develerin kum fırtınalarından etkilenmemek için kulak ve burunlarının kıllı olması   ADAPTASYON NEDİR?

SICAK İKLİMDE YAŞAYAN CANLILARIN ÖZELLİKLERİ Örneğin, sıcak iklimlerde yasayan türdeşlerinden farklı olarak kutup ayılarının dengelerini sağlayabilmek için bacak boyları kısadır ve ayakları geniş tabanlıdır.

KIŞ İKLİMİNDE YAŞAYAN CANLILARIN ÖZELLİKLERİ Ayni şekilde, kutuplarda yasayan penguenlerin vücut yapıları da bu özellikler bakımından kutup ayıları ile benzerdir. Her iki hayvan türü de soğuktan korunmak için derilerinin altında yağ biriktirirler. Bazı hayvanların kış uykusuna yatması, göç etmeleri, bitkilerin yapraklarını dökmesi birer adaptasyondur. Soğuk bölgelerde yasayan canlılar gibi sıcak bölgelerde yasayan canlılar da yasadıkları bölgede hayatta kalabilmek için benzer adaptasyonlar gösterirler.

ADAPTASYON ÖRNEĞİ Örneğin çölde yasayan tilki, fare ve tavsanın kulakları ve kuyrukları uzun, vücut yüzeyleri geniştir. Bu özellikleri onların vücutlarındaki isi kaybını artırarak vücut sıcaklıklarını korumalarını sağlar. Sadece hayvanlar değil bitkiler de adaptasyon gösterir.

ADAPTASYONUN YARARLARI Canlıların yasadıkları ortamlardaki değişimlere adaptasyonları, biyolojik çeşitliliğe katkıda bulunur. Örneğin, ülkemizde ormanlarda doğal olarak yetişen meşe ağacının farklı birçok türü  bulunmaktadır. Meşe ağaçları arasındaki bu çeşitliliği başka canlı türlerinde de görebiliriz. Türlerdeki bu farklılık ve çeşitlilikler çok eski zamanlardan beri insanların dikkatini çekmişti. Ancak bu çeşitliliğin nedeni ve nasıl oluştuğu belirlenememişti. Bundan yalnızca iki yüzyıl öncesine kadar Dünya ve üzerinde yasayan canlıların değişmediği düşünülmekteydi. Ancak nesli tükenmiş türlere ait fosillerin bulunması, canlıların değişmediği fikri hakkında sorular sorulmasına ve bu konuda araştırmalar yapılmasına yol açmıştır.

Lamarck Fosiller üzerinde çalışan Lamarck (Lamark), Lamarck Fosiller üzerinde çalışan Lamarck (Lamark), *Çeşitli omurgasız hayvan türlerine ait fosilleri inceleyerek onları zaman sırasına göre dizmiştir. * Sonunda bazı türlerin yavaş yavaş diğerlerine dönüştüğünü ve bu olayın günümüzde de devam ettiğini ileri sürmüştür. *Lamarck'a göre canlı dünyası denizde yaşayan basit organizmalarla başlamıştı. *Bu organizmalar daha sonra karaya geçmiş ve bu değişim bugünkü türler oluşuncaya kadar devam etmişti. *Bu kurama göre canlı türlerinde görülen ve jeolojik zamanın ilk dilimlerinden başlayarak günümüzde de devam eden değişimlere evrim adi verilir. *Lamarck, türlerin yasadıkları çevreye daha iyi uyum sağlamak için evrim geçirdiğini savunur ve bu düşüncesini desteklemek için zürafa örneğini verir.

Örneğin yeryüzündeki insanların hepsi temelde aynı genetik bilgiye sahiptirler, ama bu genetik bilginin izin verdiği varyasyon potansiyeli sayesinde kimisi çekik gözlüdür, kimisi kızıl saçlıdır, kimisinin burnu uzun, kimisinin boyu kısadır. Darwin doğal seçilim sonucu yeni türlerin ortaya çıkabileceğini ifade etmiştir. 1800'lü yılların ortasına kadar İngiltere'de yasayan güve kelebekleri açık renkliydi.Ağaç gövdeleri de açık renkliydi ve likenlerle kaplıydı. Böyle bir ortamda güve kelebeklerinin kuşlar tarafından fark edilip avlanması zordu. Sanayi devrimiyle birlikte likenler ortadan kalkmış, ağaç gövdeleri ise kurumla kaplanmıştı.

Ona göre, zürafanın boynu bozkırlardaki yaprakları yiyebilmek için sürekli olarak uzamıştır. Normalden daha uzun boyna sahip zürafalar bu özelliği yavrularına aktarmıştır. Bu nedenle Lamarck, "Bir organ fazla kullanılıyorsa gelişmesini sürdürerek, daha etkin bir yapı kazanır." görüsünü ortaya atmıştır. Kullanılan vücut bölümlerinin geliştiğini, kullanılmayanların ise köreldiğini savunmuştu. Eğer canlılar Lamarck'in görüşlerinde belirtildiği gibi bir evrim geçiriyor olsaydı, kaslarını geliştiren sporcuların çocuklarının da kaslarının gelişmiş olması gerekmez miydi? Lamarek'in düşünceleri, türlerin evrimleşmesi konusunda başka araştırmalara da yol açmıştır.

DARWİN Canlılarda gözlenen farklılıklar insanların dikkatlerini çekmiş, ve çeşitlilik olayı İle açıklamaya çalışmışdır. Darwin bu konu üzerinde çalışmalara Yoğunlaşmışdır.

Örneğin yeryüzündeki insanların hepsi temelde aynı genetik bilgiye sahiptirler, ama bu genetik bilginin izin verdiği varyasyon potansiyeli sayesinde kimisi çekik gözlüdür, kimisi kızıl saçlıdır, kimisinin burnu uzun, kimisinin boyu kısadır. Darwin doğal seçilim sonucu yeni türlerin ortaya çıkabileceğini ifade etmiştir. 1800'lü yılların ortasına kadar İngiltere'de yasayan güve kelebekleri açık renkliydi.Ağaç gövdeleri de açık renkliydi ve likenlerle kaplıydı. Böyle bir ortamda güve kelebeklerinin kuşlar tarafından fark edilip avlanması zordu. Sanayi devrimiyle birlikte likenler ortadan kalkmış, ağaç gövdeleri ise kurumla kaplanmıştı.

1890'1i yıllara gelindiğinde bu yörede güve kelebeklerinin %98'i siyah renkliydi. Bu çevre şartlarına uyum sağlayan güve kelebeklerinin yasama şansı artarken diğerlerininki azalmıştır. Güve kelebeklerinde görülen bu durum doğal seçilime örnektir. Logged

modifikasyon Canlılarda çevre sonucu oluşan katılsal Olmayan değişmenlere modifikasyon Denir.

MODİFİKASYON ÖRNEKLERİ DIŞ GÖRÜNÜŞÜ DEĞİŞTİRİR. =Spor yapan insanların kaslarının Gelişmesi. =Güneş etkisiyle tenin brozlaşması. =Sirke sineğinin kanadının 16C düz, 26C Kıvrık olur. = Çuha bitkisi 25-30 derecede beyaz çiçek 15-25 derecede kırmızı çiçek açar. =Himayana tavşanlarının sıcakta beyaz soğukta siyah renktedir.

DOĞAL SEÇİLİM Darwin doğal seçilim görüşünü ileri sürmüştür.Bu görüşe göre, canlılar dünyasından sürekli olarak hayat kavgası sürmektedir.Bu mücadele Doğal ayıklanma; kuvvetli ve güçlü Olanın hayatda kalmasını sağlayıp, Zayıf olanın elenmesine neden olmaktadır.

=Kovadaki arı arısütü ile beslenirse , Kraliçe arı, polen ile beslenirse işçiarı Olur.

MUTASY0N =DNA’ da meydana gelen ani değişmelere MUTASYON denir.Mutasyon Üreme hücrelerinde görülürse katılsaldır, Vücut Hücrelerinde görülürse, sadace o canlığı etkiler. Mutasyon kromozon Sayısını değiştirebilir.

MUTASYON ö =Down Sendromu =Van kedisinin gözlerinin farklı olması =Keçilerde dört boynuzluluk. =Üç Ayaklı Tavuklar. =Sağırlık =Hemofili :=Altı Parmaklılık. =Eksik Parmaklılık =Doğum Lekesi. =Tavşan Dudaklılık

=Orak Hücreli Anemi. =Albinoluk.

Geçmişten günümüze kadar ve günümüzde de geçirmiş Çocuklar Evrim nedir? Bir canlının Geçmişten günümüze kadar ve günümüzde de geçirmiş Olduğu değişikliklere Denir.

Çoçuklar; Doğal Seleksiyon Nedir?

Öğretmenim;Bir Türü oluşturan bireylerin ortama uyum sağlayanların Yaşaması,uymayanların İse yok olmasıdır.

-Çocuklar Lamarck Evrim Görüşü Nedir?

‘Lamarck kullanılan organlar Gelişir,kullanılmayanlar -Öğretmenim; ‘Lamarck kullanılan organlar Gelişir,kullanılmayanlar Körelir,ve yok olur, Bu özellikler nesilden Nesile aktarılır’ demiştir.

Darvin’in Evrim Görüşü Nedir? Çocuklar; Darvin’in Evrim Görüşü Nedir?

Öğretmenim; Darvin’e göre Evrimleşmeği, Doğal Seleksyon sağlar.aynı Tür bireyler arasında Varyasyon vardır.

Çocuklar; Varyasyon Nedir?

Ait Bireylerin birbirinden farklı özelliklere saip Öğretmenim; Varyasyon Bir Türe Ait Bireylerin birbirinden farklı özelliklere saip olmasıdır.

Yasemin Yapay Seleksiyon Nedir?

Arkadaşım Ahmet;İnsanların İstedikleri Özellikte Bireyler elde etmesidir. ÖRN; Klonlama ilk klonlanan (Dolip)Bir Koyun.

Canlıların bulundukları ortama uyum sağlamasına denir. Adaptasyon Nedir? Canlıların bulundukları ortama uyum sağlamasına denir.

Meydana gelen olaylar kalıcı mıdır?_ Adaptasyonda Meydana gelen olaylar kalıcı mıdır?_ -Evet kalıcıdır.

Öğretmenim; Çevre faktörleri Modifikasyon Nedir? Öğretmenim; Çevre faktörleri Nedeniyle canlının dış görünüşündeki değişikliklere denir.

DNA ‘ da Meydana Gelen değişmelere Denir. Mutasyon Nedir?

HAZIRLAYAN = AYŞE NUR ÇETİN 8/A 424