DİNLEME VE ÖĞRENME BECERİLERİ Mediha ÖZDEMİR Halk Sağlığı Müdürlüğü Çocuk Ergen ve Kadın Üreme Sağlığı Birimi
TÜM DANIŞMA TÜRLERİNİN DAYANDIĞI TEMEL BECERİ İLETİŞİMDİR.
İyi bir iletişim için iyi bir dinleyici olmak gerekir
ETKİN DİNLEME GÜLER YÜZLE BAŞLAYIN (Ben size değer veriyorum,siz benim için önemlisiniz, sizi görüyorum) Dinlemenin anahtarı istek ve niyet etmedir. Dinlemek yeni ilişkiler kurmak ve var olan ilişkileri sürdürmek için gerekli bir beceridir. Dinlemek anlamak, öğrenmek, eğlendirmek, yardım etmek içindir Dinlemek sadece susmak değildir.
ETKİN DİNLEME İşitmek kulakla, Anlamak göz ve beyinle olur.
Sözde dinlemeye neden olan gereksinimler İlgilendiğinizi düşündürmek Reddedilmemek için Belli bir bilgi için dinlemek Sonraki yorum için zaman kazanmak Başkalarının zayıf noktalarını belirlemek İyi kibar biri olduğunuzu düşündürmek Hayır diyemediğiniz için dinlemek Sizi de dinlesinler diye dinlemek
(Bu kişileri dinlemenizi kolaylaştıran ve zorlaştıran şeyler?) Arkanıza yaslanın ve hayal edin. Hayatınızdaki önemli insanları gerçekten dinliyor musunuz.? Ne kadar gerçek ne kadar sözde dinliyorsunuz. (En iyi dinlediğiniz kişiler kimler?) (En çok sözde dinlediğiniz kişiler?) (Bu kişileri dinlemenizi kolaylaştıran veya zorlaştıran şeyler) İş yerinde hastalarınızı ne kadar, gerçek ne kadar sözde dinliyorsunuz? (Bu kişileri dinlemenizi kolaylaştıran ve zorlaştıran şeyler?)
Dinleme engelleri Karşılaştırma Tekrarlama Süzgeçten geçirme, keyfi dinleme Düşüncelere dalma Özdeşleştirme Öğüt verme, filozofluk Çatışmaya davet etme, ağız kavgası Haklı çıkma, analiz Konu değiştirme Rahatlatma
1.YARARLI SÖZSÜZ İLETİŞİM BAŞINI UYGUN DÜZEYDE TUT DİKKATİNİ ODAKLA ENGELLERİ KALDIR ZAMAN HARCA UYGUN DOKUNMALI
2.AÇIK UÇLU SORULAR SORUN AÇIK UÇLU SORULAR;başvuranın duygu,düşünce,bilgi ve inançlarını öğrenmek amacıyla yönetilir. Neden ve Niçin ile başlayan sorular “YARGILAYICI” ifade edebilir. KAPALI UÇLU SORULAR;”hayır”,”evet” ya da birkaç kelimelik kısa yanıtlardan oluşur. ARAŞTIRICI SORULAR;Başvuranın açık uçlu sorulara verdiği cevapları açıklığa kavuşturmak amacıyla yönetilen sorulardır.
Kapalı uçlu sorular Danışmanlık istiyor musunuz? Emzirme hakkında bir sorunuz var mı? Benimle konuşmaktan korkuyor musunuz? Evde problemleriniz var mı? - Başka yiyecek ya da içecek veriyor musunuz? -Başka besinleri biberonla mı veriyorsunuz?
Açık uçlu Sorular -Bana Bebeğinden Bahseder misiniz? - Emzirme Nasıl Gidiyor? -Bana Bebeğinden Bahseder misiniz? -Size nasıl yardımcı olabilirim? -Emzirme hakkında ne gibi sorularınız var? -Bana ev hayatınızdan bahseder misiniz? -Bebeğiniz memeyi almayı reddettiğinde nasıl hissettiniz?
3.İLGİLENDİĞİNİZİ GÖSTEREN CEVAPLAR VERİN VE JESTLER KULLANIN DİNLEDİĞİNİZİ VE İLGİLENDİĞİNİZİ GÖSTEREN ÖNEMLİ YOLLAR Jestler, örneğin;ona bakın ve gülümseyin,başınızı sallayın Basit Cevaplar, Örneğin; “ Hmm”, “ Hay Allah”, “ Yapma”
4.ANNENİN SÖYLEDİKLERİNİ TEKRARLAYARAK VURGULAYIN “Bebeğim dün gece çok fazla ağladı” “Bütün gece ağlayarak sizi uyutmadı mı?”
5. EMPATİ KARŞINIZDAKİNİN HİSLERİNİ ANLADIĞINIZI GÖSTERİN Empati: Empati veya eşduyum, bir başkasının duyguları, içinde bulunduğu durum ya da davranışlarındaki motivasyonu anlamak ve içselleştirmek demektir. Kendi duygularını başka nesnelere yansıtmak anlamında da kullanılır.
EMPATİ “Çok sık mı emmek istiyor” “Bebeğim çok sık emmek istiyor ve ben de kendimi çok yorgun hissediyorum” “ Ne kadar sık emiyor. Başka neler veriyorsun?” “Çok sık mı emmek istiyor” “ O zaman sürekli yorgun hissediyorsun
Sempati Sempati, karşımızdaki kişiyle duygu ve düşünce bakımından tam bir örtüşme halidir.
SEMPATİ “Bebeğim çok sık emmek istiyor ve ben de kendimi çok yorgun hissediyorum” “Ah neler hissettiğini biliyorum. Benim bebeğim de çok sık emiyordu ve ben mahvoluyordum”
6.YARGI KOKAN SÖZLERDEN KAÇININ Yargı sözleri şunlar gibidir;Doğru, yanlış, yeterli, iyi, kötü,uygun. “Bebek uyuyor mu?” “Bebeğin uykusu nasıl?”
TEŞEKKÜRLER