TÜRKİYE GÜNDEM ARAŞTIRMASI -Anayasa Değişikliği Paketi- MART-2010 ARAŞTIRMA GRUBU   Prof. Dr. Özer SENCAR Dr. Sıtkı YILDIZ Dr. Ünal BİLİR MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi A.Ş. Cinnah Caddesi No: 67/18 06680 Çankaya/ANKARA Tel: (312) 441 4600 Faks: (312) 441 7490 www.metropoll.com.tr

Yöntem Araştırma, kantitatif araştırma tekniklerinden “CATI yöntemi“ (telefonla görüşme) kullanılarak uygulanmıştır. Hazırlanan anket formundaki sorular, deneklerle bilgisayar destekli, online veri toplama mimarisi ile telefonla bire bir görüşülerek doldurulduktan sonra, döküm ve kodlama işlemleri tamamlanmış, bulgular bilgisayar analizine tabi tutulmuştur. Bilgisayar analizinden sonra elde edilen veriler tablolaştırılmış ve tabloların yorumunu içeren bir sonuç raporu hazırlanmıştır.

Örneklem Bu araştırma; MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar tarafından Türkiye’de yer alan 31 ilde, 24 Mart 2010 tarihinde, toplam 1010 kişi üzerinde, cinsiyet, yaş ve ilçe büyüklüğü kotaları uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmanın amacı, iktidar partisinin hazırladığı anayasa değişikliği paketi konusunda halkın görüşlerinin belirlenmesidir. Araştırmaya katılanların % 48,8’i kadınlardan, % 51,2‘si ise erkeklerden oluşmuştur. Araştırma cinsiyet, yaş ve ilçe kotaları uygulanarak, 0,95 güven sınırları içinde +/- 3,1 hata payı ile gerçekleştirilmiştir.

Örneklem İlleri Sayı Yüzde 1 Adana 36 3,6 17 Kastamonu 10 1,0 2 Ağrı 9   Sayı Yüzde 1 Adana 36 3,6 17 Kastamonu 10 1,0 2 Ağrı 9 0,9 18 Kayseri 32 3,2 3 Ankara 65 6,4 19 Kocaeli 45 4,5 4 Antalya 38 3,8 20 Konya 31 3,1 5 Balıkesir 27 2,7 21 Malatya 24 2,4 6 Bursa 41 4,1 22 Manisa 40 4,0 7 Denizli 2,1 23 Mardin 8 Diyarbakır Muğla 1,9 Edirne 25 Ordu 13 1,3 Erzurum 26 Samsun 11 Eskişehir 12 1,2 Trabzon 2,0 Gaziantep 29 2,9 28 Van 1,8 Hatay Zonguldak 15 1,5 14 Mersin 2,3 30 Kırıkkale İstanbul 187 18,5 Osmaniye 16 İzmir 54 5,3 TOPLAM 1010 100

Örneklem Görüşülen Yer Sayı Yüzde Merkez 597 59,1 İlçe 264 26,1 Köy 149 14,8 TOPLAM 1010 100

Hükümetin hazırladığı anayasa değişiklik paketi hakkında ne düşünüyorsunuz?

Anayasa Değişikliği Paketi Hakkında Genel Kanaat Araştırmaya katılanlara hükümetin hazırladığı anayasa değişiklik paketi hakkında genel olarak ne düşündükleri sorulduğunda; %44,7’si değişiklik paketini olumlu, %39,8’i ise olumsuz değerlendirmektedir. Paket hakkında herhangi bir görüş belirtmek istemeyenlerin oranı ise %15,5’tir. Katılımcıların 29 Mart seçimlerindeki siyasi parti tercihlerine göre değerlendirildiğinde ise; Ak Partililerin %68,3’ü, CHP’lilerin 14,4’ü ve MHP’lilerin %32,5’i ve BDP’lilerin de %52,1’i anayasa değişikliği paketine genel olarak olumlu baktıkları anlaşılmaktadır. Katılımcıların cinsiyeti ve yaş dağılımları açısından değerlendirildiğinde ise erkekler kadın seçmenlere nazaran, gençler ise ileri yaş gruplarına nazaran anayasa değişikliği paketine daha yüksek oranlarda olumlu bakmaktadır.

Yüksek yargının (Yargıtay’ın, Danıştay’ın ve HSYK’nın) anayasa değişikliği paketine karşı çıkması hakkında ne düşünüyorsunuz?

Yüksek Yargının Anayasa Değişikliği Paketine Karşı Çıkışı Yargıtay, Danıştay ve HSYK gibi yüksek yargı makamlarının anayasa değişikliği paketine karşı çıkmasını katılımcıların %46,1’i haklı bulurken, %36,2’si haksız bulmaktadır. %17,6’lık bir kesim ise yüksek yargı organlarının karşıt tutumu hakkında fikir sahibi olmadıklarını bildirmiştir.

CHP’nin anayasa değişikliği paketini hemen reddeden tavrı hakkında ne düşünüyorsunuz?

CHP’nin Anayasa Değişikliği Paketine Olan Tavrı Araştırmaya katılan seçmenler CHP’nin anayasa değişikliği paketini reddedici tavrını %61 oranında yanlış bulmaktadır. CHP’nin bu tavrını doğru bulanların oranı ise %29,2’dir. 29 Mart seçimlerinde oyunu CHP’ye verdiğini söyleyen seçmenlerin yaklaşık %60’ı partilerinin bu tavrını doğru bulurken, yaklaşık %30’u ise yanlış bulmaktadır.

MHP’nin Anayasanın değişikliğinin bu mecliste değil bir sonra seçilecek mecliste yapılması gerektiği şeklindeki görüşüne katılıyor musunuz?

MHP’nin Anayasa Değişikliği Paketine Olan Tavrı MHP’nin anayasa değişikliğinin bu mecliste değil bir sonraki seçilecek mecliste yapılması gerektiği şeklindeki görüşüne araştırmaya katılan seçmenlerin yarıdan daha fazlası (%56,1) katılmazken, %36’sı MHP’nin bu tavrına katıldığını ifade etmiştir. 29 Mart seçimlerinde oyunu MHP’ye verdiğini söyleyen seçmenlerin üçte birinden (%37) daha fazlası da kendi partilerinin değişiklik paketine karşı tavrını desteklememektedir.

Anayasa değişiklik paketi referanduma giderse nasıl oy verirsiniz?

Anayasa Değişiklik Paketi Referanduma Giderse … Anayasa değişikliği paketi referanduma giderse halkın %48,1’i EVET oyu vereceğini, %38,2’si HAYIR oyu vereceğini belirtmektedir. %13,7 oranında bir seçmen kitlesi ise değişiklik paketi için referandum olursa henüz bir fikri olmadığını ifade etmiştir. 29 Mart seçimlerinde oy verilen siyasi parti tercihlerine göre bakıldığında; muhtemel bir referandumda anayasa değişiklik paketine AK Partililerin yaklaşık %71’i, CHP’lilerin %22’si ve MHP’lilerin de yaklaşık %39’u ‘evet’ oyu vereceğini, buna karşılık Ak Parti’lilerin %19’u CHP’lilerin %66’si ve MHP’lilerin de %51’i pakete ‘hayır’ oyu vereceğini belirtmiştir. Araştırmanın diğer bulgularına göre; erkeler kadınlara göre, genç yaştakiler ileri yaştakilere göre, düşük eğitimliler yüksek eğitimlilere göre ve şehir merkezlerinde yaşayanlar kırsal bölgelerde yaşayanlara göre daha yüksek oranlarda pakete ‘evet’ oyu vereceklerini ifade etmişlerdir.

Anayasa değişikliği referanduma giderse oyunuzu tasarının içeriği mi yoksa oy verdiğiniz veya sempati duyduğunuz partinin tavrı mı daha çok etkiler?

Tasarının İçeriğine Göre mi Sempati Duyulan Partinin Tavrına Göre mi Oy Verirsiniz? Anayasa değişikliği referanduma giderse %55 civarında katılımcı tasarının içeriğine göre oyunu belirleyeceğini, %38 civarında bir katılımcı kitlesi ise oy verdiği veya sempati duyduğu partinin tavrına göre oyunu belirleyeceğini ifade etmiştir. AK Partililer daha çok partilerinin tavrına göre oy rengini belirleyeceğini, diğer tüm partililer ise daha çok tasarının içeriğine göre oylarını kullanacaklarını belirtmişlerdir.

29 Mart 2009 Seçimleri İl Genel Meclisi resmi sonucu SİYASAL DURUM 29 Mart 2009 Seçimleri İl Genel Meclisi resmi sonucu

SİYASİ DURUM 29 Mart 2009 yerel seçiminde İl genel meclisi için hangi partiye oy verdiniz?

Bugün bir Milletvekili Seçimi Yapılsa Hangi Partiye Oy Verirsiniz? SİYASİ DURUM Bugün bir Milletvekili Seçimi Yapılsa Hangi Partiye Oy Verirsiniz?

Güncel Seçim Yoklaması Bugün bir genel seçim olsa; toplam %20,6 kararsızlar, protesto oyları ve cevapsızlar dağıtılmadan Türkiye genelinde halkın %36,3’ünün Ak Parti'ye, %18,6’sının CHP’ye ve %12,3’ünün de MHP’ye oy vereceği tahmin edilmektedir. 29 Mart seçimleri temel alındığında bugün için oyunu en yüksek oranda muhafaza eden partiler BDP (%81,3) ve Ak Parti (%79,7) gözükmektedir. Diğer iki büyük muhalefet partisine bakıldığında ise CHP’nin son seçimde aldığı oyun %70,7’sini, MHP’nin de %65,6’sını muhafaza ettiği görülmektedir.

SİYASİ DURUM Bugün bir Milletvekili Seçimi Yapılsa Hangi Partiye Oy Verirsiniz? (Türkiye Ocak –Mart I-Mart II 2010 Karşılaştırması %) Ocak 2010 Mart 2010 Mart II 2010 29 Mart Seçiminde Hangi Partiye oy verdiniz? Bugün Bir Milletvekili Seçimi Yapılsa AK PARTİ 37,5 32,3 36,7 35,3 36,3 CHP 22,2 16,2 22,1 15,5 22,0 18,6 MHP 14,4 11,6 12,3 DTP 5,7 5,3 4,2 3,9 4,8 4,0 SP 2,7 2,1 2,5 1,8 3,0 2,6 DP 1,6 1,2 1,3 TDH - 5,8 4,7 Diğer 1,5 2,8 1,7 1,4 Kararsızım 11,1 13,3 Geçersiz oy kullanacağım 3,5 4,5 4,3 3,3 Sandığa gitmeyeceğim 0,9 4,1 CY/FY 4,4 6,5 5,0

Demografik Özellikler Sayı Yüzde Cinsiyet Kadın 493 48,8 Erkek 517 51,2 Yaş 18-24 144 14,3 25-34 254 25,1 35-44 246 24,4 45-54 192 19,0 55+ 174 17,2 Eğitim Durumu Okuryazar değil 18 1,8 Sadece okur/yazar 15 1,5 İlkokul mezunu 315 31,2 Ortaokul mezunu 114 11,3 Lise mezunu Üniversite/yüksek okul mezunu 233 23,1   TOPLAM 1010 100