KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ Prof. Dr. Alaaddin Pahsa Giresun Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğr.Üyesi

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) İnsanlara kenelerin bulaştırdığı, Ateş, Üşüme, Titreme Yaygın Kas Ağrıları Baş Ağrısı Yüzde ve Gözlerde Kızarıklık Bulantı-Kusma, İshal Şikâyetleri ile başlayan kanamalarla ölüme kadar gidebilen bir hastalıktır.

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi Epidemiyolojisi İlk kez 1944 ve 1945 yılı yaz aylarında Batı Kırım bölgesinde ürün toplamaya yardım eden Sovyet askerleri arasında görülmüştür. Hastalığa Kırım hemorajik ateşi adı verilmiştir. 1956 yılında Zaire’ de ateşli bir hastadan Kongo virüsü tespit edilmiştir. 1969 da ise Kongo virüsü ile Kırım hemorajik ateşi virüslerinin aynı virüs olduğu belirlenmiş ve Kırım-Kongo kanamalı ateşi olarak hastalık yeniden adlandırılmıştır.  

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi Türkiye’de ilk kez 2002 yılının yaz aylarında Orta Karadeniz Bölgesi ve İç Anadolu Bölgesi’nin Karadeniz Bölgesi’ne yakın olan kesiminde şikayetleri olan 46 hastanın 2003 yılında KKKA açısından test edilmesinden sonra tanımlanmıştır. 2002 yılında görülmeye başlayan hastalık ülke genelinde giderek yayılmış ve 2008- 2009 yıllarında pik yapmıştır. Endemik bölgelerde yapılan seroprevelans çalışmalarında %12.8 ve %17 gibi rakamlara ulaşılmıştır. 2010 yılında ise vaka sayısında %35 kadar bir azalma olduğu gözlenmiştir. T. C. Sağlık Bakanlığı verilerine göre hastalığın tanımlandığı 2002 yılından itibaren Türkiye’de virolojik ve/veya serolojik olarak doğrulanmış toplam 5317 KKKA olgusu bildirilmiş ve bunlardan 267 (%5)’si kaybedilmiştir.

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi Risk altında olanlar Hastalık yaş ve cins farkı göstermeden sıklıkla orta yaşlı hayvancılıkla uğraşanlarda, Mezbaha çalışanlarında Kırsal kesimde yaşayanlarda İnfekte hayvanların kan ve dokuları ile temas edenler Bu hastalarla ilgilenen sağlık personelinde

BULAŞMA Vücuda kene tutunması ile, Kenelerin çıplak elle çıkarılması Ya da ezilmesi ile Hasta insanların tükürük ve kan gibi vücut sıvılarına temas etme ile bulaşır

KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ NE KADAR SÜRE SONRA ORTAYA ÇIKAR? NE ZAMAN GÖRÜLÜR? HASTALIK KENE ISIRMASINDAN SONRA 3 - 14 GÜN İÇİNDE ORTAYA ÇIKAR

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığından Korunma: İnsanlar kenelerden uzak durabilir ve Vücutlarına kene tutunması engellenirse hastalık ortaya çıkmaz.  

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığının Belirtileri Ateş, üşüme, titreme Kırıklık, Yorgunluk, Yaygın kas ağrıları Baş ağrısı Halsizlik Bulantı-kusma, ishal

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinden Korunma Mecbur kalınmadıkça kenelerin bulunduğu tarla ve piknik alanı gibi yerlere korunmasız gidilmemelidir. Tarlaya, piknik alanına giderken vücutta açık yer kalmamasına özen gösterilmeli, .

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinden Korunma Kenelerin kolay fark edilmesi için açık renkli elbiseler giyilmelidir Kırsal alandan, orman kenarından ve tarladan dönüşte mutlaka vücut ve elbiseler kontrol edilmeli kene olup olmadığı araştırılmalıdır.

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinden Korunma VÜCUDUN HER TARAFI KONTROL EDİLMELİDİR Kollar Bacaklar Gövde Koltuk altları Kulak arkası Ense Kasıklar.

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinden Korunma Vücutta kene görülür ise; Naylon eldiven, naylon poşet veya bez parçası ile tutularak yada İnce uçlu bir pens veya Kene çıkartma kartı ile ezilmeden çıkarılmalı, Çıkartılamıyorsa Bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Vücuda tutunan kene ne kadar erken çıkartılırsa hastalığa yakalanma riski de o kadar azalır.

KENENİN PENS İLE ÇIKARILMASI

YAPILMAMASI GEREKENLER Vücuda tutunmuş olan kenenin üzerine herhangi bir kimyasal madde (Alkol, Gaz yağı, Kolonya) kesinlikle dökmeyin, o Üzerine sigara bastırmayınız.

YAPILMAMASI GEREKENLER Keneyi Ezmeyin Keneyi patlatmayın

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinden Korunma Hasta kişilerin kullandığı malzemeler ve tuvaletler çamaşır suyu ile temizlenmelidir. Kenelerin bulunduğu alanlardan uzak durunuz, bu gibi alanlara çıplak ayakla yada kısa paçalı giysiler ile gitmeyiniz Çamaşır suyu

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinden Korunma Hayvanlar keneye karşı ilaçlanmalıdır. Hayvanların ve insanların kanlarına ve vücut sıvılarına korunmasız temas etmeyiniz.

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinden Korunma Kene tutunmasından sonra 10 gün içinde Ateş Halsizlik İştahsızlık Karın ağrısı Baş ağrısı Bulantı Kusma İshal ortaya çıkarsa hemen bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.

TEDAVİ Belirtilerin görülmesi halinde en yakın Sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Bugün için kullanılan bir aşısı yoktur. Hastalığa özel tedavisi de yoktur Destek tedavisi (Kan verilmesi, solunum-dolaşım desteği vb.)