ACİL SERVİSTE VENÖZ KATETERİZASYON UYGULAMALARI
Acil serviste santral venöz kateterizasyon gereksinimi Travma,şok,yanık gibi vakalarda etkili bir resüsitasyon için emniyetli bir damar yolu açılması gerekir. Bu tür hastalarda periferik vasküler kollaps nedeni ile 1-Periferik damar yolu açmak zordur 2-Açılsa bile istenilen replasman sağlanamayabilmektedir 3-Santral venöz basıncı takibi replasmanın etkililiğini gösterecektir özelliklede yaşlı hastalarda
Çalışmanın amacı Santral venöz kateterizasyonun gerekli olup olmadığını tespit etmek Doğru endikasyonda uygulanıp uygulanmadığını tartışmak Komplikasyonları tespit etmek
Materyal-metod 1998 yılında 12 aylık süre içinde acil serviste kateter takılan hastalar çalışmaya alındı 20cm 7 french heparinlenmiş üç lümenli santral kateter kullanıldı Subklavian,internal juguler ve femoral ven yolları kullanıldı
Materyal-metod Travma hastalarında klavikula kırığı yoksa subklavian yol tercih edildi İnternal juguler ve subklavian ven kateterizasyonunda hasta monitorize edildi sonrasında P-A Akciğer çekilerek iyatrojenik pnömotoraks ekarte edildi
Sonuçlar 81 kadın (%43.5) 105 erkek (%56.5) TOPLAM 186 hasta Ortalama yaş 34(16-75)
Uygulama yolları
endikasyonlar
Acile başvuru nedenleri
Komplikasyonlar
tartışma Santral venöz kateterizasyon kısa sürede kolaylıkla uygulanabilir Çok sayıda sıvı beraber verilebilir Santral venöz basınç ölçülebilir Gayt sistemli kateter kulanımı acil doktorları için önemli bir gelişme teşkil etmiştir
tartışma En çok tercih edilen yol internal juguler ven kateterizasyonudur Serimizde hastalarımızın çoğunluğu travma hastası olduğu için subklavian yol en çok tercih edilmiştir
tartışma %92 ile serimizde en çok kateterizasyon endikasyonu mayi replasmanı ve CVP ölçümüdür Son yıllarda mayi replasmanı tek başına santral venöz kateterizasyon endikasyonu olmaktan çıkmıştır.Çünkü 14 gauge intraket ile 270ml/dk sıvı 172 ml/dk kan verilebilmektedir. Eğer büyük bir perifer venden yeterli replasman yapılabiliyorsa santral venöz yola sadece mayi vermek için gerek yoktur.
tartışma Kateter uygulaması sırasında bazı komplikasyonlar çıkabilir -pömotoraks,arter laserasyonu,hava embolisi,brakial pleksus hasarı,ritm bozuklukları Kateter takıldıktan sonraki zaman periyodunda komplikasyon gelişebilir -kateter embolisi,şilotoraks,hidrotoraks, tromboflebit,tromboz,lokal ve sistemik enfeksiyonlar
tartışma Serimizde subklavian kateterizasyon yapılan hemotoraksı olan bir travma hastasında mayi replasmanına rağmen hemodinamisi düzelmediği için opere edilmiş ve vena cava superior perforasyonu görülmüştür.
tartışma Metal gaytlar ritm probemi yapabilir.Metal olmayan gaytlar belki bu problemi çözebilir Branger ve arkadaşları venin derinliğini tespit edecek el doppleri geliştirdiler. Komplikasyonlar azaldığı gibi başarı şansı %86.2 den %96.8 e çıkmıştır
tartışma Pnömotoraks daha çok subklavian ven kateterizasyonunda ortaya çıkmaktadır.4 hastamıza da toraks tüpü takıldı.Sonrasında sorun gelişmedi Pranikoff ve arkadaşları 94 hastaya internal juguler kateterizasyon uyguladılar -6 hasta=kateter yerinde kanama -3 hasta=arter hasarı=operasyonla düzeltildi -1 hasta=vena kava superior perforasyonu=ex
tartışma Femoral sahanın kirli olması enfeksiyonu kolaylaştırmaktadır.Serimizde en çok enfeksiyon femoral yolda olmuştur.Serimizde kültür çalışması yok.Ancak merkezimizde başka bir çalışmada en çok stafilokok üremiştir
sonuç Santral kateter uygulaması acil servis için vazgeçilmezdir Tecrübesiz ellerde bazı komplikasyonlar vardır.Ancak bunlar takılmasına engel değildir Mayi transfüzyonu için santral venöz kateterizasyon tartışmalıdır.Periferik büyük bir venden yeterli replasman sağlanabiliyorsa gerek yoktur. USG eşliğinde kateterizasyon ile komplikasyonlar azalmakta başarı oranı artmaktadır