KARBON MONOKSİT ZEHİRLENMESİ

KARBON MONOKSİT Kokusuz Yanıcı Zehirli Renksiz Tatsız bir gazdır

Karbon Monoksit Zehirlenmeleri Kapalı ortamda Kömür / Gaz sobası / Mangal / Ocak / Egzos gazı nın iyi yanmaması sonucu açığa çıkar Solunum yapılırken fark edilmez KISA SÜREDE TIBBİ MÜDAHELE YAPILMAZSA ÖLÜMLE SONLANABİLİR

oda içindeki oksijeni yakıcı olarak kullanır İyi yanmamış bir kömür yanma sırasında oda içindeki oksijeni yakıcı olarak kullanır Eğer odada yeterli havalandırma yoksa yanma sonucu oluşan gazlar oda içine birikir Karbon monoksit oda içinde belli yoğunluğa ulaştığında ölüme neden olur

zehirleme etkisini algılayamaz Uyku esnasında vücut karbon monoksit zehirleme etkisini algılayamaz Ölüm olayları genelde gece saatlerinde olur Gündüz zehirlenme belirtileri fark edilebilir

Zehirlenme Belirtileri Baş ağrısı Baş dönmesi Yüzde pembe renk Terleme Kulak çınlaması Bulantı / Kusma Solunum zorluğu Siyanoz Bayılma hissi Tansiyon düşüklüğü Kaslarda gevşeme Hareket edememe Şuur kaybı Koma Ölüm

Sobalardan kaynaklanan ölümler % 35 yatak odasında % 25 oturma odası veya salonda % 10 banyoda gerçekleşmektedir

Soba ve Kömürle ilgili önlemler İthal kömür daha zor tutuşur İthal kömürün ısı değeri yüksektir ve ateş tuğlalı dökme sobalarda yakılmalı Soba satın alırken TSE belgeli Yanma verimi yüksek olanlar tercih edilmelidir

SOBANIN KURULMASI

Bacanın hazırlanması temizlenmeli Soba kurulmadan önce bacalar temizlenmeli Rüzgarın yönünü ayarlamak için bacaya şapka takılmalı Rüzgara göre yön alan bir baca şapkası Sabit bir baca şapkası

Bacanın hazırlanması Bütün bacalar çatıdan en az 1 metre yüksekte olmalı Bacalar en yakın binadan en az 6 metre uzakta olmalı

Sobanın hazırlanması Odanın içinde En uygun yere yerleştirilmeli Soba Mobilyalara uygun uzaklıkta kurulmuş bir soba

Sobanın hazırlanması Sobanın altına yanıcı altlık konmalı Bu amaçla mermer kullanılabilir Mermerden yapılmış uygun bir soba altlığı

Soba duvardan en az 50 / en çok 150 cm uzağa kurulmalı Fazla dirsek ve borudan kaçınmalı En fazla iki dirsek kullanılmalı Boru ve bacada kurum / katran oluşumu Tıkanma Gaz sızma olasılığı azalır

Zorunlu olmadıkça fazla dirsek kullanılmamalı Soba borusu bacaya fazla sokulmamalı Boru bacayı daraltmamalı Zorunlu olmadıkça fazla dirsek kullanılmamalı

Soba / dirsek / boru eklem yerleri duman sızdırmamalı Eklem yerleri birbirine uygun geçirilmeli

Baca ve Soba borusu bağlantısı uygun biçimde yapılmalı

Sobanın içi kullanılmadan önce mutlaka temizlenmeli Elektrik süpürgesi kullanmak en pratik yoldur Soba içinin temizlenmesi

Temiz ve yakılmaya hazır bir soba

Sobanın Yakılması Sobanın en fazla üçte ikisini kömür ile doldurmalı

Sobada tutuşturmayı mutlaka üstten yapmalı Sobayı alttan tutuşturduğumuzda kömürün içindeki uçucu maddeler yanmadan dışarı gider

Soba tutuşuncaya kadar Sobanın alt ve üst deliklerini açık tutmalı

Soba tutuştuktan sonra Sobanın deliklerini kademeli olarak kapatmalı

Yanmakta olan sobaya Kesinlikle yeni kömür ilave etmeyin

Kömür sobanız sönmemiş ise Yanan kömür üzerine su dökerek söndürmeyin

Sobada Yakılmaması Gerekenler Lastik Plastik Boya Araba lastiği Asfalt Tıbbi atıklar Çöpler sobada yandığı zaman çevreye çok zararlı ve zehirli kirletici gazlar bırakır AŞIRI NEMLİ KÖMÜR VE ODUN KULLANMADAN ÖNCE KURUTULMALIDIR

BACALARINIZI YILDA EN AZ BİR DEFA SOBALARINIZI HER GÜN BACALARINIZI YILDA EN AZ BİR DEFA MUTLAKA TEMİZLEYİNİZ

Soba Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Lodoslu / fırtınalı havada sobayı yakmayın Yatmadan önce sobayı söndürün Soba yanarken uyumayın Soba söndükten sonra içini iyice temizleyin Sobayı üstten yakın Soba borusuna çamaşır kurutmaya yönelik aksesuarlar takmayın

Soba Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Sık sık baca tepmesi oluyorsa baca deliği uygun olmayabilir Rüzgar yönüne göre yön değiştiren baca kapakları taktırın Bacaları ayda bir kez temizleyin

PENCEREYİ VE KAPIYI AÇIN ODAYA TAZE HAVA GİRMESİNİ SAĞLAYIN Sobalı bir odada otururken yorgunluk halsizlik baş dönmesi baş ağrısı uyku hali bulantı / kusma görme bulanıklığı huzursuzluk hissettiğinizde PENCEREYİ VE KAPIYI AÇIN ODAYA TAZE HAVA GİRMESİNİ SAĞLAYIN

SONUÇ Yukarıdaki uyarılara uyulduğunda İyi ısınma sağlanır %20 yakıt tasarrufu yapılabilir Sobadan zehirlenme riski en aza indirilir

ŞOFBEN KAZALARI

Şofben kazalarını tanımak için temel bilgiler Elektrikle çalışanlar daha çok termostat arızası nedeniyle kazan patlamalarına sebep olmakta, hastalar sıcak su yanıkları ile karşılaşmaktadırlar LPG ile çalışan şofbenler de bazen kazalara sebep olmaktadır. Ancak bu kazalar, ortamdaki oksijenin yanma sırasında tüketilmesine bağlıdır LPG zehirli değildir ancak 6 m2 den küçük, iyi havalandırılmamış mekanlarda şofben kullanıldığında, ortamdaki oksijen süratle tükenmekte, kazazedeler bu yüzden kaybedilmektedir

Alınması Gereken Önlemler Şofbeni iyi çeken bir bacaya bağlayın 6 m3 den küçük mekanlarda kullanmayın Şofben / tüp arası hortum 125 cm den az olmalı Banyoya hava girişi olmalı Banyoyu içerden kilitlemeyin Koku hissettiğinizde şofbeni kullanmayın Banyodan uzun süre çıkmayan kişiyi kontrol edin Korsan tüp kullanmayın Gaz kaçağını kibrit ve çakmakla kontrol etmeyin

Yapılması Gerekenler Paniğe kapılmayın Gaz kaçağı olan mekanlarda 1 dakikadan uzun süre durmayın Pencereleri / kapıları açın Elektrik düğmesine dokunmayın Ateş yakmayın

Hastayı bulunduğu yerden çıkarın Yardım isteyin Zehirlenen kişiyi sırtüstü yatırın Çukur ve kuytu yerleri süpürerek gazı havalandırın

İLKYARDIM Hasta bulunduğu yerden temiz havalı yere taşınmalı Hemen suni solunum yapılmalı Vakit kaybetmeden oksijen verilmeli