BAĞLAÇLAR www.ogretmen.info
Bağlaç Nedir? Anlamca birbiriyle ilgili cümleleri veya eş görevli kelimeleri birbirine bağlayan sözcüklere bağlaç denir.
BAĞLAÇLAR NELERDİR? de, ki, ama, ve, oysa, fakat, lâkin, ne...ne, çünkü, demek ki, ya da, yoksa, ancak, şayet, hâlbuki, yahut vb.
DE BAĞLACI De bağlacı sözcükten ayrı yazılır. Kendinden önceki sözcüğe göre ‘‘da’’ olabilir. De bağlacı ASLA te, ta olmaz. De bağlacını hâl eki olan –de ekiyle karıştırmamak için; Cümleden ‘‘de’’’yi çıkarttığımızda eğer anlam bozuluyorsa hâl eki bozulmuyorsa bağlaçtır.
ÖRNEKLER Sen de geliyorsun değil mi? (ilk sözcüğün son ünlüsü ince olduğu için ek de olmuştur) Kapı da dolap ta kapanmıyor. (YANLIŞ) Kapı da dolap da kapanmıyor. (DOĞRU) Oradaki kalemi de istiyorum. Oradaki kalemi istiyorum.(de bağlaçtır çünkü çıkarılınca anlam bozulmamıştır.) Sende dün bir makas vardı. Sen dün bir makas vardı.(Buradaki de hâl ekidir. Çıkarılınca cümlenin anlamı bozulmuştur.)
Kİ BAĞLACI YA DA Biraz kendinizi anlatın ki sizi tanıyabilelim. Çağırmıyorsunuz ki gelelim. YA DA Ya onlarla çalışırsın ya da bizimle. Dört ya da beş çift çorap gerekiyor
ANCAK AMA (FAKAT) Bekledim ancak gelmediler. Dondurma severim ancak yemek istemiyorum Sen almadın ancak gayet rahat ve kullanışlı bir ayakkabıymış. AMA (FAKAT) Öğretmen anlatıyordu ama kimse dinlemiyordu. Uyardım fakat beni dinlemedi.
İLE İle bağlacı bitişik yazıldığında ‘i’ harfi düşer. Tabakla bardağı kırdım. İle kelimesinin yerine ‘‘ ve ’’ koyulunca anlam değişiyorsa edat, değişmiyorsa bağlaçtır. Müge'yle konuşuyorduk. (Müge ve konuşuyorduk)
VE Gizem’in ve Melis’in kalemleri birbirine hiç benzemiyor. Eve gelirken meyve ve sebze almayı unutma.
İyi Dersler...