TÜRKİYE’ DE DİYALİZİN SAĞLANMASI VE DAMAR YOLU UYGULAMALARI Doç. Dr. Müjdat YENİCESU GATA Nefroloji BD, Ankara 13 Eylül 2003, Antalya
TÜRKİYE’DEKİ MEVCUT HEMODİYALİZ MERKEZLERİ, CİHAZ VE HASTA DURUMU
Üniversite Hastaneleri TÜRKİYE’ DE HEMODİYALİZ VE SÜREKLİ PERİTON DİYALİZİ TEDAVİSİ GÖREN HASTA SAYISI KURUM ADI TOPLAM HASTA HEMODİYALİZ PERİTON DİYALİZİ SAYI % Sağlık Bakanlığı 6565 6140 (93.5) 425 (6.5) Üniversite Hastaneleri 4801 2821 (58.8) 1980 (41.2) S.S.K 2788 2142 (76.8) 646 (23.2) Diğer Kamu 54 54 (100) Özel 12185 12098 (99.3) 87 (0.7) TOPLAM 26393 23255 (88.1) 3138 (11.9) * Bu veriler Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün 01.09.2003 tarih 16894 sayılı resmi yazısından alınmıştır. * Renaliz 5:13 (1 Ocak-15 Mayıs 2003) Anadolu Böbrek Vakfı Yayın Organı
TÜRKİYE’ DE MERKEZ, CİHAZ VE HEMODİYALİZ HASTA SAYISI 2001/2002 KARŞILAŞTIRMASI
HEMODİYALİZ HASTALARIMIZIN SOSYAL GÜVENCE DURUMLARINA GÖRE HİZMET ALDIKLARI KURUMLAR KURUM ADI TOTAL HASTA EMEKLİ SANDIĞI S.S.K. BAĞ-KUR YEŞİL KART ÖZEL vs Sağlık Bakanlığı 6140 805 (25.2) 1010 (8.8) 1449 (32.5) 2696 (81.6) 180 (20.4) Üniversite Hastaneleri 2821 930 (29.1) 825 (7.2) 351 (7.9) 468 (14.2) 247 (28.0) 2142 46 (1.4) 2087 (18.3) 6 (0.1) 3 (0.3) DİĞER KAMU 54 23 (0.7) 16 (0.5) 15 (1.7) ÖZEL 12098 1393 (43.6) 7495 (65.6) 2647 (59.4) 125 (3.8) 438 (49.6) TOPLAM 23255 3197 (13.7) 11417 (49.1) 4453 (19.1) 3305 (14.2) 883 (3.8)
YERLEŞİM BİRİMLERİNİN EN YAKIN DİYALİZ MERKEZLERİNE UZAKLIĞI/BİR DİYALİZ MERKEZİNE ERİŞİM SÜRESİ (?) BBC NEWS JOURNEYS “KILLED KIDNEY PATIENTS” 10 Temmuz 2003
HEMODİYALİZDE DAMAR YOLU NİÇİN ÖNEMLİDİR? DİYALİZ ETKİNLİĞİ MORTALİTE MORBİDİTE PROSEDÜREL KOMPLİKASYONLARIN ZENGİNLİĞİ TEHLİKESİ HASTANIN TEDAVİ UYUMU MULTİDİSİPLİNER VE UNİDİSİPLİNER YAKLAŞIM KOORDİNATÖR NEFROLOG ? SARF MALZEMESİ GEREKTİRMESİ Mevzuat, Malzeme bilgisi, Sarf işlemleri YATAK KAPASİTESİNİN DOLDURULMASI MALİYET
TÜRKİYE’ DE HEMODİYALİZ İÇİN DAMAR YOLU UYGULAMALARI “GENEL GÖRÜNÜM” GENEL OLARAK MEMNUNİYET VERİCİ DÜZEYDE OLDUĞU SÖYLENEBİLİR. VERİ BAKIMINDAN YETERLİ DÖKÜMANA SAHİP OLDUĞUMUZ SÖYLENEMEZ.
ANKARA’DA RASTGELE SEÇİLMİŞ 240 HEMODİYALİZ OLGUSUNUN DAMAR YOLU DURUMU Damar Yolu Tipi Sayı (%) Uzun süreli kateter 18 (7.5) Kısa süreli kateter 10 (4.1) Ön kol AVF 168 (70.3) Üst kol (Brakial) AVF 39 (16) Femoral AVF 1 (0.4) Graft 4 (1.7) TOTAL 239 28 (%11.6) 208 (%87)
SSK GÖZTEPE HASTANESİ HEMODİYALİZ MERKEZLİ 900 OLGULUK BİR DAMAR YOLU ÇALIŞMASI (Dr. Ergin, Alışır, Şahin, Akın) AVF % 96.1 AVG % 3.3 USK % 0.4 V. Ulusal Hipertansiyon&Böbrek Hastalıkları Kongresi, Kongre Kitabı,P008; 2003
OLGULARIMIZ HANGİ DAMAR YOLU SEÇENEĞİ İLE KRONİK HEMODİYALİZE BAŞLAMA ŞANSINA SAHİPLER? GATA NEFROLOJİ BD HEMODİYALİZ ÜNİTESİNDE OLGULARIN YAKLAŞIK %70 İ GEÇİCİ BİR HEMODİYALİZ KATETERİ İLE BU TEDAVİLERİNE BAŞLAMAKTADIRLAR (GEÇ BAŞVURU KRİTERİ).
AVRUPA’ DA DAMAR YOLU SEÇİMİ
A.B.D. DE DAMAR YOLU SEÇİMİ N 1 yıl Sürvi % 2 yıl Sürvi 1 yıl CFS 2 yıl CFS HYS gün AVF 42 71 60 57 46 30 AVG 61 67 59 23 175 Total 103 68 40 31 205 Yenicesu M. JASN 1996, Abstract Book, p 1424
ÖNERİLER Her ünite kendi yapısına uygun bir damar yolu oluşturma ve izleme ekibi ile bu alandaki çalışmalarını yürütmelidir. Damar koruma bilincinin hastalığın çok erken evrelerinden başlayarak pratiğe yansıtılması sağlanmalıdır. Ulusal registry çalışmalarına damar yolu ile ilgili sorular eklenerek bu alandaki mevcut durum belirlenmelidir.
NEFROLOJİ SEVGİ GİBİ EMEK İSTER