HASTANE ENFEKSİYONLARI VE DEZENFEKSİYON Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi EMEL YAŞAR

Enfeksiyon nedir? Mikropların vücuda girerek yerleşmesi ve hastalık oluşturmasıdır.

Hastane Enfeksiyonu Hastaların hastaneye yatışlarından 48-72 saat sonra oluşan, Kendi hastalıkları dışında hastaneden edindikleri mikropların oluşturduğu enfeksiyonlara denir.

Hastane Enfeksiyonları İçin Tanı Kriterleri Hastaneye yattıktan 48-72 saat sonra, Taburcu olduktan sonra ilk 10 gün içinde, Cerrahi uygulanan hastalarda 30 gün, İmplant uygulanan hastalarda 1 yıla kadar.

Hangi Bölgelerde oluşabilir? Cerrahi yaralarda-ameliyat bölgelerinde, Üriner sistemde-idrar yollarında, Solunum sisteminde-Akciğerde, Gözde, Kulak-burun-boğazda, Kemik-eklem ve kas içinde vb. Hastaların tüm vücut bölgelerinde görülebilir.

Hastane İnfeksiyonu Hangi Hastalarda Olur? Uzun süre hastanede yatanlarda, Yoğun bakımda yatanlarda, Savunma sistemi baskılanmış olanlarda (kanserli hastalar gibi), Büyük ameliyat geçirenlerde ( mide-barsak ameliyatı, protez ameliyatı gibi), Trafik kazası-düşme gibi genel beden travması olanlarda, Tedavi için fazla miktarda ve değişik çeşit ilaç kullananlarda, Bilinci kapalı ,hareket edemeyen hastalarda, Ağızdan beslenemeyenlerde görülür.

Hastane İnfeksiyonu Neden Olur? Üç önemli faktör vardır; İNSAN ( hastanın kendisi,çalışanlar ve ziyaretçiler) 2. ÇEVRE ( odası, tuvaletler, ameliyathane vb. ) 3. ALETLER-İŞLEMLER ( hastanın tedavisi için kullanılan malzemeler-tedavi için yapılan işlemler )

1.İNSAN FAKTÖRÜ Hastanın vücudu hastalıkları dolayısıyla enfeksiyona yatkın olabilir. ( Diabetik,obez vb.) Çalışanlar hijyen kurallarına dikkat etmeyerek hastaya infeksiyon bulaştırabilirler. Gelen ziyaretçiler kendi hastalıklarını öksürme vb. gibi yollarla hastaya bulaştırabilirler

2. ÇEVRE FAKTÖRÜ Kirli, ıslak ve iyi temizlenmemiş ortamlar mikrop barındırırlar ve infeksiyon kaynağı olabilir. Kullanma suyunun kirli olması infeksiyon kaynağı olabilir.

3.ALETLER-İŞLEMLER Hastanın tedavisi için kullanılan tüm alet ve malzemeler temiz/steril değilse infeksiyon kaynağı olabilir. ( tansiyon aleti,dereceler vb.) Hastaya uygulanan işlemler temiz/steril koşullarda yapılmazsa hastaya infeksiyon bulaşmasına neden olur.( Serum takma, sonda takma, ameliyatlar, pansuman)

Hastane enfeksiyonlarının kaynakları Cerrahi işlemler Hava Besin İlaçlar Gereçler: drenler, implantlar, kateterler Su Eşyalar Böcekler Hastanın normal florası Ziyaretçiler Diğer hastalar Sağlık personeli Hastane enfeksiyonlarının kaynakları

Neden Hastane İnfeksiyonu İstemiyoruz? Hastanede yatış süresini uzatır. Bakım maliyetini arttırır. İş gücü kaybına neden olur. Antibiyotik kullanımını arttırır. Hastanın kaybedilme olasılığı artar.

KORUNMA -1 EL HİJYENİ

El Hijyeni Hasta güvenliğini tehdit eden sorunların başında hastane enfeksiyonları gelmektedir. Dünyada yapılan yüzlerce çalışmada gösterilmiştir ki; el hijyeni, sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonların kontrolü ve önlenmesinde en önemli araçtır.  Bugün tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de el hijyeni konusunda duyarlılık gittikçe artmakta ve konunun önemini vurgulayan pek çok çalışma ve faaliyet gerçekleştirilmektedir.

Hangi durumlarda hangi yolla el hijyeni sağlanır? Ellerde gözle görülür kirlenme varlığında, sabun ve su Ellerde gözle görülür kirlenme yoksa; Alkol bazlı el antiseptikleri

ETKİLİ EL YIKAMA TEKNİĞİ-1 1. Eller su ile eller ıslatılır. 2.Ellere 3-5 ml sabun alınır..

ETKİLİ EL YIKAMA TEKNİĞİ-2 3. Parmak araları yıkanır. 4. Avuç içi,avuç içine alınarak ovalama hareketi tekrarlanır.

ETKİLİ EL YIKAMA TEKNİĞİ-3 5.Sağ avuç içine sol el sırtı gelecek şekilde yerleştirilir,ovalanarak beş kez tekrarlanır. 6. Sağ eli sol el sırtına koyarak parmak araları birbirinin içine gelecek şekilde tekrarlanır. Aynı hareket diğer el içinde tekrarlanır. Aynı hareket diğer el içinde tekrarlanır.

ETKİLİ EL YIKAMA TEKNİĞİ-4 7.Sağ el baş parmağı sol avuç içine alınarak rotasyonel olarak beş kez tekrarlanır. 8. Sağ el parmak ucu iç kısımları sol el avuç içine gelecek şekilde konur, ovalanır. Aynı hareket sol içinde tekrarlanır Aynı hareket sol içinde tekrarlanır.

ETKİLİ EL YIKAMA TEKNİĞİ-5 9. Eller iyice durulanır ve kurulanır.

EL HİJYENİ ENDİKASYONLARI 5 endikasyon kuralı: Temastan önce, Temastan sonra, Hastaya işlemden önce, Hastaya işlemden sonra, Hasta ortamı ile temastan sonra (Temizlikten, çarşaf değişikliğine kadar her ne yapılmış olursa olsun, hasta odasından çıkarken eller yıkanmalıdır.)

Alkol bazlı solüsyon ile ovma Zaman çok önemli! El yıkama 1-1.5 dk Alkol bazlı solüsyon ile ovma 10-20 sn

Alkol Bazlı El Antiseptiği Ellerde gözle görülür kirlenme yoksa; Su ve sabun ile eller yıkandıktan sonra el antiseptiği kullanmaya gerek yoktur

Etkili El Antisepsisi avuç içi ile diğer elin yüzeyi parmak aralarına avuç içlerinin teması avuç içi ile diğer elin yüzeyi parmak aralarına 1 2 3

avuç içinde parmaklar baş parmak çapraz parmaklar Etkili El Antisepsisi avuç içinde parmaklar baş parmak çapraz parmaklar 4 5 6

KORUNMA-2 Eldiven kullanılmalıdır. Bir hastadan başka bir geçişte mutlaka eldiven değiştirilmelidir. Kirli el ve eldivenlerle kesinlikle hastaya veya yüzeylere temas edilmemelidir. Eldiven çıkarıldıktan sonra eller yıkanmalıdır.

KORUNMA-3 Atıklar uygun şekilde uzaklaştırılmalıdır. Hasta için kullanılan tüm malzemelerin temiz gerekli ise steril olmasına dikkat edilmelidir. Hasta ile temas etmiş tüm malzemeler kirli kabul edilmeli başka hastaya kullanılmamalıdır. Hasta ile temas etmiş malzemeler yüzeylere temas ettirilmemelidir.

KORUNMA-4 Temas önlemi uygulanan hastalar varsa bakım verirken önlük, maske gibi koruyucu malzemeler kullanılmalıdır. Yapılan her işlem kontrollü olmalı hastaya zarar verecek şeylerden kaçınılmalıdır. Hasta odalarında fazla ziyaretçi olmamasına dikkat edilmelidir. Temizlenen alanlar ıslak bırakılmamalıdır. Kliniklerde temiz ve kirli alanların ayırımı yapılmalıdır.

HASTANE ENFEKSİYONLARINI ÖNLEMEDE EN UCUZ VE EN ETKİLİ YÖNTEM EL YIKAMADIR

Son Olarak!! Hastane infeksiyonları büyük ölçüde önlenebilir ve azaltılabilir. En önemli unsur el yıkamadır. Hastane içerisinde mutlaka hijyenik tip el yıkama yapılmalıdır. Eldiven kullanımına özen gösterilmelidir. HASTANE PERSONELİ HASTALAR İÇİN KAYNAK OLMAMALIDIR.