Yrd. Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Çocuk ve Ergenlerde Ruhsal Değerlendirme Hasan Kalyoncu Üniversitesi Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programı www.gunescocuk.com

Değerlendirme (geçmiş yıl, yeni eğitim dönemi) Bu Yıl; Ders süremiz Ders konularımız Beklentileriniz Beklentilerim Değerlendirme (geçmiş yıl, yeni eğitim dönemi) Hepinize başarılı ve verimli bir eğitim yılı dilerim

Dersin Genel Akışı Çocuk ve Ergenlerde Ruhsal Değerlendirme Muayene Görüşme Ölçme Çocukluk ve Ergenlik Psikopatolojilerinde Ruhsal Değerlendirme

Çocuğun ve Ergenin Ruhsal Değerlendirmesinde Süreç; Anne baba ile görüşme Çocukla görüşme Ruhsal durum muayenesi Psikolojik testler Öğretmenden bilgi alma Gerekirse diğer bölümlerden konsültasyon ve tetkik isteme Formulasyon Tanı ve tedavi planı çizme

Görüşme; Gözlem Öykü alma * Yapılandırılmış görüşmeler * Yarı yapılandırılmış görüşmeler

Görüşmenin Şekli ve Ortam; Bir görüşme için uygun süre 45 dak. dır Sakin ve özel bir ortam olmalıdır Çocuklar, odaya ailesiyle alınmalı ve tanışma sonrasında aile odadan çıkarılıp çocukla yalnız görüşülmelidir Ergenler, aileyle birlikte odaya alıp tanışılmalı ve aile dışarıya çıkarılarak önce ergenin kendisi ile görüşülmelidir Ergene, yapılan görüşmenin gizliliği hakkında mutlaka bilgi verilmelidir

Önemli; Görüşmecinin tavrı ve hasta ile kurulan ilişki çok önemlidir Öncelikle çocuk veya ergen ile tanışılmalı ve tanısal süreç hakkında açık, destekleyici ve somut bir açıklama yapılmalıdır Çocuğun/gencin anksiyetesi ve görüşmeye istekli olup olmadığı önemsenmelidir Her hasta farklı klinik özellikler taşır Mental yaş !!! Reseptif ve ekpresif dil!!!

Sormak; Yüksüz sorular sormak Yansız sorular sormak Yargısız sorular sormak Açık uçlu sorular sormak

Anne Baba ile Görüşme; Anne babalar; Psikiyatrik sorunun utanılacak bir durum olduğuna inandıkları için, Çocuk bir psikiyatrik tanı alırsa başa çıkamayacaklarına inandıkları için, Çocuk şimdiden psikiyatriste gelirse ilerde ruh sağlığının daha da bozulacağından korktukları için, Psikiyatristin çocuğun sorunundan anne babayı sorumlu tutmasından korktukları için endişeli, kaygılıdırlar.

Anne Baba ile Görüşme; Çocuğun yakınmaları neler? Yakınmalar ne zaman başlamış? Yakınmaları ne başlatmış? Daha önce psikiyatriste gitmişler mi? Anne baba yakınmalara karşı ne tepki veriyor? Çocuğun öğretmeni ne tepki veriyor?

Çocuğun kişilik özellikleri ne? Çocuğun arkadaş ilişkileri nasıl? Çocuğun öğretmeni ile ilişkisi nasıl? Çocuğun okuldaki uyumu nasıl? Çocuğun ilgi alanları ne? Aile içinde ilişkiler nasıl? Aileyi etkileyen sorun var mı?

Çocuk/Ergen İle Görüşme; Kendini Tanıtma,Tanışma, Güven İlişkisi İnsan resmi çizdirme, masal anlattırma (Goodenough testi) Resim çizdirme (aile resmi, hayvanlarla aile resmi) Oyuncaklarla oynama Öz bildirim ölçekleri (Depresyon, anksiyete, cümle tamamlama, benlik saygısı vs.) Çocuğun yaşına göre okul, arkadaş, öğretmen, yapmaktan hoşlandığı şeyler, aile içi ilişkiler, ruhsal sorun hakkında konuşmak

Çocuğun/Gencin Ruhsal Muayenesi; Fiziksel görünüm Ebeveyn çocuk etkileşimi Ayrılık ve tekrar birleşme Yönelim Konuşma ve dil Duygudurum Duygulanım Düşünce süreci ve içeriği Sosyal ilişkiler Motor davranış Biliş Bellek Yargılama ve içgörü Kendilik algısı Savunmaları Özbildirim ölçekleri Psikolojik testler

Genel Görünüm ve Davranış; Yüz ifadesi (kızgın, üzgün, korkulu, neşeli, donuk, ifadesiz, rahat) Giyim ve temizlik (giyimi sosyoekonomik düzeyine, cinsel kimliğine uygun ve temiz mi?) Fiziksel gelişim (kilosu, boyu yaşına uygun mu? cinsel gelişimin fiziksel bulguları?) Dışa vuran davranışlar (sakin, aşırı hareketli, çok durgun, anlamsız tekrarlayan hareketler yapıyor, saldırgan, tikleri var, cinsiyetine uygun davranış? )

Konuşma ve İlişki Kurma; Çocuk; Odaya yalnız geliyor mu? Psikiyatristin yüzüne bakıyor mu? Konuşması yaşına uygun mu? Kekemelik, artikülasyon bozukluğu, bebeksi konuşma var mı? Kendiliğinden konuşuyor mu? Ergen; Konuşması (spontan, çekingen, öfkeli, akıcı, dağınık vs.) İlişki şekli (samimi, çekingen, sınırsız vs.) Kullandığı ifadeler

Okuldan Bilgi Edinme; Açık Uçlu Öğretmen Bilgi Formu Davranış derecelendirme ölçekleri Belli tanılara yönelik ölçekler

Psikolojik Testler; 1. Çocuğa yansıtmalı (projektif) testler: İnsan resmi çizdirme (Goodenough) testi CAT-TAT testi Luis a Duss testi Rosachah Testi Diğer kişilik testleri 2. Gelişim testleri (Denver, AGTE vs.) 3. Zeka testi (Stanford Binet, WISC-R)

Çocukların doldurduğu özbildirim ölçekleri Psikolojik Ölçekler; Çocukların doldurduğu özbildirim ölçekleri Klinisyenin çocuğa sorarak doldurduğu ölçekler Ebeveynlerin doldurduğu davranış derecelendirme ölçekleri

Sonuç Verme; Değerlendiren uzman tarafından aileye sorunun ve nedeninin ne olduğu, çocuğa nasıl davranmaları gerektiği, nasıl bir tedavi uygulanacağı konularında bilgi verilir. Değerlendiren uzman tarafından gözlenen, çocuğun olumlu yanları aileye belirtilir. Çocuğa ve gence, gelişim düzeylerine uygun takip süreci hakkında bilgilendirme yapılır.