Toplumsal Cinsiyet ve Eğitim HAZIRLAYANLAR Çiğdem ÇAKIR Didem AKYOL Esma YILDIZ Münire Merve ŞAHİN Nihan KALKANDELER Selen ŞALT Yasemin TUNÇER
Eğitim Materyallerinde Cinsiyetçi Öğeler
İlköğretim Kitaplarında Metinlerde Cinsiyet -Temel Karakter İlişkisi Arslan, Şengül Altan, Ders kitaplarında cinsiyetçilik, Aralık 2000.
Metinlerde Temel Karakter Özelliklerine Göre Kategori Dağılımı Kategoriler Kadın (%) Erkek (%) Geleneksel Davranan 17.07 1.61 Fedakar 8.54 1.53 Şefkatli 6.91 0.96 Uysal/ Pasif 5.28 0.88 Alıngan 1.62 - Başarılı 2.43 8.13 Bilinçli Hareket Eden 3.25 7.89 Lider 0.81 4.27 Girişken/ Etken 6.44 Yetenekli 0.41 3.30 İnatçı/ Azimli 5.64 Diğer 50.44 59.35 Toplam 100
Metinlerde Cinsiyete Göre Önerilen İşler Meslek Kadın (%) Erkek (%) Ev Kadını 62.2 0.5 Uşak/ Dadı/ Hizmetçi 8.1 0.2 Öğretmen 1.7 Çiftçi 2.7 İmam/ Hafız 1.0 Milletvekili Asker 15.9 Devlet Başkanı/Başbakan - 32.8 Araştırmacı/ Bil. Adamı 10.0 Mimar 2.0 Doktor/ Diş Hekimi 2.2 Mucit Diğer 10.8 28.8 Toplam 100
Metinlerde Cinsiyet - Mekan İlişkisi
Eğitimde Kadın Öğretmenlerin Niteliği ve Niceliği
Farklı Eğitim Kademelerinde Kadın Öğretmenlerin Sayıları ve Yüzdeleri Toplam Okul Öncesi 40.647 %95 42.716 %100 İlköğretim 252.729 %52 485.677 Ortaöğretim 86.688 %41.9 206.862 Kadın Statüsü Müdürlüğü, “Türkiye’de Kadının Durumu”, 2009/2010 öğretim yılı araştırması. Yükseköğretimde, kadın akademisyenlerin yüzdesi ise sadece %40’ı buluyor. Global Gender Gap Report 2010, s.296.
2006/2007 Ders Yılında Yükseköğretimde Akademik Görevlerine Göre Kadın Akademisyenlerin Dağılımı Özel (%) Kamu (%) Toplam 50 39.3 Profesör 20.8 28 Doçent 39.4 31.7 Yrd. Doç. 39.9 32.9 Öğr. Görevlisi 52.1 39 Okutman 76 54.7 Uzman 50.8 46.2 Arş. Gör. 60 45.2 “Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri” içinde ÖSYM, 2007 verileri. TÜSİAD, KAGİDER, 2008. s.65.
Farklı Eğitim Kademelerinde Kadın Öğretmenlerin Branşları ve Uzmanlaşma Durumu Kadın öğretmenler, genelde pek fazla uzmanlaşma gerektirmeyen, hatta önemsiz olarak kabul edilen okuma-yazma becerileri gibi alanlarda yoğunlaşıyor. Erkek öğretmenler, daha çok uzmanlaşma ve beyin gücü gerektiren matematik, fen bilimleri gibi “önemli” konularda uzmanlaşıyor. “Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri”. TÜSİAD, KAGİDER, 2008. s.62.
2007 yılında Okullarda Yönetici Pozisyonundaki Kadınların Yüzdesi MEB 2007 (*) ve Eğitim Sen 2007 (**) verilerinden derlenmiştir. “Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri” TÜSİAD, KAGİDER, 2008.