Hastane Enfeksiyonlarının Sürveyansı T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi Hastane Enfeksiyonlarının Sürveyansı Sunumu hazırlayan Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Ekibi’ne teşekkür ederiz.

İçerik Sürveyansın tanımı Amaçlar CDC Hastane infeksiyonu tanı kriterleri Sürveyans tipleri Avantajları Dezavantajları İnvaziv araç ilişkili hastane infeksiyonlarının sürveyansı Geribildirim ve kıyaslama (benchmarking) Cerrahi alan infeksiyonları sürveyansı

Sürveyans Belirli bir amaca yönelik olarak veri toplanması, toplanan verilerin biraraya getirilerek yorumlanması ve sonuçların ilgililere bildirilmesinden oluşan dinamik bir süreç Hastane infeksiyon kontrol programlarının temeli Bazal hastane infeksiyonu hızlarının ve zaman içinde meydana gelen değişikliklerin saptanması, İnfeksiyon hızlarındaki anlamlı artışların fark edilmesi, Kontrol önlemlerinin alınması ve bu önlemlerin etkinliğinin araştırılması

Hastane İnfeksiyonları-Kalite Hastane infeksiyon (Hİ) hızları sağlıktaki en önemli aklite göstergelerinden biri olarak kabul edilmektedir. Ventilatör ilişkili pnömoni hızı (VİP) Kateter ilişkili üriner sistem infeksiyonu hızı (Kİ-ÜSİ) Santral venöz kateter ilişkili kan dolaşımı infeksiyonu hızı (SVK-KDİ) Cerrahi alan infeksiyonu (CAİ) hızları Hİ hızlarının kıyaslama (benchmarking) yapmak amacıyla kullanılabilmesi için standart tanımlar ve standart bir yöntem kullanılarak sürveyans yapılmalıdır.

Hastane İnfeksiyonları Tanımlar “Centers for Disease Control” (CDC) tarafından belirlenen hastane infeksiyonu tanımları: 1988 1992 yılında cerrahi yara infeksiyonları ile ilgili revizyon 2002 yılında nozokomiyal pnömoni tanımlarında revizyon 2008 Am J Infect Control 2008;36:309-32.

Hastane İnfeksiyonları Tanımlar İnfeksiyonun var olup olmadığını belirlemek veya saptanan infeksiyonu sınıflandırmak Klinik ve laboratuvar bulguları, diğer tanısal testler: Hasta dosyası Laboratuvar: Klinik örneklerin mikroskopik incelemesi, kültür sonuçları ve antijen/antikor testleri, radyografiler, lökosit sayımı, vb. Doktorun infeksiyon tanısı koyması

Hastane İnfeksiyonları Tanım Hastalar hastaneye başvurduktan sonra gelişen ve başvuru anında inkübasyon döneminde olmayan veya hastanede gelişmesine rağmen bazen taburcu olduktan sonra ortaya çıkabilen infeksiyonlar Genellikle hastaneye yattıktan 48-72 saat sonra ve taburcu olduktan sonra ilk 10 gün içinde Am J Infect Control 1988;16:128-40. Am J Infect Control 2008;36:309-32.

Hastane İnfeksiyonları Tanım Lejyonella veya su çiçeği gibi inkübasyon süresi uzun olan infeksiyonlar için bu zaman çerçevesi uygun şekilde düzenlenir. İnfeksiyon hastaneye yatış sırasında var olan infeksiyöz bir olayın komplikasyonu veya uzantısı ise nozokomiyal kabul edilmez.

Hastane İnfeksiyonları Tanım Yenidoğanda nozokomiyal infeksiyon kriterleri karmaşıktır ve hastanede kalış süresiyle ilişkilidir. Annede hastaneye yatış sırasında infeksiyon yok, ama 48-72 saat sonra doğan bebek infekte ise bu infeksiyon nozokomiyal kabul edlir. Transplasental yoldan geçen infeksiyonlar bu kategoriye alınmaz.

Hastane İnfeksiyonları CDC Tanımları Üriner sistem infeksiyonu Cerrahi alan infeksiyonu Pnömoni Bakteremi Kardiyovasküler sistem infeksiyonları Santral sinir sistemi infeksiyonları Diğer (kemik-eklem, kulak-burun-boğaz, gastrointestinal sistem, vb.) Am J Infect Control 1988;16:128-40. Am J Infect Control 2008;36:309-32.

Cerrahi Alan İnfeksiyonları (CAİ) Yüzeyel insizyonel CAİ Ameliyattan sonraki ilk 30 gün İnsizyon yapılan cilt ve cilt altı dokusu Derin insizyonel CAİ Kalıcı olarak yerleştirilmiş implant yoksa ameliyattan sonraki ilk 30 gün, implant varlığında ameliyattan sonraki ilk bir yıl İnsizyon bölgesindeki derin yumuşak dokular (kas ve fasya tabakaları) Infect Control Hosp Epidemiol 1992;13(10):606-8.

Yüzeyel insizyonel CAİ Yüzeyel insizyonel primer CAİ: Bir veya daha fazla insizyonu olan bir hastanın primer insizyonunda saptanan yüzeyel insizyonel CAİ (örneğin, Sezaryen insizyonunda saptanan yüzeyel insizyonel CAİ veya donör bir gölgeden damar grefti alınarak göğüs insizyonu ile yapılan koroner bypass ameliyatında göğüs insizyonunda gelişen yüzeyel insizyonel CAİ Yüzeyel insizyonel sekonder CAİ: Birden fazla insziyonu olan bir hastanın sekonder insizyonunda gelişen yüzeyel insizyonel CAİ (örneğin, bacak grefti kullanılarak yapılan koroner bypass ameliyatında bacak insizyonunda gelişen yüzeyel insizyonel CAİ) Infect Control Hosp Epidemiol 1992;13(10):606-8.

Derin insizyonel CAİ Derin insizyonel primer CAİ: Bir veya daha fazla insizyonu olan bir hastanın primer insizyonunda saptanan derin insizyonel CAİ (örneğin, Sezaryen insizyonunda saptanan derin insizyonel CAİ veya donör bir gölgeden damar grefti alınarak göğüs insizyonu ile yapılan koroner bypass ameliyatında göğüs insizyonunda gelişen derin insizyonel CAİ Derin insizyonel sekonder CAİ: Birden fazla insziyonu olan bir hastanın sekonder insizyonunda gelişen derin insizyonel CAİ (örneğin, bacak grefti kullanılarak yapılan koroner bypass ameliyatında bacak insizyonunda gelişen derin insizyonel CAİ) Infect Control Hosp Epidemiol 1992;13(10):606-8.

Cerrahi Alan İnfeksiyonları (CAİ) Organ/Boşluk CAİ Ameliyattan sonraki ilk 30 gün İnsizyon dışında ameliyatta açılan veya manipüle edilen herhangi bir anatomik organ ya da boşluk Infect Control Hosp Epidemiol 1992;13(10):606-8.

Organ/Boşluk CAİ-1 Arteriyel veya venöz infeksiyon Endokardit Miyokardit veya perikardit Meme absesi veya mastit Göz (konjunktivit dışında) Eklem veya bursa Kulak, mastoid Ağız boşluğu Üst solunum yolları Sinüzit Diğer alt solunum yolu infeksiyonları

Organ/Boşluk CAİ-2 Osteomiyelit Disk aralığı Menenjit veya ventrikülit Spinal abse İntrakraniyal, beyin absesi ve dura infeksiyonu Gastrointestinal sistem İntraabdominal Endometrit Vajinal “cuff” Diğer genital sistem infeksiyonları

Primer Kan Dolaşımı İnfeksiyonları Laboratuvar olarak kanıtlanmış kan dolaşımı infeksiyonu (primer bakteremi) Klinik sepsis

Laboratuvar Olarak Kanıtlanmış Kan Dolaşımı İnfeksiyonu Bir veya daha fazla kan kültüründen patojen olduğu bilinen bir mikroorganizmanın (S. aureus, Enterococcus spp., E. coli, Pseudomonas spp., Klebsiella spp., Candida spp. vb.) izole edilmesi ve bu patojenin başka bir yerdeki infeksiyon ile ilişkili olmaması: Başka bir yerdeki infeksiyonla ilişkili patojen kan kültüründe ürerse bu “sekonder kan dolaşımı infeksiyonu” olarak kabul edilmelidir. İntravasküler katetere bağlı bakteremi ise primer kan dolaşımı infeksiyonu olarak ele alınır.

Laboratuvar Olarak Kanıtlanmış Kan Dolaşımı İnfeksiyonu Ateş, titreme veya hipotansiyondan biri ve cilt flora üyesi bir mikroorganizmanın (difteroidler [Corynebacterium spp], Bacillus spp. [B. anthracis hariç], Propionibacterium spp., koagülaz-negatif stafilokoklar [S. epidermidis dahil], viridans grup streptokoklar, Aerococcus spp. veya Micrococcus spp.) farklı zamanlarda alınmış iki veya daha fazla kan kültüründe üremesi ve başka bir bölgedeki infeksiyonla ilişkisinin olmaması

Laboratuvar Olarak Kanıtlanmış Kan Dolaşımı İnfeksiyonu 12 aylıktan küçük bebeklerde ateş (>38C, rektal), hipotermi (<37C, rektal), apne veya bradikardiden birinin olması ve cilt flora üyesi bir mikroorganizmanın (difteroidler [Corynebacterium spp], Bacillus spp. [B. anthracis hariç], Propionibacterium spp., koagülaz-negatif stafilokoklar [S. epidermidis dahil], viridans grup streptokoklar, Aerococcus spp. veya Micrococcus spp.) farklı zamanlarda alınmış iki veya daha fazla kan kültüründe üremesi ve başka bir bölgedeki infeksiyonla ilişkisinin olmaması

Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar “Farklı zamanlarda alınmış” olarak ifade edilen kan kültürleri birbirini izleyen iki gün içinde alınmış olmalıdır. Pazartesi ve Salı veya Pazartesi ve Çarşamba günü alınan kan kültürlerinde aynı cilt flora üyesi bakterinin üremesi durumunda bu kriter karşılanır ve etken olarak kabul edilir. Kan kültürleri Pazartesi ve Perşembe (veya Salı ve Cumartesi)günleri alınmış ve aynı cilt flora üyesi mikroorganzima üretilmiş ise aradaki zaman dilimi uzun olduğu için bu kriteri karşılamaz. Zaman yönünden yukarıdaki tanıma uyan iki farklı kan kültüründen izole edilen cilt flora üyesi mikroorganizmalardan biri tür düzeyinde tanımlanmış, diğeri ise sadece genus düzeyinde belirtilmiş ise ikisinin aynı mikroorganizma olduğu kabul edilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Zaman yönünden yukarıdaki tanıma uyan iki farklı kan kültüründen izole edilen cilt flora üyesi mikroorganizma tür düzeyinde tanımlanmış, ancak antiyotik duyarlılık testleri yapılmamış veya sadece biri için yapılmış ise aynı mikroorganizma oldukları kabul edilir. Zaman yönünden yukarıdaki tanıma uyan iki farklı kan kültüründen izole edilen cilt flora üyesi mikroorganizmanın antibiyogramlarında iki veya daha fazla sayıda antibiyotiğe duyarlılık yönünden farklılık varsa aynı mikroorganizma olmadıkları kabul edilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Antibiyogramda “intermediate” olarak belirtilen antibiyotikler iki mikroorganizmanın aynı olup olmadığına karar vermek amacıyla kullanılmaz. Kateter ucunun semikantitatif kültürü ile konfirme edilmiş Pürülan flebit olguları, kan kültürü alınmamış veya alınmış ve negatif bulunmuş ise kan dolaşımı infeksiyonu olarak değil, KVS-VASK olarak rapor edilmelidir.

Klinik Sepsis 1. Başka bir nedene bağlanamayan ateş (>38C), hipotansiyon (sistolik kan basıncı < 90 mm Hg) veya oligüriden (< 20ml/saat) birinin ve aşağıdakilerden hepsinin olması: Kan kültürü alınmamış olması, kültürde üreme olmaması veya kanda antijen saptanmaması, Başka bir bölgede infeksiyon olmaması, Doktorun sepsis için uygun antimikrobiyal tedaviyi başlaması.

Klinik Sepsis 2. 12 aylıktan küçük bebeklerde başka bir nedene bağlanamayan ateş (>38C), hipotermi (<37C), apne veya bradikardiden birinin ve aşağıdakilerden hepsinin olması: Kan kültürü alınmamış olması, kültürde üreme olmaması veya kanda antijen saptanmaması, Başka bir bölgede infeksiyon olmaması, Doktorun sepsis için uygun antimikrobiyal tedaviyi başlaması.

Sürveyans-CDC Önerileri İnfeksiyon kontrol hemşireleri tarafından yürütülen kesintisiz, prospektif (ileriye dönük) sürveyans İnfeksiyon hızlarının temel epidemiyolojik analizi Verilerin periyodik karar belirlemede kullanılması İnfeksiyon kontrol hemşireleri ve hastane epidemiyoloğu

Sürveyans-Amaçlar Hastane infeksiyonlarını azaltmak Endemik hastane infeksiyon hızlarını saptamak Salgınları belirlemek İnfeksiyon kontrol önlemlerini değerlendirmek Hastane infeksiyonu hızlarını karşılaştırmak Hastane çalışanlarına önerilerde bulunmak

Sürveyans Standart tanımlar: CDC tanımları Veri toplanması Prospektif (eş zamanlı veya ileriye dönük) Retrospektif: Hasta kayıtlarının kalitesi ile yakından ilişkili Duyarlılık vs özgüllük

Sürveyans-Temel Veriler Demografik veriler : ad-soyad, yaş, cinsiyet, dosya numarası, yattığı servis, yatış tarihi İnfeksiyon: Tanı konulan tarih, infeksiyonun yeri ve türü Laboratuvar: Etken mikroorganizma, antibiyotik duyarlılık paterni Hastane infeksiyon risk faktörleri Standart formlar, bilgisayar programı

Sürveyans Sürveyansla toplanan veriler mutlaka bilgisayar ortamında kayıt altına alınmalıdır. Veriler her zaman bilgiye dönüştürülmelidir. İlgili bölümlere geri bildirim verilmesi Sorunlar için ortak çözüm önerisi üretilmesi Öncelikli alanların ve hedeflerin belirlenmesi

Sürveyans Aktif vs pasif sürveyans: Pasif sürveyansta hastane infeksiyonu tanısına infeksiyon kontrol hemşireleri dışındaki kişiler koyar. Hastayı izleyen doktor, hemşire veya diğer tıbbi personel hastane infeksiyonu bildirim formu doldurarak infeksiyon kontrol ekibine iletir . İnfeksiyon kontrol ekibinin pasif durumda kalması Yorum farlılıkları, unutkanlık

Sürveyans Hastaya dayalı sürveyans: Servislerin ziyaret edilerek hastaya ilişkin risk faktörlerinin değerlendirilmesi Hastaya uygulanan işlemlerin ve bunların infeksiyon kontrol ilkelerine uygunluğunun kontrol edilmesi Yüksek duyarlılık ve seçicilik Servis çalışanlarının davranışlarını etkileme şansını arttırır. En önemli dezavantajı fazla zaman gerektirmesi

Sürveyans Retrospektif Sürveyans: Prospektif sürveyans: Geriye dönük sürveyansta hasta kayıtları taburculuk sonrasında infeksiyon kontrol hemşiresi tarafından incelenir. Prospektif sürveyans: Veriler hasta hastanede yatmakta iken toplanır Verilerin zamanında incelenmesi ve sonuçların kliniklere bildirilmesi İnfeksiyon kontrol hemşireleri daha sık görünür ve etkinlikleri artar. Daha pahalı bir yöntem

Sürveyans-Kapsam Hastane genelinde sürveyans Periyodik sürveyans Prevalans çalışması Hedefe yönelik sürveyans

Hastane Genelinde Sürveyans Dezavantajlar Sürekli geniş, kapsamlı sürveyans gerektirir. Kaynakların etkin kullanımı Zaman kaybı Yoğun iş yükü nedeniyle toplanan verilerin doğruluğu tartışmalı olabilir. Sonuçlar hatalı yorumlanabilir. Hastane geneline ait Hİ bakım kalitesinin geçerli bir belirleyicisi değil.

Hastane Genelinde Sürveyans Dezavantajlar Hastane geneline veya servislere ait Hİ hızları farklı infeksiyon türleri konusunda bilgi vermez. Karşılaştırma yapmak amacıyla kullanılamaz. Örnek: A ve B Hastaneleri’nin Kadın-Doğum Servislerinde Hİ hızı %8 A Servisi: İnfeksiyonların %80’i nozokomiyal ÜSİ B Servisi: İnfeksiyonların %80’i CAİ

Hastane Genelinde Sürveyans Dezavantajlar CDC tanımlarında yer alan kategorilere ait infeksiyon hızlarının servis bazında hesaplanması İntrinsik ve ekstrinsik risk faktörlerinin oranlar üzerindeki etkisini dikkate almaz. Yatış süresini dikkate almaz. Hastanelerarası karşılaştırma amacı ile kullanımı sınırlı.

Hastane İnfeksiyonları-Kalite Hastanelerarası karşılaştırmanın geçerli olması için: Pay ve payda, sık karşılaşılan bir ekstrinsik risk faktörü kullanılarak belirlenmeli Örnek: Santral venöz kateter ilişkili bakteremi hızı İnfeksiyon hızları, benzer intrinsik risk faktörlerine sahip hasta grupları dikkate alınarak hesaplanmalıdır: Örnek: Doğum ağırlığına göre gruplara ayrılan yenidoğanlar için hesaplanan Hİ hızları

NNIS-YBÜ Sürveyansı YBÜ’ye kabul sırasında mevcut olmayan veya inkübasyon döneminde olmayan, hastanın YBÜ’de kalış süresi içinde ya da başka bir üniteye naklini takiben 48 saat içinde gelişen infeksiyonlar Yatan hastalar tüm infeksiyon bölgeleri için izleniyor.

NNIS-YBÜ Sürveyansı Hastanede yatış süresi ve alet kullanımı ile Hİ hızları arasında güçlü bir pozitif korrelasyon mevcut. Toplanan veriler: Hasta sayısı, hasta günü sayısı Üriner kateter günü, üriner kateter ilişkili ÜSİ sayısı Santral venöz kateter (SVK) günü, SVK ilişkili bakteremi sayısı Ventilatör günü, ventilatör ilişkili pnömoni sayısı

Sürveyans Formu YBÜ: Ay/Yıl: Gün Yeni Hasta Dolu Yatak Sayısı Ventilatör SVK ÜK 1 2 3 4 . Toplam Yatan Hasta Hasta Günü Günü SVK Günü ÜK Günü

NNIS-YBÜ Sürveyansı YBÜ Hİ hızı: (Hastane infeksiyonu sayısı/Yatan hasta sayısı) x 100 YBÜ Hİ insidans dansitesi: (Hastane infeksiyonu sayısı/Hasta günü) x 1000

Alet Kullanımı ile İlişkili Hİ Hızları Genel Formül: (Alet kullanımı ile ilişkili Hİ sayısı/Alet günü) x 1000 Üriner kateter ilişkili ÜSİ hızı: (Üriner kateter ilişkili ÜSİ sayısı/üriner kateter günü) x 1000 SVK ilişkili kan dolaşımı infeksiyonu hızı: (SVK ilişkili bakteremi sayısı/SVK günü) x 1000 VİP hızı: (VİP sayısı/Ventilatör günü) x 1000

Alet Kullanım Oranları Alet kullanım oranı (Device Utilization): Alet günü sayısı/hasta günü -Üriner kateter kullanım oranı -SVK kullanım oranı -Ventilatör kullanım oranı

Ortanca B A

Ortanca B A

Ortanca A B

Hedefe Yönelik Sürveyans Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi YBÜ’lerde tüm hastane infeksiyonlarının izlemi (hastaya dayalı sürveyans) ve invaziv araç ilişkili hastane infeksiyonlarının sürveyansı Servislerde seçilmiş infeksiyon başlıklarının laboratuvara dayalı izlemi Tüm servislerde kan dolaşımı infeksiyonları Nöroloji, Üroloji ve FTR servislerinde üriner sistem infeksiyonları İç Hastalıkları servislerinde fungal pnömoni ve fungal sinüzit Cerrahi alan infeksiyonu sürveyansı Prosedür spesifik Cerrah spesifik Verilerin bilgisayar ortamında kayıt altına alınması (NosONLINE)

Geribildirim ve Kıyaslama

Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi-2002 YBÜ Alet Kullanım Oranı SVK-B Hızı Beyin Cerrahisi 0.65 0.52 İç Hastalıkları 0.53 5.73 Genel Cerrahi 10.5 TKDC 0.96 1.1 Anestezi 1.48 Yanık 0.12 3.96

NNIS SVK-Bakteremi (1995-2002) Percentile ICU/DU n Mean 10% 25% 50% 75% 90% NS DU 51 4.7 0.45 0.1 0.26 2.4 0.37 4 0.48 7.2 0.54 9.4 0.63 Medical 141 5.8 0.51 2 0.3 3.2 0.35 5.2 0.52 7 0.64 9.7 0.75 Surgical 155 0.66 1.1 2.6 0.56 4.9 0.67 0.76 9.1 0.87 AJIC 2002;30:458.

Geribildirim Hastane Yönetimi’ne üç ayda bir hastane infeksiyonu hızlarını içeren rapor Raporun Hastane Yönetimi tarafından ilgili Anabilim Dallarına iletilmesi Raporun infeksiyon kontrol hemşireleri tarafından ilgili YBÜ hemşireleri ile paylaşılması Raporun elektronik ortamda YBÜ sorumlularına gönderilmesi

VİP hızı=(VİP sayısı/Ventilatör günü) x 1000

NHSN VİP 2008 İç Hastalıkları YBÜ 2009 Percentile ICU/DU n Mean 10% 25% 50% 75% 90% Medical ICU DU 77 2.4 0.48 0.0 0.27 1.0 0.38 2.2 4.2 0.60 8.3 0.67

CAİ Sürveyansı Günlük cerrahi girişimlerin sayısında artış (%70) Hastanede yatış süresinde kısalma CAİ’lerin çoğu taburculuk sonrası ilk 21 gün içinde gelişiyor. CAİ’lerin %14-70’i hasta taburcu olduktan sonra saptanıyor. Taburculuk sonrası sürveyans? Curr Opinion Infect Dis 2002;15:415-19.

CAİ Sürveyansı-Yöntemler Dosya taraması* Hemşire bakım planlarının incelenmesi Laboratuvara dayalı sürveyans Servis vizitleri* Ateş izlemi Antimikrobiyal ilaç kullanımının izlemi Farklı yöntemlerin kombinasyonu Taburculuk sonrası sürveyans J Hosp Infect 2000;45:173-84.

Taburculuk Sonrası Sürveyans Poliklinik takipleri Cerrahlara anket gönderilmesi Hastalara telefonla ulaşılması Hastalara anket gönderilmesi Elektronik hasta kayıtlarının incelenmesi Standart tanımlara uyulmasında yaşanan sorunlar Düşük duyarlılık J Hosp Infect 2000;45:173-84.

CAİ Sürveyansı Prosedür spesifik CAİ hızı= (Belirli bir cerrahi girişim sonrasında gelişen CAİ sayısı/Bu kategorideki cerrahi girişim sayısı) x 100 Cerrah spesifik CAİ hızı= (Bir cerrah tarafından yapılan cerrahi girişim sonrasında gelişen CAİ sayısı/Aynı cerrah tarafından yapılan cerrahi girişim sayısı) x 100

CAİ Sürveyansı Risk kategorizasyonu ASA skoru NRC klasifikasyonu SENIC risk indeksi NNIS risk indeksi: ASA skoru > 2, Kontamine veya kirli infekte yara, >T saat süren ameliyat (spesifik cerrahi türü için 75. persentilden uzun süren ameliyat)

ASA (Physical Status Classification, American Society of Anesthesiologist) 1. Normal sağlıklı hasta 2. Hafif sistemik hastalık 3. Ağır sistemik hastalık,hasta günlük aktivitelerine devam edebilir. 4. Ağır,günlük aktiviteleri etkileyen ve hayati tehlike yaratan sistemik hastalık 5. Cerrahi girişim yapılmış olsun ya da olmasın 24 saatten uzun süre hayatta kalması beklenmeyen hasta

Cerrahi Girişim Kategorileri Kod Cerrahi Girişim AMPU Ekstremite amputasyonu APPEN Appendektomi BİLİ Safra yolları, karaciğer veya pankreas cerrahisi DPRO Diz protezi KBGGB Koroner arter bypass cerrahisi (göğüs ve bacak insizyonu ile yapılan) Koroner arter bypass cerrahisi (sadece göğüs insizyonu ile yapılan) KRAN Kraniyotomi PROS Prostatektomi

Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi Prosedür Spesifik CAİ Hızları

Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi Prosedür Spesifik CAİ Hızları

Cerrahi Sonrası Gelişen Nozokomiyal Pnömoni Torakoabdominal cerrahi geçiren hastalarda nozokomiyal pnömoni gelişme riski yüksek Pnömoni, cerrahi girişim için hastaneye yatırılan hastalarda gelişen en sık üçüncü nozokomiyal infeksiyon Torasik cerrahi geçiren hastalardan bildirilen hastane infeksiyonlarının %34’ü Cerrahi sonrası gelişen nozokomiyal pnömoni (CSGP) sürveyansı, CAİ sürveyansı ile birlikte yapılır. Seçilen cerrahi girişim kategorilerinde hasta yukarıdaki tanımlara uygun olarak pnömoni gelişimi yönünden de izlenir ve pnömoni gelişmesi durumunda ilgili ameliyat kategorisi ile ilişkilendirilerek kayıt altına alınır. Günlük cerrahi girişimler için CSGP sürveyansı yapılmaz. CSGP hızı= (Belirli bir cerrahi girişim sonrasında gelişen CSGP sayısı/o kategorideki ameliyat sayısı) x 100

CAİ-Hacettepe Genel Cerrahi, Ortopedi ve Beyin Cerrahisi Anabilim Dallarında gerçekleştirilen majör cerrahi girişimlerin prospektif izlemi Ocak 2002-Haziran 2003 2447 majör cerrahi girişim: AMPU, APPEN, BİLİ, KOLE, KOLO, KRAN, FÜZN, FİKS, GAST, HER, DHLEN, DES, DGİS, DKİSK, DSS, DPRO, KPRO, LAMİ, MAST, İB, SPLE, VSHN, XLAP, OPRO Cerrahi girişimlerin 132’sinde (%5.4) CAİ gelişmiştir. Cetinkaya Y, et al. SHEA 2006.

CAİ-Hacettepe İndirekt standardizasyon yöntemi kullanılarak CAİ hızlarının NNIS rakamları ile kıyaslanması ve SIR (Standardized Infection Ratio) değerinin hesaplanması SIR= Gözlenen CAİ sayısı/Beklenen CAİ sayısı Beklenen CAİ sayısı= Bir kategorideki cerrahi girişim sayısı x kategori spesifik NNIS CAİ hızı

CAİ-Hacettepe (Renovasyon Öncesi) Cerrahi Girişim NNIS Risk İndeksi Ameliyat Sayısı İnfeksiyon Sayısı SIR Güven Aralığı KOLE M 1 2 3 68 182 69 10 0,00 0,81 6,12 0,00-12,05 0,00-2,98 0,02-4,54 0,74-22,08 0,00- KRAN 2,3 127 148 44 13 5 1,731 5,107 4,735 0,21-6,25 2,71-8,73 1,54-11,04

CAİ-Hacettepe (Renovasyon Öncesi) Cerrahi Girişim NNIS Risk İndeksi Ameliyat Sayısı İnfeksiyon Sayısı SIR Güven Aralığı HER 1 2,3 175 54 6 3 2,116 0,865 0,000 0,44-6,18 0,02-4,82 0,00-13,57 KOLO M, 0 2 32 59 24 4 7 10 1,570 2,096 4,879 2,222 0,19-5,67 0,84-4,32 2,34-8,97 0,06-12,38

Geribildirim ve Kıyaslama

Geribildirim Hastane Yönetimi’ne üç ayda bir hastane infeksiyonu hızlarını içeren rapor Raporun Hastane Yönetimi tarafından ilgili Anabilim Dallarına/Kliniklere iletilmesi Raporun infeksiyon kontrol hemşireleri tarafından ilgili YBÜ hemşireleri ile paylaşılması Raporun elektronik ortamda YBÜ sorumlularına gönderilmesi

Bir Cerrahi YBÜ’nün Ekim-Aralık 2006 Hastane İnfeksiyonu Hızları Hastane İnfeksiyonu Tipi Hİ Sayısı Alt solunum yollarının diğer infeksiyonu (pnömoni dışı) 10 Kan dolaşımı infeksiyonu Pnömoni 20 CAİ 15 Üriner sistem infeksiyonu Yatan hasta sayısı=100, Hasta günü=1000, Hastane infeksiyonu gelişen hasta sayısı=50

Bu YBÜ’de Ekim-Aralık 2006 dönemine ait hastane infeksiyonu insidans dansitesi nedir?

Hastane İnfeksiyonu Tipi Hİ Sayısı Alt solunum yollarının diğer infeksiyonu (pnömoni dışı) 10 Kan dolaşımı infeksiyonu Pnömoni 20 CAİ 15 Üriner sistem infeksiyonu Yatan hasta sayısı=100, Hasta günü=1000, Hastane infeksiyonu gelişen hasta sayısı=50 Hİ insidans dansitesi = (Hastane infeksiyonu sayısı/Hasta günü) x 1000 = (70/1000) x1000 = 70

Bu YBÜ’de Ekim-Aralık 2006 dönemine ait nozokomiyal pnömoni insidans dansitesi nedir?

Hastane İnfeksiyonu Tipi Hİ Sayısı Alt solunum yollarının diğer infeksiyonu (pnömoni dışı) 10 Kan dolaşımı infeksiyonu Pnömoni 20 CAİ 15 Üriner sistem infeksiyonu Yatan hasta sayısı=100, Hasta günü=1000, Hastane infeksiyonu gelişen hasta sayısı=50 Pnömoni insidans dansitesi = (Pnömoni sayısı/Hasta günü) x 1000 = (20/1000) x1000 = 20

Bir İç Hastalıkları YBÜ’nün Ocak-Mart 2007 Dönemine Ait İnvaziv Araç İlişkili Hİ Hızları İnvaziv araç ilişkili infeksiyon tipi İnfeksiyon sayısı Araç Kullanım Günü VİP 5 500 Kateter ilişkili üriner sistem infeksiyonu 10 1000 Santral kateter ilişkili kan dolaşımı infeks. 8 800

Bu YBÜ’de Ocak-Mart 2007 dönemine ait VİP hızı nedir?

Bir İç Hastalıkları YBÜ’nün Ocak-Mart 2007 Dönemine Ait İnvaziv Araç İlişkili Hİ Hızları İnvaziv araç ilişkili infeksiyon tipi İnfeksiyon sayısı Araç Kullanım Günü VİP 5 500 Kateter ilişkili üriner sistem infeksiyonu 10 1000 Santral kateter ilişkili kan dolaşımı infeks. 8 800 VİP hızı= (VİP sayısı/Ventilatör günü) x 1000=(5/500) x 1000=10

Bu YBÜ’de Ocak-Mart 2007 dönemine ait ventilatör kullanım oranı nedir?

Bir İç Hastalıkları YBÜ’nün Ocak-Mart 2007 Dönemine Ait İnvaziv Araç İlişkili Hİ Hızları İnvaziv araç ilişkili infeksiyon tipi İnfeksiyon sayısı Araç Kullanım Günü VİP 5 500 Kateter ilişkili üriner sistem infeksiyonu 10 1000 Santral kateter ilişkili kan dolaşımı infeks. 8 800 Yatan hasta sayısı= 150, Hasta günü=1500 Ventilatör kullanım oranı= Ventilatör günü/Hasta günü = 500/1500 = 0.33

Bu YBÜ’de Ocak-Mart 2007 dönemine ait kateter ilişkili üriner sistem infeksiyonu hızı nedir?

Bir İç Hastalıkları YBÜ’nün Ocak-Mart 2006 Dönemine Ait İnvaziv Araç İlişkili Hİ Hızları İnvaziv araç ilişkili infeksiyon tipi İnfeksiyon sayısı Araç Kullanım Günü VİP 5 500 Kateter ilişkili üriner sistem infeksiyonu 10 1000 Santral kateter ilişkili kan dolaşımı infeks. 8 800 Kİ ÜSİ hızı= (Kİ-ÜSİ sayısı/Üriner kateter günü) x 1000 = (10/1000) x 1000 = 10

Bu YBÜ’de Ocak-Mart 2007 dönemine ait üriner kateter kullanım oranı nedir?

Bir İç Hastalıkları YBÜ’nün Ocak-Mart 2007 Dönemine Ait İnvaziv Araç İlişkili Hİ Hızları İnvaziv araç ilişkili infeksiyon tipi İnfeksiyon sayısı Araç Kullanım Günü VİP 5 500 Kateter ilişkili üriner sistem infeksiyonu 10 1000 Santral kateter ilişkili kan dolaşımı infeks. 8 800 Yatan hasta sayısı= 150, Hasta günü=1500 Üriner kateter kullanım oranı= Üriner kateter günü/Hasta günü = 1000/1500 = 0.66

Bu YBÜ’de Ocak-Mart 2006 dönemine ait santral kateter ilişkili kan dolaşımı infeksiyonu hızı nedir?

Bir İç Hastalıkları YBÜ’nün Ocak-Mart 2007 Dönemine Ait İnvaziv Araç İlişkili Hİ Hızları İnvaziv araç ilişkili infeksiyon tipi İnfeksiyon sayısı Araç Kullanım Günü VİP 5 500 Kateter ilişkili üriner sistem infeksiyonu 10 1000 Santral kateter ilişkili kan dolaşımı infeks. 8 800 Kİ-KDİ hızı = (Kİ-ÜSİ sayısı/Üriner kateter günü) x 1000 = (8/800) x 1000 = 10

Bu YBÜ’de Ocak-Mart 2007 dönemine ait santral kateter kullanım oranı nedir?

Bir İç Hastalıkları YBÜ’nün Ocak-Mart 2007 Dönemine Ait İnvaziv Araç İlişkili Hİ Hızları İnvaziv araç ilişkili infeksiyon tipi İnfeksiyon sayısı Araç Kullanım Günü VİP 5 500 Kateter ilişkili üriner sistem infeksiyonu 10 1000 Santral kateter ilişkili kan dolaşımı infeks. 8 800 Yatan hasta sayısı= 150, Hasta günü=1500 Santral kateter kullanım oranı = Santral kateter günü/Hasta günü = 800/1500 = 0.53

NNIS Kİ ÜSİ Hızları ve Üriner Kateter Kullanım Oranları Persentil n Ortalama 10% 25% 50% 75% 90% Kİ-ÜSİ Hızı ÜK Kullanım Oranı 94 4.9 0.46 0.5 0.22 2.1 0.32 3.7 6.2 0.57 8.9 0.67 İç Hastalıkları YBÜ Kİ-ÜSİ Hızı =10 İç Hastalıkları YBÜ ÜK Kullanım Oranı= 0.8

NNIS rakamları ile kıyaslandığında bu YBÜ’deki invaziv araç ilişkili Hİ hızı için nasıl bir yorum yapılabilir?

NNIS Kİ ÜSİ Hızları ve Üriner Kateter Kullanım Oranları (Dahili YBÜ) Persentil n Ortalama 10% 25% 50% 75% 90% Kİ-ÜSİ Hızı ÜK Kullanım Oranı 94 4.9 0.46 0.5 0.22 2.1 0.32 3.7 6.2 0.57 8.9 0.67 İç Hastalıkları YBÜ Kİ-ÜSİ Hızı =10 İç Hastalıkları YBÜ ÜK Kullanım Oranı= 0.8

NNIS Kİ ÜSİ Hızları ve Üriner Kateter Kullanım Oranları Persentil n Ortalama 10% 25% 50% 75% 90% Kİ-ÜSİ Hızı ÜK Kullanım Oranı 94 4.9 0.46 0.5 0.22 2.1 0.32 3.7 6.2 0.57 8.9 0.67 İç Hastalıkları YBÜ Kİ-ÜSİ Hızı =10 İç Hastalıkları YBÜ ÜK Kullanım Oranı= 0.8 Hem infeksiyon hızı, hem de alet kullanım oranı 90. persentilin üzerinde. Üriner kateter kullanım endikasyonları ve infeksiyon kontrol önlemleri gözden geçirilmeli. İyileştirmeye açık bir alan.

NNIS Kİ-KDİ İnfeksiyonu Hızları ve Alet Kullanım Oranları (Cerrahi YBÜ) Persentil n Ortalama 10% 25% 50% 75% 90% Kİ-KDİ hızı Santral kateter kullanım oranı 94 5.0 0.52 0.5 0.31 2.4 0.37 3.9 6.4 0.64 8.8 0.75 Genel Cerrahi YBÜ Kİ-KDİ Hızı = 0.6 Genel Cerrahi YBÜ santral kateter kullanım oranı = 0.64

NNIS Kİ-KDİ İnfeksiyonu Hızları ve Alet Kullanım Oranları (Cerrahi YBÜ) Persentil n Ortalama 10% 25% 50% 75% 90% Kİ-KDİ hızı Santral kateter kullanım oranı 94 5.0 0.52 0.5 0.31 2.4 0.37 3.9 6.4 0.64 8.8 0.75 Genel Cerrahi YBÜ Kİ-KDİ Hızı = 0.6 Genel Cerrahi YBÜ santral kateter kullanım oranı = 0.64 Alet kullanım oranı 75. persentile denk gelirken infeksiyon hızı 10. persentilde. İnfeksiyon tanısı koyma basamağında sorun olup olmadığı gözden geçirilmeli. Sorun yoksa santral kateter uygulamaları yönünden çok başarılı bir YBÜ.

NNIS VİP ve Ventilatör Kullanım Oranları (Dahili YBÜ) Persentil n Ortalama 10% 25% 50% 75% 90% VİP hızı Ventilatör kullanım oranı 94 4.9 0.46 0.5 0.22 2.1 0.32 3.7 6.2 0.57 8.9 0.67 İç Hastalıkları YBÜ VİP Hızı = 19 İç Hastalıkları YBÜ ventilatör kullanım oranı = 0.52

NNIS VİP ve Ventilatör Kullanım Oranları (Dahili YBÜ) Persentil n Ortalama 10% 25% 50% 75% 90% VİP hızı Ventilatör kullanım oranı 94 4.9 0.46 0.5 0.22 2.1 0.32 3.7 6.2 0.57 8.9 0.67 İç Hastalıkları YBÜ VİP Hızı = 19 İç Hastalıkları YBÜ ventilatör kullanım oranı = 0.52 Alet kullanım oranı 50-75. persentil arasında iken, infeksiyon hızı 9o. Persentilin çok üzerinde İyileştirilmesi gereken bir alan.

Ameliyatla İlişkili CAİ Sayısı Appendektomi 500 5 Kraniyotomi 300 10 Cerrahi Girişim Ameliyat Sayısı Ameliyatla İlişkili CAİ Sayısı Appendektomi 500 5 Kraniyotomi 300 10 Laminektomi 100 1 Kolon Cerrahisi 200 20 Genel Cerrahi Servisi’ne yatan hasta sayısı=3000

Bu hastanede kolon cerrahisi spesifik CAİ hızı nedir?

Ameliyatla İlişkili CAİ Sayısı Cerrahi Girişim Ameliyat Sayısı Ameliyatla İlişkili CAİ Sayısı Appendektomi 500 5 Kraniyotomi 300 10 Laminektomi 100 1 Kolon Cerrahisi 200 20 Genel Cerrahi Servisi’ne yatan hasta sayısı=3000 Prosedür spesifik CAİ hızı= (Belirli bir cerrahi girişim sonrasında gelişen CAİ sayısı/Bu kategorideki cerrahi girişim sayısı) x 100 Kolon cerrahisi spesifik CAİ hızı = (20/200) x 100 =10

Bu hastanede laminektomi spesifik CAİ hızı nedir?

Ameliyatla İlişkili CAİ Sayısı Cerrahi Girişim Ameliyat Sayısı Ameliyatla İlişkili CAİ Sayısı Appendektomi 500 5 Kraniyotomi 300 10 Laminektomi 100 1 Kolon Cerrahisi 200 20 Beyin Cerrahisi Servisi’ne yatan hasta sayısı=2500 Prosedür spesifik CAİ hızı= (Belirli bir cerrahi girişim sonrasında gelişen CAİ sayısı/Bu kategorideki cerrahi girişim sayısı) x 100 Laminektomi spesifik CAİ hızı = (1/100) x 100 =1

Özet Hastane infeksiyonları sürveyansı standart tanımlar kullanılarak ve öncellikler belirlenerek yapılmalı İyileştirme çalışmalarına ışık tutmak için kıyaslama yapılmalı

Teşekkür Ederim.