Yrd. Doç. Dr. Müge YURTSEVER KILIÇGÜN MANTIK Yrd. Doç. Dr. Müge YURTSEVER KILIÇGÜN
Her zaman diğer insanların görüşlerini dinlemeli misiniz?
Birçok yolla öğreniriz: Okuyarak, düşünerek, etrafımızda olup bitenleri gözlemleyerek ve insanlarla konuşarak. Soktares, zamanının büyük bölümünü diğer insanlarla konuşarak geçirmiştir ama bir o kadar da onları dinleyerek ilişki kurmuştur. Bunu yapmasının nedeni de, onlardan öğrenebileceği birçok önemli şeyin olduğunu düşünmesinden dolayıdır. Sokrates'e göre iyi dinlemek, insanların ona söyledikleri üzerine doğru düşünebilmenin ön şartıdır.
Yaşamımız boyunca, bol miktarda ve çeşitlilikte görüş duyarız Yaşamımız boyunca, bol miktarda ve çeşitlilikte görüş duyarız. Aşağıda verilen görüşler, bir gün muhtemelen duyabileceğiniz ya da duymuş olduğunuz görüşlerden bazılarıdır. Birisiyle beraber olduğunuzu ve bu görüşlerin o sırada ortaya atıldığını düşünün. Söz konusu görüşleri sunan kişiyle bunlar üzerine konuşmak isteyip istemeyeceğinizi, her bir görüşün yanında verilen boşluğa, "evet" yazarak, bu konuda konuşmaya devam etmek isteyeceğinizi, "hayır" yazarak da, konuyu değiştirmek isteyeceğinizi -hatta mümkünse sihirli bir yolla, böyle düşüncesi olan birinin yanından olabildiğince uzaklara ışınlanmak isteyeceğinizi- belirtin.
1. Sınıfa yeni gelen şu öğrenci hiç hoş biri değil. ———— 2 1.Sınıfa yeni gelen şu öğrenci hiç hoş biri değil. ———— 2.Oğlanlar öyle salak ki! ———— 3.Öğretmen, kompozisyon ödevlerine haksız notlar vermiş. ——— 4.En iyi sporcu, beysbol oynayandır. ———— 5.Basketbol beysboldan daha iyi bir spor. ———— 6.Matematik, tarihten daha işe yarar bir ders. ———— 7.Klasik müzik sıkıcı bir müzik türü. ———— 8.Dindar insanlar, birlikte eğlenebilmek için iyi tipler değil. ———— 9. Komünizm kötü; bak Sovyetler Birliğine ne hale geldi. ———— 10. Bence felsefe çok enteresan bir uğraş. ————
Yukarıdaki 10 görüşe birkaç dakikanızı daha ayırıp, bir kez daha bakın Yukarıdaki 10 görüşe birkaç dakikanızı daha ayırıp, bir kez daha bakın. Sıralamada izlenen yolu görebiliyor musunuz? Önce tek tek insanlarla ilgili başlayan görüşler, daha sonra grupları, okuldaki konuları ve ardından insan aktivitelerini kapsıyor. Ve en iyi görüş en sona saklanmış çünkü felsefe, önceki 9 görüşün hepsiyle birden doğrudan ilgili; ve nice başka görüşlerle de! Eğer görüşlerin hepsinin yanlarına "evet" yazdıysanız, sizin birçok konuyla, kişisel nitelemelerden, sanat, din ve felsefe gibi önemli konuları içeren meselelere kadar her şeyle ilgilenmeyi sevdiğiniz rahatlıkla söylenebilir.
Eğer birkaç tane görüşe "evet" dediyseniz, bu konular konuşulurken sizin de katılmak istediğinizi veya söz konusu konular hakkında okumayı, bir şekilde deneyip görmeyi istediğinizi belirtmiş oldunuz. Sonuç olarak burada yer alan görüşlerin birçoğu, sıradan ve duymaya alıştığımız görüşler -hatta bazılarının biraz salakça oldukları bile söylenebilir. Söylemek istediğim, yukarıdaki bu görüşlerden herhangi birinin etrafında dönen bir konuşmada, muhtemelen tartışılan konu hakkında ve o konuda kendi görüşünüzü belirtip, bir düşünce geliştireceğinizden dolayı kendiniz hakkında da yeni bir şeyler öğrenebilirsiniz.