GÖZ Dr. C. Kaloğlu

2 3 1 T.FİBROSA ( Dış Tabaka) Sclera, Limbus, Cornea T.VASCULOSA (Orta Tabaka) Choroid, corpus ciliare, iris T.NERVOSA Retina

İris,corpus ciliare Zonula ve lens arası ÖN KAMARA Cornea,iris ve lens arasında ÖN KAMARA İris,corpus ciliare Zonula ve lens arası ARKA KAMARA Zonula,lens Ve retina arası CAMSI ALAN

Aqueous humor Vitreous humor

1. TUNİCA FİBROSA SCLERA VE CORNEA SCLERA; 5/6 arka bölüm, beyaz opak, 22mm çapta bir küre kesiti, Damarsız Bol kollajen lifli, az fibroblast Daha sıkı kollajenden oluşan Tenon kapsülü ile komşu

TENON KAPSÜLÜ TENON ARALIĞI LAMİNA SUPRACHOROİDALİS

CORNEA GÖZÜN ÖN 1/6 LIK KISMINI KAPLAYAN TABAKA, RENKSİZ, SEFFAF EN İYİ GELİŞMİŞ SİNİR AĞI SCLERADAN DAHA KALIN, 5 TABAKADAN OLUŞUR.

Cornea Tabakaları 1,Corneal epitel (l. Epitelialis), 2.Bowman membranı 3. Stroma 4.Descement memb. 5.Corneal endotel

1.L.EPİTELİALİS Çkynonkeratinize,5-6 sıra, 7µm kalınlıkta gözyaşı ile,ört, ince MV,7 günde yenilenme (bazal),iyon ve suyun stromadan konjunktivaya transport. 2.BOWMAN MEMBRANI;6-30µm kalınlıkta,rastgele çapraz, kollajen lifler (Tip I kollajen), sıkıştırılmış ara madde,duyusal sinir lifleri bu yapıyı geçer epitelde sonlanır, hücreden fakirdir. 3.STROMA; corneanın en kalın tabakası (%90), 250 kadar kollajen lamel, fibroblast, elastik lif (kondroidin ve keratan sülfata gömülü), damarsız olamasına karşın, lenfosit ve nötrofil bulunur. 4.DESCEMENT MEMBRANI;stroma ile endotel arasında, doğumda(5 µm ) ve gençlerde homojen, üç boyutlu ağ yapısı oluşturan kollajen lif. 5.Endotel; descement memb. Besler, hücreler protein sentezi ultrastrukturü gösterir, endotel ve epitel Na ön kamaraya pompalar, su ve Cı pasif (retraktif kalite)

LİMBUS(CORNEOSCLERAL BAĞLANTI Damarlı geçiş bölgesi Damarları corneanın inflamasyon sürecinde rol alır. Bu bölgede corneanın son iki tabakası kaybolur. Karışık trabekül ve kollajen lif, Trabeküller FONTANA bölgesi Fontananın anteriolateralinde-SCHLEMN kanalı—ön kamara venöz direnajı Ön kamaradaki aquous humor corpus ciliarenin pars plicata sında üretilir.

ORTA TABAKA=T.VASCULOSA 1.CHOROİD 2. CORPUS CİLİARE 3.İRİS

Choroid Damardan zengin, arada gevşek bd (fibroblast,makrofaj.lenfosit,mast hücresi, kollajen elastik lif. Melanosit yoğun-siyah renk Retinaya komşu Choriocapiller Tabaka,bol kan damarlı retina beslenmesi Bu tabak retinadan BRUCH memb (1-4µm kalınlık,ortada elastik lif iki tarafta kollajen lif). İle ayrılır. Bu memb.optik disk-ora serrta Choroid scleraya suprachoroidal Lamina (L.Fusca=Gevşek bd) ile bağlıdır.

Corpus ciliare Choroidin, lens hizasında scleranın ön yüzünde bir kama şeklinde genişlemesi, Sclera,camsı cisim ile mercek ve arka kamaraya komşu yüzleri var. Gevşek bağ dokusu; elastik lif,kan damarı ve melanositçe zengin ayrıca ciliar kasları (choroidi geren m.ciliaris long.,corpus ciliareye şekil veren m.ciliaris radialis ve lens gerginliğini azaltan m.ciliaris sircularis i içerir. Vitreous cisme ve merceğe bakan kısım iki tabakadan oluşan retina ant.uzantısı ile örtülüdür.

Silier uzantılar Corpus ciliarenin ardışık uzantıları Ön 1/3 70 civarında Bunlardan gelen fibriller Fibrilinden oluşur (zonula fibers) lens kapsülüne tutunarak lensin suspansör lig oluşturur.

Merkezde gevşek bağ dokusu ve fenestratalı kapillerler Dşta iki tabakalı epitel 1- pigmentsiz hücreler-iyon transport hücre özellikli-aqueous humorun sentezi (Plazmaya benzer iyon içerikli fakat protein çok az %0.1) 2- pigmentli

İRİS Lensi çeviren choroidin bir genişlemesidir. Merkezde pupil olarak bilinen açıklık bırakır.

iris Ön yüz girintili çıkıntılı, melanosit ve fibroblast Altta damarca fakir, melanosit,fibroblast Bunun altında damarca zengin bölge Arka yüz retinal epitel ile döşeli Işık bloklama ve göz rengi Pupil dışında lensi örter,kontraktil diyafram

LENS Elastik, bikonveks,transparan,3 tabakalı LENS KAPSÜLÜ;kalın, homojen,refraktil,karbonhidratça zengin,ayrıca TipIV kollajenden ve glikoproteinden oluşan BM SUBCAPSÜLLER EPİTEL lens ön yüzü kübik tek tabakalı epitel.apikal yüzleri le interdijite LENS FİBRİLLERİ; 2000 adet uzamış,subcapsüller epitelden farklılaşmış hücreden oluşur. Kristallinler içerir

lens

İÇ TABAKA=RETİNA En iç tabaka, arka fotosensitif, ön bölüm corpus ciliare ve irisin iç yüzünü döşer, choroidten Bruch membranı ile ayrılır.

1.pigment epitel 2.rod ve kon tabakası 3.dış sınırlayıcı memb, m. Limitans eksterna 4.dış nuklear tabaka 5.dış fleksiform tabaka 6.iç nuklear tabaka 7.iç fleksiform tabak 8.gangliyon hücre tabakası 9.optik sinir fibrilleri tabakası 10.iç sınırlayıcı membran(m.limitans int)

1.Pigment epitelyum Bruch mem üzerine oturur İyon transport, mitokondri Lateral bağlantı-retina kan bariyeri Apikal mv ve silindirik kılıflar GER, SER , Golgi,Melanin gr. Fonk: ışık absorbsiyonu,fotoreseptor rodların aşırı membranöz disk fagosite eder, SER de vitamin A esterasyonu

2.ROD VE KONİLER Retinanın optik kısmı bu iki farklı fotoreseptör hücre içerir. Bir dış ve bir iç segmentleri vardır. Dış segment pigment epitelle çevrili özelleşmiş dentrit, iç segment ise bipolar tabakadaki hücrelerle sinaps yapar. 100-120 milyon rod ile 6 milyon kon bulunur. Rodlar gece görüşü Konlar gündüz görüşü ve renkli görüntü Konlar fovea da yoğun --netlik

Rodlar Fazla ışığa ve renge duyarlı değil, foton---gece görme Polar hücreler; 1-dış segment: Dendritik son kısım, yassı membranöz lameller var. Membranlar ışık duyarlı pigment olan Rodopsin içerir. 2-iç segment; modifiye bir cilium ile dış segmente bağlı;glikojen, SER,poliribozom GER,mit.=enerji +protein 3-nuklear bölge 4.sinaptik bölge

koniler Gündüz görme renk,netlik İodipsinin farklı bir tipine sahip 3 tiptirle,her biri kırmızı, yeşil ve maviye yüksek duyarlı Rodlara benzemesine karşın; 1.Apikal segmentleri koniye benzer 2.Konlarda disk plazma membranına yapışmıştır 3.İç segmentte sentezlenen iyodopsin tüm dış segment boyunca dağılır, rodlarda dış segmentin distal parçasında yoğunlaşır. 4.Nukleus daha açık boyanır

3.DIŞ SINIRLAYICI MEMBRAN: .EM bu tabakanın Müller (modifiye nöroglia)Hücreleri ile fotoreseptörler arasındaki zonula adherens bölgesidir. 4.DIŞ NUKLEAR TABAKA: rod ve kon nukleusları bulunur. histolojik kesitlerde rod nukleusları . 5.DIŞ FLEKSİFORM TABAKA:fotoreseptör hücrelerle bipolar ve horizontal hücrelerin Dentritleri arasındaki aksodendritik sinapslar Yeralır.

6.İÇ NUKLEAR TABAKA: BİPOLAR HÜC: gangliyon ve fotoreseptörler ara- BİPOLAR,AMAKRİN, MÜLLER VE HORİZONTAL hücrelerin nukleusları oluşturur. BİPOLAR HÜC: gangliyon ve fotoreseptörler ara- Sında bulunur.diffuz olanları iki veya daha çok Fotoreseptörle sinaps yaparken, monnosinaptik Olanlar tek bir fotoreseptör hücre ile sinaps-akson --optik sinir.Retinada fotoreseptör olmayan bölge KÖR NOKTA (optik sinir papillası) HORİZONTAL HÜCRELER:fotoreseptör ve bipolar Hücreler arasındaki sinaptik alanlarla sinaps Sinatik aktivitenin düzenlenmesi. AMACRİN HÜCRELER: bu tabaka alt sınırında yr Anaksonik, dentritler tek noktadan çıkar,bipolar ve gangliyon hücreleri arasındaki sinaptik kompleks Üzerinde sonlanır. Bu sinaptik gangliyondan nöro- Nal bilgiyi interfleksiform hücrelere aktarır. (aksonları bipolar vehorizontal hücrelerle ilişkili) MÜLLER HÜCRELERİ:glikojen mikrofilament içe- Ren nöroglia, retinal nöron uzantılarını destekleme, İzole etmek ve beslemek ile görevli

7.İÇ FLEKSİFORM TABAKA: Bu tabakada,amacrin, bipolar ve gangliyon hüce uzantıları karışır.Bu hücreler arasındaki aksodentritik sinapslar yeralır. 8.Gangliyon hücre tabakası;Bu tabakada iri gangliyon hücre gödeleri bulunur. Bu hücrelerin aksonları beyine gider,rod ve konların hiperpolarizasyonu bu hücreleri uyarır.oluşan aksiyon potansiyeli beyne gider. 9.Optik sinir tabakası;gangliyon hücrelerinin miyelinsiz aksonları Scleradan geçerken miyelin kılıfa bürünür. 10.İç sınırlayıcı memb (m. Limitans İnt.)Müller hücrelerinin bazal laminası

GÖZÜN AKSESUAR YAPILARI 1.CONJUNCTİVA *Göz kapakları iç yüzü (palpebral) ve ön bölgede sclerayı (bulbar) çeviren mukoz membran *çok katlı pirizmatik epitel goblet hücreli *goblet hücre salgısı gözyaşı film tabakasının bir parçası * Cornea başlama yerinde epitel çky dönüşür goblet kaybolur.

2.Göz kapakları *Gözün ön yüzünü örten deri katlantısıdır Derinin modifiye şekli, dermis ince ve çok sayıda elastik lif içerir. tarsal plak bol elastik lif içermesine karşın yağ dokusu içermez. Modifiye ter bezleri Moll bezleri Meibom bezleridir. Tarsal plaklarda yerleşmişlerdir modifiye yağ bezleri Zeis bezleri olarak.

LAKRİMAL APPPARATUS 1-Lakrimal bezler, 2-lakrimal kanalikül, 3-lakrimal kese ve 4-nazolakrimal kanal (duktus)

Lak bez

GELİŞİM 1.ÖN BEYİN 2. BAŞIN YÜZEY (DİENCEPHALON) EKTODERMİ NÖROEKTODERM 2. BAŞIN YÜZEY EKTODERMİ göz 3. BU TABAKALAR ARASI MEZODERMDEN

4. Hafta *Optik oluk *optik vezikül *Optik kadeh *Optik sap *Hyaloid arter

Retina: 33.Gün pigment epitelinde melanin 6. Hafta sonu Nöral retina Farklılaşması 9.Hafta iç dış sınırlayıcı memb

Siliyer cisim ve iris Optik cup+ komşu mezenşim Koroid, sklera ve Kornea:

ÖZET Yüzey ektoderminden; Lens ,kornea epiteli, konjonktiva epiteli, göz yaşı bezleri Nöral ektodermden: Retina, iris, siliyer cisim epiteli, pupil kasları,optik sinir Mezoderm sklera, iris ,silier cisim kornea stroması ve endoteli, koroid optik sinir bd Vitröz cisim,orbita ,kand